complete samenvatting
uit handboek geschiedenis geven ontbreekt enkel h9 en h10
syllabus ook in de samenvatting
overzichtelijk met kernwoorden/ kernzinnen
Deel 1: algemeen
1. Vakdidactiek mens & maatschappij
1.1 de inhoud is juist in woord en beeld
actueel: gebruikt actueel materiaal
correct: geeft juiste inhouden. Waarover een maatschappelijke /
wetenschappelijke consensus is
objectief: gebaseerd op feiten, niet beïnvloed door
vooroordelen. Biedt een overzicht v/h volledige plaatje.
Betrouwbaar: komt overeen met de werkelijkheid
Bepaal of iets betrouwbaar is door te kijken
naar:
De identiteit v/d maker v/d bron
Tijd en ruimte waarin de maker leefde
Beschikbare info waarover de maker beschikte
De bedoeling waarmee de bron is gemaakt
Eerdere info of bronnen die de maker heeft gehanteerd
1.2 de inhoud geeft een genuanceerd beeld
o de inhoud behandelt meerdere aspecten van het
maatschappelijk leven
o besteed aandacht aan het gewone/ niet aan het uitzonderlijke
o aandacht voor gelijkenissen en verschillen
o vermijdt vooroordelen en stereotypen
o bekijkt de werkelijkheid uit verschillende perspectieven
o onderscheid tussen feit en mening
o aandacht aan mogelijke oplossingen
o aandacht voor standplaatsgebondenheid
1.3 de inhoud legt verbanden
tussen oorzaken gevolgen
tussen en hier en elders
tussen vroeger en nu
of tussen
ontwikkeling en omgeving
situatie en evolutie
instellingen en processen
1
, kansen en ontwikkeling
Deel 2: maatschappij
1. democratie en rechtstaat
1.1 macht
= een essentieel onderdeel van de politiek. Bij macht draait het hem om
de invlooed die je als actor kan uitvoeren op andere actoren.
Macht is:
intentioneel
effectief
daad en vermogen
asymmetrisch
intentioneel: de persoon die macht uitvoert doet dit doelbewust
effectief: macht is pas macht als deze effectief tot resultaat leidt
daad: het effectief uitoefenen van macht wordt gezien als daad
vermogen: iemand met macht heeft het vermogen om deze daden uit te
lokken
asymmetrisch: de machthebbende heeft meer overheersing over het
machtssubject dan het machtssubject heeft over de machthebbende
bv: een agent kan je een boete geven, jij kan een agent geen
boete geven
om macht uit te oefenen heb je machtsmiddelen nodig, niet altijd even
goed maar leiden meestal wel tot resultaat
bv: dwang / geweld/ relaties/ netwerken,…
latente macht: het hebben van macht zonder dat je deze echt uitoefent
vaak anticiperen mensen op de reactie v/d machthebbende
om in te spelen op zijn/haar wensen of een terechtwijzing te
vermijden
1.2 democratie
het bestuur van, voor en door het volk
1) sociaal contract
2
, een stilzwijgende afspraak tussen de burgers e/d staar waarbij de
burgers de macht geven aan de staat. In ruil moet de staat de
burger centraal stellen
2) regels en procedures
er zijn een aantal regels en procedures afgesproken zodat de
staat haar macht niet misbruikt.
3) Respect voor individuele rechten
Elke burger heeft individuele rechten
Bv: recht op vrije meningsuiting
1.3 de drie machten
scheiding der machten
1) wetgevende macht
staat in voor het maken v/d wet
parlement
maakt een wetsontwerp
als iedereen het ontwerp goedkeurt en het
parlement gestemd wordt => wet uitgevoerd door
uitvoerende macht
als parlement een wet maakt = wetsvoorstel
in België 6 parlementen
1) federaal parlement
2) Vlaams parlement
3) de Franse gemeenschapsraad
4) het Waals parlement
5) het Brussel hoofdstedelijk parlement
6) parlement van de Duitse gemeenschap
2) uitvoerende macht
verantwoordelijk voor uitvoeren van goedgekeurde wetten
! steeds meer wetten worden opgesteld door de regering ipv
door het parlement !
zorgt dat de uitvoerende macht veel feitelijke
macht heeft
in België 6 regeringen
1) de Belgische regering
2) de Vlaamse regering
3) De Franse gemeenschapsregering
3
, 4) De Waalse gewestregering
5) De Bussels hoofdstedelijke gewestregering
6) De regering v/d de Duitstalige gemeenschap
3) De rechterlijke macht
Verantwoordelijk voor de rechtspraak in het land
Scheiding der machten: behoort tot de basisbeginselen v/e democratie.
Bij die scheiding draait het om het verspreiden v/d macht over
verschillende instellingen
1.4 Verkiezingen
De vertaling v/e democratisch gedachtengoed naar de realiteit
Via verkiezingen wordt de wil v/h volk duidelijk gemaakt a/d
beleidvoerders
Evolutie v/d verkiezingen
1948: vrouwen kregen stemrecht
Opkomstplicht op regionaal en federaal niveau
Sinds juli 2021: geen opkomstplicht voor lokale
verkiezingen
Belgisch kiesstelsel
= gebaseerd op evenredigheid
Kiesdrempel: als partij meer als 5% van de stemmen halen om
te mogen zetelen in het parlement
Om te vermijden dat er teveel kleine partijen
zouden komen
Moeilijker om aan een meerderheid te komen
In Vlaanderen zijn er 6 kieskringen => komen overeen met
de Vlaamse provincies en Brussels gewest
Voor de federale kamer v volksvertegenwoordigers: 11
kieskringen
10 provincies en Brussels Hoofdstedelijke gewest
Voor Europees: 2 kieskringen en 3 kiescolleges ( Vlaams,
Franstalig & Duitstalig)
VOOR de verkiezingen
Politieke partijen stellen programma voor
Partijen maken lijsten op met hun kandidaten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elienbillens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.
