Samenvatting
Samenvatting HOOFDSTUK 13: de grand siècle van Frankrijk
HOOFDSTUK 13: de grand siècle van Frankrijk
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 13: DE GRAND SIÈCLE VAN FRANKRIJK (1648 - 1713)13.1. Nulpunt Westfalen
dertigjarige oorlog is transitieperiode in Eu’se politieke geschiedenis (ondergang voor Spanje,
heropleving voor Fr, erkenning Republiek als soevereine staat)
vrede van Westfalen = geen eindpunt in strijd in Eu’se machtsstrijd
→ Grand Siècle van Frankrijk onder Lodewijk XIV
prominente positie van de adel aan het hof in versaille: lodewijk bindt de adel aan zichzelf
adel en hof zijn één
lodewijk maakte zijn eigen versie van model van Hendrik 8 tuder (anglicaanse kerk)
eigen kerk: gallicaanse kerk
‘ik ben rechtstreekse gezant van god op aarde’ ‘ik ben de beste om bisschoppen aan te stellen’
‘die soevereiniteit behoord mij toe’
zonnekoning: stralen van de zon staan voor VREDE (maar de facto is hij eigelijk een oorlogskoning)
- op zoek naar macht en territoriale expansie
- bloedige ontknoping Eu’se spanningen tijdens Sp’se successieoorlog
- Sp’se successieoorlog hertekent nog meer kaart Europa
13.2. Triomf van het absolutisme
a. Broos herstel
- onder Hendrik IV (1589 - 1610) keert rust terug in Fr
- pragmatische religieuze opstelling
● religieuze vrede gewaarborgd door Edict v Nantes
● vertrouwen winnen bij katholieken en hugenoten
terug naar begin 17e eeuw: nieuwe dynastie na de godsdienstoorlogen
adel was verdeeld in Fr: grote groep katholiek en kleinere groep protestands
hendrik 4 uit protestanse fam, gaat voor bescherming van protestanten: godsdienstvrijheid
wordt zelf katholiek
- moord op Hendrik IV (1610) abrupt einde aan korte periode van stabiliteit en voorspoed
● Maria de’ Medici (1575 - 1642) neemt regentschap waar tot meerderjarigheid dauphin
Lodewijk
● kan chaos voorkomen door loyauteit te kopen bij de adel
→ 1617: Lodewijk XIIII (1617 - 1643) roept meerderjarigheid uit en eist gezag op
monnik vind: gaat te ver
leidt meteen tot instabiliteit
zijn zoon: lodewijk 13, kan nog niet bewind voeren want nog een kind
moeder: Maria de medici, overtuigend katholiek, neemt regentschap over
deel van protestanse adel niet mee eens, vrezen dat Maria de medici de
godsdienstvrijheid terug op zou heffen
95
, b. Kardinaal met spierballen
- tijdens regering Lodewijk XIII berust feitelijk macht bij kardinaal-minister Richelieu (1585 -
1642)
- ambitie om centrale gezag te versterken: alle macht in handen van vorst
→ Richelieu = architect van Franse absolutisme
lodewijk 13 zelf eerder een aarzelend figuur
zelf koers niet goed wetend: leidt tot onrust
goude formule (die bij lodewijk 14 ook verdergaat) blijkt dan bepaalde
mensen die zich naar voor kunnen brengen in het bestuur (bv kardianaal) die worden minister,
staan koning bij in zijn taken
richelieu: meester politicus, weet op uitstekende manier hoe de macht van de
monarchie in elkaar zit
2 voorwaarden:
1.godsdienst: wat doe je met de godsdienst?
Richelieu zal officieel zeggen: ‘er zijn twee religies op franse
grondgebied’
zal stukje bij beetje macht van protestanten inperken (want
katholieke adel die domineerd vond het nie zo cho)
op spectaculaire wijze
2.Hoe ga je om met de adel?
zijn in fr 10.000 lage edellieden en enkele honderden heel
belangrijke families, hij weet dat en laat tabellen opstellen: waar zitten die belangrijke
families en wat zijn hun economische belangen
speelt de trouw van de adel aan de monarchie uit (kijkt a die
fam is kkr rijk die gaan we veel gunnen, die gaan dan blij zijn)
Richelieu legt zo de instituttionele basis voor een sterk uitgebouwd frankrijk
- om macht bij vorst te leggen moet Richelieu afrekenen met diverse verzetshaarden
1. adellijke oppositie: uithollen politieke en sociale positie hoge adel via effectieve en
symbolische maatregelen, neerslaan adellijke revoltes, intriges binnen koninklijke
familie (jongere mokkende broer Gaston)
2. parlementair verzet: wetgevende en rechterlijke bevoegdheden parlementen
teruggeschroefd, beperking ‘remonstrantierecht’, uitzonderingsrechtbanken om
politieke tegenstanders te liquideren
Fr heeft verschillende parlementen
parlement in fr is een administratief orgaan en een rechtbank in één, geen vertegenwoordiging, fr heeft
ook een statengeneraal
soort hogere rechtbanken die de samenhang van de rechtspraak en van de wetgeving vastlegging
(beperkt aantal edellieden en vooral juristen)
één belangrijk recht overgeerft vanuit ME: ‘remonstrantierecht’: recht om reserves te hebben, oordeel uit te
spreken over wetgeving die door de koning wordt uitgevaardigd (eigenlijk recht om opmerkingen te geven
op de koning)
zit echt verankerd in die parlementen, bewaken dat zeer goed
richelieu zal dat remonstrantierecht INPERKEN: stap naar vorstelijk absolutisme
‘jullie hebben het recht om opmerkingen te maken maar de beslissing blijft wel bij de monarchie’
96
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannedegeetere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen