Doel : overleven (lichaam heeft E nodig, E halen we uit de voedingsstoffen die we opnemen en verteren)
Vertering = eten (macronutriënten) worden klein gemaakt tot micronutriënten (om opgenomen te worden)
GI systeem :
– 1 lange buis (4,5m)
– extern systeem : in- en uitgang
→ 'altijd' bloodgesteld aan buitenwereld
– Belangrijk : beschermingsfactor !!
Vb : maagzuur gaat veel bacterieën doden !
– klieren in GI systeem : exocriene klieren (naar buitenwereld)
– grote oppervlakt (nodig voor werking zuren/enzymes, absorptie)
– maag : voedsel wordt gemengd (+ maagzuur), verteerd tot
maagbrei
9L innemen per dag :
– drank en voedsel
– lichaamssecreties :
– speeksel
– gal
– maagsecretie
– pancreas secretie..
9L terug verwijderen :
– vooral absorptie (veel in dunne darm, beetje in dikke darm)
– beetje in uitwerpselen
Wat binnenkomt gaat er ook terug uit : balans
,Onderdelen GI systeem:
– mondholte met speekselklieren, tong en tanden
– pharynx met oesophagus / slokdarm
– maag : fundus, corpus, antrum, pylorus met pylorusklep
– dunne darm / small intestine : duodenum (12vingerige),
jejunum (nuchtere), ileum (kronkel)
– dikke darm / large intestine
– rectum
+ pancreas, lever, galblaas
➢ Mondholte
– Speekselklieren (1.5L / dag) = waterige oplossing met enzymen (amylaze belangrijk in afbraak
koolhydraten CHO)
→ voedsel vervochtige om vertering te vergemakkelijken
→ start chemische afbraak voedsel
– Tong en tanden → mechanische afbraak + voelen van voedsel (smaak + temperatuursensoren)
Klieren : zorgen voor speeksel
3 verschillende speekselklieren :
– oorspeekselklier (vocht en enzymes)
– sublinguale klier (mucus)
– submandibulaire klier (mengeling 2)
➢ Pharynx en esophagus
Phanrynx : doorgeven + betrekking bij slikreflex
Esophagus (slokdarm) :
– transport voedsel van mondholte naar maag
– bestaat uit skeletaal spierweefsel en laatste 2/3 uit gladspierweefsel
– 2 sphincters (boven en onder → zodat maagzuur niet terug naar boven komt)
Het slikreflex
1. Tong duwt voedsel naar achter tegen zacht verhemelte → slikreflex activeren
2. Epiglottis legt zich plat = luchtpijp wordt afgesloten, bovenste sphincter slokdarm moet ontspannen
3. Gebeurt via peristaltische beweging (net na bolus trekt het spierweefsel samen) → bolus voortduwen +
hulp van de zwaartekracht
, ➢ Maag
– Tijdelijke opslag (max 2L) van voedsel
– Mechanische afbraak : kneden/mixen voedsel
– Chemische afbraak : (maag)zuur + enzymes
– Productie van intrinsieke factor (belangrijk voor
absorptie van vitamine B12) → B12 kan enkel
geabsorbeerd worden in dunne darm als het
gekoppeld is aan intrinsieke factor
– Chyme = maagbrei
– Bescherming
Rugae = ribbels binnenwand maag
Belangrijk omdat ze de oppervlakte drastisch vergroten + laten toe dat maag een beetje uitzet !
4 grote delen :
1. Mucosa (binnenste deel)
Maagklieren = grote openingen gemaakt door rugae
Delen :
– Eencellige epitheelwand
– Lamina propria (zachte gele BWlaag dat alles vasthoudt)
– Capilarisatie + lymfevaten talrijk aanwezig
– Muscularis mucosa (dun laagje spier, die mucosa afsluit)
2. Submucosa (bw laag) :
– grotere arterien en venen
– submucosale plexus (gaat hele mucosa aansturen)
pH in de maag = +- 2 → ook zeer gevaarlijk voor
epitheelcellen van de maagwand !
Oplossing → zorgen voor mucuslaag/slijmlaag
(zodat maagzuur niet in contact komt met cellen)
+ bicarbonaat loslaten (buffer voor zuur dat eventueel toch doorkomt bufferen)
– Maagsap in lumen van laag : pH2
– Aan randen van laag / celoppervlakte : neutrale pH 7
→ geen zuur milieu op maagwand
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinech. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.