Samenvatting
Samenvatting H11: bevolking landbouw industrie H12: hoogtij van de handel
H11: bevolking landbouw industrie H12: hoogtij van de handel
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 11: ECONOMIE I; BEVOLKING, LANDBOUW EN INDUSTRIE met pwp11.1. Bevolking en urbanisatie
opmerkelijke demografische vooruitgang in vroegmodern Europa
→ aantal kanttekeningen nodig bij zgn demografische succesverhaal
1. groei is niet lineair (veel beperkingen)
1450-1550 en 1750-1800: globaal genomen periodes van sterke bevolkingsstijging
17e E: stagnatie of vertraagde groei (nog steeds epidemieën aanwezig)
2. bevolkingsstijging nuanceren op basis van netto-groei tov ME
Zwarte Dood zorgt voor daling Europese bevolking → zeer langzaam herstel; pas na 1500 opnieuw
bevolkingsaantal van voor Zwarte dood → nette-groei: vroegmoderne bevolking begint pas na het
doorbreken van dit middeleeuwse bevolkingsplafond
3. stijging tout-court genuanceerd op basis van groeicijfers (relatieve cijfers)
- 1450 - 1800: jaarlijkse gemiddelde groei 0.33%
- ME voor zwarte dood: 0.30%
→ vroegmoderne groei vooral voortzetten van ME’se groeipatroon
→ versnelling van groei in 1750 - 1800; jaarlijkse gemiddelde groei >0.50%
voor IR; beperkingen in sociale en economisch → geen grote groei mogelijk
regionale diversiteit; HRR en Fr belangrijkste spelers
Eng → dunbevolkt; groeit pas in 18e E met IR
ook trekt bevolking naar steden; urbanisatie- en verstedelijkingsproces
belangrijke factoren voor ontwikkeling economie, ze vernieuwen echt de economie
- toenemende marktgerichtheid van platteland
- marktfunctie voor hinterland
- concentratie goederen en diensten zorgen dat steden grote rol spelen → politieke diensten
zijn gecentraliseerd
- knooppunten binnen interregionaal en internationaal handelsverkeer
→ urbanisatieproces neemt gewicht van steden in economie toe
11.2. Levensstandaard
a. Koopkracht
reconstructie vroegmoderne budgetten:
- 1. voeding en drank
- 80 procent inkomen lagere sociale groepen
- 50 procent inkomen middenklasse
- 2. huisvesting, brandstof, kledij, medische kosten
- 3. belastingen
voor niet-noodzakelijke goederen = sparen
= heel moeilijk om eindjes aan elkaar te knopen
schommelingen in prijzen van basisgoederen: grote impact op dagelijkse leven
- overschakelen naar minderwaardige goederen
- lenen (consumptiekrediet), pandbeleningen (particuliere pandjeshuizen; goederen in leen
stellen om geld te krijgen)
83
, - bijklussen in legaal of illegaal circuit
- mensen gingen constant kredietrelaties aan
pandjeshuis: officiele instelling die door de aartshertogen gecreeert is: openbare h-pandjeshuizen
waar je tijdelijk je spullejtes kan gaan laten lenen en in ruil daarvoor krijg je wat geld
periodieke uitholling van koopkracht in NT
- stijging van graanprijzen heeft invloed op andere basisproducten
- lonen meestal slechts met grote vertraging, of helemaal niet, aangepast aan nieuwe prijzen
b. Consumptie
interieurdecoratie vroegmoderne woningen:
- behoorlijk sober (rijke bovenlaag uitgezonderd)
- weinig aandacht voor gezelligheid, comfort en persoonlijke inrichting
- vooral functionele en duurzame objecten (materiaal, niet afwerking bepaalt waarde)
consumptierevolutie; ingrijpende transformatie in consumptiepatroon vanaf midden 17e E
- consumptie niet langer beperkt tot levensnoodzakelijke goederen
- aantal en variëteit van goederen neemt toe
- begrippen als levenskwaliteit, comfort, ontspanning, gezelligheid en luxe beginnen rol te
spelen
- design, afwerking en mode almaar belangrijker om standin en verfijning te etaleren
→ breuk met sobere levensstijl en materiële cultuur (ook in middenklasse)
Hoe consumptierevolutie te verzoenen met krappe gezinsbudgetten en periodieke dru op
koopkracht?
- lichte, breekbare en goedkope goederen
- meer spullen voor zelfde budget
- makkelijker om modecycli en trends te volgen (ook al tweedehandswinkels)
11.3. Landbouw
landbouw blijft belangrijkste economische sector in vroegmodern Europa
variaties in opbrengst of productiviteit in verschillende regio’s in Europa
Eng + Ned= hoogste productiviteit ⇒ agrarische revolutie in 17e en 18e E (door gebruik van
bemesting)
factoren voor verklaring succes landbouw in Eng en Ned:
1.vernieuwing in techniek en organisatie landbouw
2.Urbanisatiegraad en nabijheid stedelijke markten
(1a) Technologische innovaties
Nieuwe dorstechnieken
Nieuwe types eg (16de eeuw), veldrol (17de eeuw), ploeg (16de eeuw, 18de eeuw)
‘Seed-drill’ (zaaimachine) van Jethro Tull (1701)
(1b) Organisatorische vernieuwing
- Nieuwe vormen van bemesting
- Verbetering van klassieke drieslagstelsel
- Introductie nieuwe gewassen (bv. aardappel 18de eeuw)
- Veredeling van dierenrassen
- Herstructurering landbouwareaal: evolutie richting kapitalis-tische grootbedrijven
84
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannedegeetere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen