Samenvatting

Samenvatting Pathofysiologie IV - Hoofdstuk II - Endocrinologie

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Dit document bevat alles uit de cursus, samen met de ppt. Dit document is geschikt voor mensen die het moeilijk hebben doorlopende tekst te leren, en het makkelijker vinden om te leren uit een document met veel afbeeldingen, kleuren, tabellen. Het is geen "echte" samenvatting (en dus verkorting) vd...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 31 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 21 mei 2024
Aantal pagina's 31
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

Volgen

AnaisLingrong Lid sinds 2 jaar 32 documenten verkocht

€2,99

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

HOOFDSTUK II: ENDOCRINOLOGIE
1. ALGEMEEN

1.1 ENDOCRIENE REGELING VAN HET LICHAAM

Zenuwstelsel + endocriene systemen: regeling alle lichaamsfuncties

Zenuwstelsel Endocriene systemen
Molecule Neurotransmitters Hormonen
in respons op zenuwimpuls vrijgesteld door endocriene klier(cellen)
Plaats van effect Lokaal thv synaps Op afstand via bloedbaan
Doelcellen Spiercellen, klieren of andere neuronen Specifieke cellen/organen
Start effect Snel: 1/1000 sec Traag: sec-uren-dagen
Duur effect Kort: msec Langer: sec-dagen

MERK OP: Sommige moleculen treden op als neurotransmitter en als hormoon
bv. Noradrenaline: - vrijgesteld door OS, post-ganglionaire neuronen
- als hormoon (geproduceerd in bijnieren)

1.2 EXOCRIEN, ENDOCRIEN, PARACRIEN EN AUTOCRIEN

Exocrien Endocrien
Secretie (soms via spec. kanalen) buiten het Secretie hormonen in interstitieel vocht rondom kliercellen
lichaam of spijsverteringsstelsel: -> diffusie in capillairen -> algemene bloedcirculatie
- in lichaamsholten -> hormonen circuleren via bloed doorheen lichaam
- in lumen van bepaalde organen
- aan buitenoppervlak van lichaam

Bv. zweetklieren en klieren in spijsverteringsstelsel Bv. endocriene klieren en hormoonproducerende cellen
Paracrien Autocrien
Lokaal effect op naburige Effect op dezelfde cel van
cellen waaruit ze gesecreteerd
bv. histamine vrijgesteld door mastcellen of ECL werden
-> stimulatie HCl secreties door pariëtale cellen
bv. NO vrijgesteld door endotheel
-> stimulatie vasodilatatie door gladde
spiercellen
bv. Sommige interleukines in
immunsysteem

62

,1.3 WERKING VAN HORMONEN

Hormoon bindt op recptor -> hormonale respons

Wateroplosbare hormonen Vetoplosbare hormonen
Chemische • hypothalame hormonen • steroide hormonen: afgeleiden van cholesterol
verdeling • hypotysaire hormonen • schildklierhormonen
• hormonen in spijsverteringsstelsel
(maag, dunne darm, pancreas)
Functionele Meeste circuleren vrij in bloed • In bloed gebonden aan transporteiwitten
verdeling -> interactie met receptoren op • Beperkte fractie (0,1 tot 10%) is niet gebonden
plasmamembraan van doelcellen aan transporteiwit
-> vorming boodschappermolecule in cel -> diffusie doorheen plasmamembraan van
-> cascade doelcellen voor binding aan receptor in cytosol
-> hormonale respons of nucleus
-> (de)activatie van bepaalde genen

EFFECTEN
• synthese nieuwe molecuten
• permeabiliteitsverandering van plasmamembraan
• beinvloeding transport van bepaalde molecule in of uit doelcel
• gewijzigde snelheid van metabole processen
• contractie van (gladde) spiercellen

MATE VAN RESPONS
Hangt af van:
• concentratie aan hormoon
• aantal hormoonreceptoren
• aanwezigheid van andere hormonen
o Permissief effect: gelijktijdige of recente blootstelling aan tweede/ander hormoon noodzakelijk
o Synergistisch effect: wanneer effect van beide hormonen samen > effect van elk hormoon afzonderlijk
o Antagonistisch effect: wanneer 2 hormonen een omgekeerde of tegengestelde werking hebben
63

