dit is een samenvatting van systeemfysiologie gegeven in biomedische wetenschappen bachelor 2, in KULeuven, van alle thema's : nier-long-cardiovasculair-voortplanting
• Plasmavolume
• Interstitieel vocht = eigenlijk milieu vd niet-bloed cellen = in direct contact met plasmamembr
• Transcellulair vocht
Samenstelling:
• Hoge [proteinen] in plasma <-> lage [proteinen] in interstitieel + intracellulair vocht
• Veel K in de cel <-> veel Na + Ca uit de cel
Transport over celmembraan dankzij osmotische druk (veroorzaakt veranderingen in celvolume)
Transport over capillaire wand dankzij oncotische druk (geen selectief transport v ionen)
• Nierlichaampje = kapsel v bowman
• Proximale tubulus
• Lus van Henle
• Distale tubulus
• Verzamelbuis
Renaal bloedvatenstelsel:
• Nier wordt rijkelijk doorbloed (25% vd cardiale output)
• Renale arterie splitst op in # bloedvaten
• Glomerulaire capillairen = knooppunten v haarvaten waar bloed effectief gefilterd wordt
• Efferente arteriolen vertrekken vanaf glomerulus
o Peritubulaire capillairen bij oppervlakkige nefronen
o Vasa recta bij juxtamedullaire nefronen
• Overgang in renale vene
Heel de ruimte v niertubulus is omringt door tubulaire capillairen!!
2
,2 capillaire netwerken die in serie staan:
• Wat er in glomerulair netwerk gebeurt heeft gevolg op volgend capillair netwerk
• Interstitiele ruimte v tubulus staat in contact met efferente arteriole
o Epitheelcellen transporteren stoffen/ molec naar tubulus of naar bloed
o Samenstelling v interstitiele ruimte in direct contact met bloed!
• Komt aan via afferente arteriole en gaat weg via efferente arteriole
• Filtering vh bloed in het kluwen v glomerulaire capillairen
• Filtraat komt terecht in ruimte van Bowman en gaat dan richting tubulus syteem
Filtratiebarriere:
• Glycocalyx
= extracell matrix aan bloedzijde = - geladen glycosaminoglycanen
• Endotheelcellen: vormen een mesh/net
• Glomerulair basaal membraan
= scheidt endotheel van epitheel
= bevat proteoglycanen → beperkt zo passage van grote – geladen moleculen
• Epitheliale podocyten
= gespecialiseerde cellen: vormen met voetuitstulpels slit diafragma
= fijnfiltratie
= knn grote v filtering aanpassen door proteinen die de voetjes met elkaar verbinden
→ nephrine, NEPH1, podocine
→ defecten leiden tot proteinuria = proteinen in urine dat er nrml niet is
Massabalans = wat er aangevoerd wordt moet ook afgevoerd worden
• Opgeloste stoffen bereiken nier via arteriele input
• Fractie stof X die gefilterd wordt komt in tub vlst + niet gefilterde deel
verlaat nier via veneuze output
• Hvlh stof X die uitgeplast wordt hangt af v hoe de epitheelcellen in niertubulus met stof omgaan
• Epitheelcellen = gespecialiseerd = # soorten afh plaats v tubulus
o Secreteren of reabsorberen!!
RENALE KLARING:
= volume bloed dat door de nieren totaal gezuiverd wordt v stof X per minuut
= netto resultaat v glomerulaire filtratie + reabsorptie + secretie
• Lage klaring (bv Na) → vrije filtering maar bijna volledige reabsorptie door epitheelcellen
• Hoge klaring → stoffen worden gefiltreerd + gesecreteerd en niet terug geresorbeerd
Klaring wordt voor specifieke stoffen enkel door filtratie (creatinine) bepaald of enkel door actie v
epitheelcellen (protonen) → meestal mix van beide
4
, Massa balans:
Principe v klaring: benadrukt excretiefunctie vd nier
• De hvlh v stof in urine wordt bepaald door concentratie in plasma (Px,a) + klaring vd stof (Cx)
• Klaring is de verhouding tss de hvlh ve stof in urine en plasmaconcentratie vd stof
Klaring = het volume plasma waaruit stof volledig verwijderd werd + geexcreteerd in urine per eenheid v tijd
Nierfunctie bepalen:
Inuline: PAH:
• Vrij glomerulair gefilterd • Klaring = 100%
• Niet geresorbeerd • Volledig verwijdert uit nier: filteren + secretie
• Niet gemetaboliseerd + geproduceerd • Hvlh in efferent bloedvat = 0
• Klaring 100% bepaalt door filtratie • Klaringsfactor = RBF = Ux . V = Cx
• Je weet hvl bloed er per min gefilterd wordt • Bepalen van renale bloed flow (RBF)
• Bepalen van glomerulaire filtratie rate (GFR)
Creatinine als maat voor GFR:
• X-as = creatinine concentratie <-> y-as = GFR
• Creatinine moet verwijdert worden via nieren enkel via filtratie
• Nierfalen = plasmacreatinine gehalte neemt toe
→in fysiologisch gebied zullen relatief grote verandering v GFR maar kleine veranderingen v Pcr veroorzaken
→mogelijkheid op vals + (grote spiermassa: veel creatinine) of – testen (anorexia: nierfalen lang onontdekt)
GLOMERULAIRE FILTRATIE RATE (GFR):
= maat voor nierfunctie→ als GFR daalt = nierfalen <-> GFR stijgt = verbetering nierfunctie
• Ong 130ml/min = 160 l/dag
• Kan ook via andere stoffen bepaalt worden op voorwaarde dat
o Stabiele plasma concentratie voor de stof
o Vrij gefiltreerd wordt in glomerulus
o Niet geresorbeerd of gesecreteerd of gemetaboliseerd of geproduceerd
o Geen rechtstreeks effect op GFR
Filtratie op basis v lading + grootte: vorming ultrafiltraat (uitgedrukt als sieving coefficient)
• geen cellen + proteinen in urine
• concentratie v ionen + organische molec is gelijkaardig aan plasma
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellaherroelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.