1.1. Terminologie
- Dementie op zich is geen ziekte, maar klinisch syndroom of combinatie van symptomen, die door
verschillende ziekten worden veroorzaakt.
- Wordt beschreven in DSM-5
Gerangschikt onder ‘psycho-organische stoornissen’, samen met ‘delier’ en het ‘amnestisch
syndroom’.
- Dementie is verzamelnaam voor 30 tal ziekten. Ongeacht de ziekte, hebben ze allemaal enkele
kenmerken gemeenschappelijk:
Geheugenverlies
Verlies van oriëntatie
Verandering van gedrag
- Chronische, progressieve en onomkeerbare achteruitgang van psychisch functioneren, met lichamelijke,
sociale en maatschappelijke gevolgen.
Verloop is individueel verschillend en geen genezing mogelijk.
- Niet: ‘dementen’ of ‘personen die dement zijn’; wel: ‘personen met dementie’ of ‘personen die dementie
hebben’
1.1.1. Dementie van het Alzheimertype
- Meest voorkomende vorm.
Ontstaan van ‘seniele plaques’ (kleine hoopjes eiwit tussen hersencellen) en
tangles (eiwitknopen) in de hersenen.
‘hoopjes’ en ‘knoopjes’ beschouwen als plekken van eiwitten die in hersenen in
de weg gaan zitten en stilaan meer en meer plaats van hersencellen innemen.
zo sterven stelselmatig hersencellen af en brokkelt communicatie tussen
hersenen en lichaam geleidelijk af.
- Belangrijkste risicofactor:
leeftijd, boven 65j zouden 6% van mensen er aan lijden, boven 85j 30%.
ook genetishe factoren, hebben van familielid met Alzheimer verhoogt kans dat je dit zelf ook
krijgt.
- Andere risicofactoren:
Vrouwelijk geslacht
Bij vrouwen boven 70j komt ziekte 2 tot 3 maal vaker voor dan mannen.
Hersenletsel
Hersenen van mensen met hersenbeschadiging zijn vatbaarder voor gevolgen van
veroudering en ziekte van Alzheimer.
Depressie
Doormaken van ernstige depressie op oudere leeftijd, vergroot risico
Syndroom van Down
Veel mensen met syndroom van Down ontwikkelen ziekte
, - Beschermende factoren:
Hogere opleiding
Mensen met hogere opleiding hebben minder kans
Reumamiddelen
Reumapatiënten die tenminste 2j ontstekingsremmende middelen gebruiken, verminderd
risico
Gezonde levensstijl
Elke dag bewegen, geen lang aanhoudend stressniveau, geen te hoge bloeddruk of
cholesterol, weinig of geen vlees, niet roken, sociale contacten
Sommige voedingsstoffen
Alles wat goed is voor hart en bloedvaten, is ook goed voor hersenen
Meertaligheid
Dansen, muziekinstrument spelen, lezen
- Vorm verloopt sluipend en over meerdere jaren.
Aanvangsfase: vooral vergeetachtigehid en lichte veranderingen in persoonlijkheid.
Later: sterker wordende stoornissen in andere cognitieve domeinen (taalgebruik,
probleemoplossend vermogen, verwerven nieuwe vaardigheden, vaak sociale afzondering en
angst.
Probleembesef neemt af in verdere verloop van ziekte.
- Diagnose is waarschijnlijkheidsdiagnose of uitsluitingsdiagnose
Wordt gesteld als andere aandoeningen die tot gelijkaardige symptomen kunnen leiden, zijn
uitgesloten voor onderzoke.
Pas door autopsie op hersenen na overlijden, kan men 100% zeker zijn.
1.1.2. Vasculaire dementie
- Iedere vorm gelinkt met bloedvatproblemen en doorbloedingsstoornissen van
hersenen.
- Meerdere vormen
Meest bekende: multi-infarct (MID)
Vele kleine infarcten in hersenen zorgen voor zuurstofgebrek
Verschillende plaatsen in hersenen sterven veldjes van zenuwcellen af
- Toont zich vaak bruusker en wisselender dan Alzheimer.
Alzheimer lijkt op lange afdaling, vasculaire dementie meer op springprocessie.
- Mensen met VD kunnen afwisselend enkele uren of dagen redelijk functioneren en dan weer slechter.
Schoksgewijze verloop is kenmerkend.
- Afsluitingen van bloedtoevoer doen zich van ene moment op andere voor, waardoor groter of kleiner
deel van hersenen kan uitvallen.
Bij iedere bloedtoevoerafsluiting gaan hersenen plotseling weer achteruit.
Achteruitgang kan telkens weer ander gebied in hersenen raken.
Als bepaald deel van hersenen slecht doorbloed raakt, kan dat soms lijken op verschijnselen van
epileptische aanval.
- Men ziet:
Problemen met taal
Stoornissen van waarneming en handeling
Moeilijkheden met geplande activiteiten
Diverse uitvalsverschijnselen
Uitval motorische functies
Eenzijdig krachtsverlies of verlammingen
Aantasting van spraak
Stoornissen van zintuigen
Langer een ziektebesef in vergelijking met Alzheimer en begrip dat bepaalde hersenfuncties
verloren zijn.
Geheugen blijft vaak nog goed intact.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisemarievanhoeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.