,2. HET HYPOTHALAMUS-HYPOFYSESYSTEEM

= grote regelcentrum van hele hormoonhuishouding in lichaam

LOCATIE: aan basis van de hersenen

FUNCTIE: productie hormonen
-> via capillair netwerk in bloedcirculatie
-> bereiken verschillende doelorganen elders in lichaam
-> stimulatie hormoonproductie thv doelorganen

HORMOONVRIJSTELLING THV HYPOTHALAMUS EN HYPOFYSE wordt geregeld door
• impulsen vanuit het zenuwstelsel
• chemische veranderingen in bloed
• hormoonconcentratie vanuit doelorganen via principe van negatieve terugkoppeling:
Hormonen vanuit hypothalamus en hypofyse stimuleren productie van hormonen thv doelorganen
-> deze hormonen zorgen vervolgens voor hormoonvrijstelling↓ thv hypothalamus en hypofyse

2.1 HYPOTHALAMUS

= belangrijk regelcentrum
1 in zenuwstelsel: via zenuwimpuls -> hersenstam
2 als endocriene klier: hormonen -> hypofyse

REGULATIE ≠ LICHAAMSFUNCTIES
• honger en dorst
• lichaamstemperatuur
• slaap-waakritme
• opslag van energiereserves
• groei en ontwikkeling
• metabolisme en homeostase

1 IN ZENUWSTELSEL
2 hormonen die via zenuwuitlopers thv posterieure hypofyse worden gesecreteerd -> direct effect op lichaam:
• antidiuretisch hormoon (ADH): waterhuishouding
• oxytocine: uteruscontractie en ejectie moedermelk
64

, 2 ALS ENDOCRIENE KLIER
6 hormonen (releasing factoren) die via capillair netwerk de hormoonproductie in anterieure hypofyse beïnvloeden:
• thyreotropine-releasing hormoon (TRH): thyroïdstimulerend hormoon (TSH)↑
• groeihormoon-releasing hormoon (GHRH): groeihormoon of somatotropine (GH)↑
• groeihormoon-inhiberend hormoon of somatostatine (GHIH): groeihormoon (GH)↓
• corticotropine-releasing hormoon (CRH): corticotropine of adrenocorticotroop hormoon (ACTH)↑
+ melanocytstimulerend hormoon (MSH)↑
• gonadotropine-releasing hormoon (GnRH): luteïniserend hormoon (LH)↑ + follikelstimulerend hormoon (FSH)↑
• prolactine-releasing hormoon (PRH): prolactine (PRL)↑

2.2 HYPOFYSE

= Endocriene klier gelegen aan onderzijde van hersenen en heeft 4 onderdelen:
1) adenohypofyse
= anterieure hypofyse of voorkwab
2) neurohypofyse
= posterieure hypofyse of achterkwab
3) pars intermedia
= tussenkwab: maakt vanaf foetale
ontwikkeling onderdeel uit van
adenohypofyse
4) hypofysesteel
= infundibulum
- met zenuwvezels en bloedvaten
- verbinding tussen hypofyse en hersenen
(vnl hypothalamus)

2.2.1 ADENOHYPOFYSE
= secretie oiv hypothalame hormonen die adenohypofyse bereiken via portaal systeem (cf. de lever)

7 ≠ HORMONEN
Geproduceerd door 5 ≠ celtypes
1) Thyroïdstimulerend hormoon (TSH)
• Geproduceerd door thyreotrope cellen
• Oiv thyreotropine-releasing hormoon (TRH)
• Effect thv schildklier: schildklierhormoon↑
• Via negatieve feedback: TSH-vrijstelling↓
- direct thv hypofyse
- indirect door TRH-vrijstelling↓ thv hypothalamus

65

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnaisLingrong. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting Pathofysiologie IV - Hoofdstuk II - Endocrinologie

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud