Samenvatting
Samenvatting HOOFDSTUK 8: nieuwe wegen naar kennis: humanisme
HOOFDSTUK 8: nieuwe wegen naar kennis: humanisme
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 8: NIEUWE WEGEN NAAR KENNIS: HUMANISMEKennis, wetenschap, boeken, eigen interpretaties en nog veel meer ☺
8.1. Prelude
La Divina Commedia van Dante (1308-1321)
Heeft italiaanse taal geschapen
Groot dichtwerk geschreven: geschiedenis, letterkunde van de oudheid grote rol: veel belang binnen humanisme
Voortrekkers rol van de KO, met figuren als aristoteles enz
Inspiratiebronnen gaan al heel lang mee op italiaans schiereiland, dante doet een poging om veel van wat er bekend is
onder de bekendheid te behouden, maar dat lukt niet altijd
termen humanisme en renaissance om periode in cultuurgeschiedenis aan te duiden → 19e E’se
constructies
- zogenaamde vernieuwende en moderne van periode in de verf
- continuïteit met ME blijft onderbelicht
- ook sterk christelijke grondslag niet benadrukt
Humanisme, renaissance: labels die wij geven
Renaissance is een nog meer algemene term
Humanisme is totaal niet de tegenstelling van de godsdienst, heeft daar niks mee te maken, gaat over kritisch nadenken en
daardoor komt in confrontatie met sommige godsdiensten
8.2. Achtergrond v/h humanisme
weg van culturele vernieuwing in 14e E’se Italië
- politieke versnippering, waarbinnen enkele steden uitgroeiden tot machtige regionale staten
(Firenze, Venetië, Milaan, Genua…)
- opkomst stedelijke burgerij en koopmanselite, welvarend en hooggeschoold lekenpubliek
- ontevredenheid bij burgerij en elite over politieke, religieuze en culturele situatie
Chronologisch zitten humanisme en renaissance al vroeger in italie, al voor wat wij de nieuwe tijd noemen
Italie is versnipperd, stadsrepublieken in het noorden, erfenis van ko zit gewoon daar
punten van kritiek:
- politieke versnippering en politiek onmacht van Italië in Europa contrasteert met grootheid
van antieke Rome
- verblijf van pausen in Avignon heeft gezag over Kerk verzwakt
- eigentijdse kunst inferieur aan kunst Oude Rome en Griekenland
- misprijzen voor eigentijdse Latijn dat elegantie en uitdrukkingskracht van Latijn van Cicero
was verloren
→ zoektocht naar eigen waardensysteem, gebaseerd op christelijke moraal-
theologie en antieke cultuur
Tegelijkertijd is er het idee hoe bloeiend de steden ook zijn dat het een periode van verzwakking is (pestemidemie is opzich
niet grote probleem MAAR ze stellen vast: wij waren het centrum van de wereld (oude rome) en dat is nu niet meer, kerk is
verdeeld geraakt, latijn is niet meer het latijn van grote schrijvers van KO)
Gaan zeggen: wij als mensen van de letteren en kunsten moeten de weg vooruit wijzen om onze beschaving en cultuur
hoog te houden, prestige te geve
hiervoor moeten we kijken naar de bronnen: romeins griekse oudheid en anderzijds hele systeem dat gegroeid is
van de kerk in rome
Soort idee van een waardensysteem dat verval zou kunnen tegengaan
60
, 8.3. Culturele wedergeboorte
Petrarca en Boccaccio = pioniers humanisme
- idee ME duistere periode in Eu’se culturele geschiedenis na
KO
- bedoeling om deugden en waarden uit antieke oudheid toe te
passen in christelijke samenleving
Lauwerkrans: het idee van iemand zoals in de romeinse oudheid die zowel politicus,
schrijver, redenaarskunst had=> als je dat allemaal kan dan leidt je ook meteen je
land
Bewondering schept hartstochtelijke belangstelling bij humanisten voor studie taal en literatuur
in Oudheid
❏ jacht op handschriften in klooster- en kathedraalsbibliotheken
❏ grote oogst aan onbekende teksten op Cicero, Tacitus, Plautus, Quintilianus…
❏ oprichting Vaticaanse bibliotheek als cultureel geheugen van christelijk Europa
❏ verwoede kopieeractiviteit
Speelt zich af in een context waarin een aantal van die mensen vanuit de steden vaststellen: wij berschikken over
fenomenale teksten maar wij laten ze links liggen, ze willen opzoek naar OORSPRONKELIJKE TEKSTEN VAN DE
OUDHEID
ontwikkeling humanistische filologische kritiek:
➢ vergelijking handschriften brengt problematische tekstoverlevering naar boven
➢ fouten door vergissingen of verschrijvingen van middeleeuwse kopiisten
➢ reconstructie teksten vereist grondige kennis oorspronkelijke taal en ontstaanscontext
→ studio humanitatis: bestudering taal en teksten in samenhang met historische
context met doel deze talen en teksten in oorspronkelijke staat te herstellen
Het begrijpen van die oorspronkelijke teksten kwa grammatica komt heel sterk naar voren, taalonderwijs
vraag komt op in italie: ‘wat is nu een tekst’ en wat is de betekenis
kernbegrip van humanisme: de liefde voor de tekst is studie van de tekst
In plaats van een voorbereiding voor het echte werk is de studio humanitatis het centrum van alles
Leonardo Bruni:
- pionier inzake wetenschappelijke studie klassieke teksten en hun ontstaanscontext
- vertaling Aristoteles, reconstructie leven Cicero, biografieën Dante en Petrarca
Adviseurs van de centrale machten: humanisten die bepaalde opties voor hen uitlegde
Lorenzo Valla:
- hoogtepunt van filologische verfijning met zijn Elegantiae linguae latinae
- beroemd door ontmaskering donatio constantini op basis van filologische kritiek
- vergelijkt Griekse grondtekst van NT met gangbare Latijnse vertaling en stelt discordanties
vast
Legt de nadruk op het begrip van een tekst: in welke taal is die tekst gesteld, en hoe begrijpen we die taal?
61
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannedegeetere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen