,Deel 1
H1: Indeling en definities
1: Taalontwikkelingsstoornissen
- Taalontwikkelingsstoornis= verborgen stoornis, niet zichtbaar, verwerven van
mondelinge taal opvallend trager en moeizamer, heel divers (bij iedereen is dit
anders)
- Definitie van ASHA:
= betekenisvol tekort/ achterstand tov de rest,
gaat over begrip + productie van taal
=> adhv mijlpalen (zie PP) TOS bepalen
2: Prevalentie
= hoeveel kinderen met TOS er zijn op een bep. moment
- 5-10% vd schoolgaande kinderen heeft TOS
- Evenveel kinderen hebben dyslexie
3: Indeling
Primaire TOS
= staat op zichzelf, geen duidelijke verklaring v taalachterstand
Kenmerken:1. Achterstand in de taalverwerving
2. Geen duidelijke verklaring voor deze achterstand
3. Diagnose obv uitsluitingscriteria
= aantonen dat achterstand niet gevolg is v problemen in andere ontwikkelingsdomeinen of
onvoldoende taalaanbod
4. Comorbiditeit (=naast elkaar voorkomen v versch stoornissen) mogelijk
Kind kan meerdere stoornissen tegelijk hebben: dysl maar is niet de orzaak
Terminologie: internationaal (Development Language Disorder) + nationaal (TOS)
Prevalentie:• 7% heeft primaire TOS
• Komt 3x meer voor bij jongens dan bij meisjes
Voorbijgaand:vertraagde taalontwikkeling (VSTO)
• Taalniveau v jonger kind
• Harmonisch profiel, gelijkmatige uitval (alle niveaus gelijkmatig vertraagd)
• Taalontwikkeling later op gang en trager verloop
• Achterstand in te halen met juiste therapie
Blijvend: gestoorde taalontwikkeling (OD)
Ontwikkelingsdysfasie
• Zeer hardnekkige, aangeboren taalontwikkelingsstoornis
• Therapieresistent: verbetering mogelijk MAAR gaat nooit weg
• Blijvende problemen, ook op volwassen leeftijd, geen gelijkmatige uitval
• Heterogene groep met gevarieerde taalprofielen (niet harmonisch)
• Prevalentie: 3%
(Kinderafasie) => geen TOS want krijg je na hersenletsel DUS wel duidelijke oorzaak
• Strikt genomen geen primaire TOS; wel zelfde klinische beeld
• Wel duidelijke oorzaak: terugval in taalontwikkeling wegens hersenletsel (niet ermee geboren)
• Oorzaken: hersentrauma/ cerebrovasculaire aandoening (trombose of bloeding) door
hartafwijking/ tumoren of infecties
,Klinische classificatie: gebaseerd op taalbegrip VS taalproductie
Secundaire TOS
= gevolg v 1/+ problemen in ander ontwikkelingsdomein
Problemen sensorische ontwikkeling:
= problemen in ontwikkeling van horen en zien
Prevalentie: • Gehoorverlies
• Visuele stoornissen
Impact TO: 1. Gehoorverlies
• Altijd problemen spraak – taal
• Hulpmiddelen om te horen
• Extra stimulatie + ondersteuning bij ontw spraak – taal
• Factoren die ernst bepalen:
1 Leeftijd van vaststellen (hoe sneller, hoe kleiner effect op taal)
2 Ernst gehoorverlies (1 kant GV: minder impact dan 2 kanten)
3 Oorzaak gehoorverlies
4 Gebruik gehoorversterkende hulpmiddelen (hoe vroeger, hoe beter)
5 Aanwezigheid medische aandoening
6 Communicatieaanbod vanuit omgeving
2. Visuele stoornissen
• Gevolg van TOS
• Kwetsbaar om sociaal- emotioneel + communicatief vlak
Problemen motorische ontwikkeling:
= problemen bij leren zitten, staan, kruipen, lopen
Impact TO: typische/ normale T
Problemen cognitieve ontwikkeling:
= verstandelijke beperking (IQ 70/-)
Oorzaak: genetisch – zuurstoftekort tijdens geboorte – alcoholgebruik tijdens
zwangerschap
Prevalentie: 2% van bevolking
Impact TO: bepertke taalvaardigheden
Problemen sociaal-emotionele ontwikkeling:
1. ASS (autismespectrusstoornis)
= neurobiologische ontwikkelingsstoornis
Ontstaan: genetisch – omgeving tijdens zwangerschap
Kenmerken: 1 Beperking sociale communicatie + interactie
2 Repetitief gedrag + specifieke interesses
Prevalentie: 1/100 schoolkinderen
1 Problemen op vlak van taalvorm
Impact TO: meestal ook TO => Belangrijkste tekorten:
•
Afwijkende prosodie (monotoon)
•
Grammaticale ontwikkeling
Niet alle onderzoekers zijn er niet
mee eens
2 Problemen op vlak van taalinhoud
• Echolalie= lett herhaling van uiting van
iemand
Onmiddellijke herhalen
Uitgesteld herhalen
• Atypische organisatie v lexicon
• Vasthangen aan lett betekenis v taal
3 Problemen op vlak van taalgebruik
2. Selectief mutisme • Begrijpen + gebruiken v non-verbale
comm
= spreken alleen in hun vertrouwde thuisomgeving, nergens anders
Prevalentie: 1/1000 kinderen
Impact TO: angst om te spreken
4: Klinische classificatie van TOS
3 subtypes:
1. Taalproductiestoornis – relatief goed taalbegrip
5: Blootstellingsachterstand of taalontwikkelingsstoornis?
Taalontwikkelingsstoornis: problemen in taal en spraak
Blootstellingsachterstand: taalproblemen door onvoldoende aanbod bij meertalige
kinderen
Bv: Anna spreekt niet goed Nederlands door onvoldoende taalaanbod
H2: Kenmerken TOS
1: Voortalige fase (0-1)
Taalgebruik
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marietaffijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.