Een samenvatting van het volledige vak van embryologie en teratologie inclusief zelfgemaakte tekeningen om de leerstof te verduidelijken. 16 op 20 behaald.
Spermatogonium type A (reserve stamcellen zorgt voor herbevolking) =>
Spermatogonium type b =>primaire spermatocyt (geen deling) => secundaire spermatocyt
Meiose 2: iedere kiemcel is voorzien van een haploïd aantal chromosomen
Secundaire spermatocyt => spermatide
Spermiogenese: geen deling enkel vormveranderingen
Spermatide => vorming acrosoom (hydrolytische enzymen) => cytoplasma zakt naar
beneden en verdwijnt grotendeels => kop DNA => aanleg ring mitochondriën voor
beweging staart => aanleg staart => sperma
Sperma rijpt in epidydimis en naar buiten gebracht via caudaepididymis
Accesoire geslachtsklieren (vb prostaat) zorgen voor beschermlaag en voeding sperma
Sertoli cellen: remmen testosteronproductie, controleren rijping en migratie kiemcellen
Ledigcellen: productie testosteron
-Penetratie zaadcel in de eicel
Eicel heeft 2 beschermlagen: zona pellucida ( suikers en eiwitten) en daarrond chaperones
(follikelcellen)
Sperma eerste laag voorbij: huidje glycoproteïnne en zaadvloeistof weg => aangekomen aan zona
pellucida zal acrosoomreactie plaatsvinden dmv ligand-receptor binding => gat in zona pellucida =>
binnendringen => versmelten met oöcyt
-afweer tegen ander zaadcellen wnn er al 1 zaadcel in binnengedrongen
Corticale granules (liggen onder celmembraan), worden geactiveerd door Ca influx, bevatten
hydrolytische enzymen die receptoren zona pellucida verwijderen
Calciumgehalte stijgt door Ca influx => verandering membraanpot => elektrische draad rond eicel =>
spermacellen die willen binnendringen krijgen elektrische shock
-ovogenese
Primaire oöcyt
Primmordiale follikel: ( in profase 1 ) primaire oöcyt met 1 laag afgeplatte follikelcellen
Primaire follikel mbv FSH: follikelcellen worden kubisch en meer lagen granulosacellen
1
,Secundaire follikel: laag granulosacellen neemt toe
Tertiaire follikel: in de laag granulosacellen ruimte gevuld met vocht = rijp voor ovulatie = meiose 1
afgerond
Secundaire oöcyt: na ovulatie + poolichaampje
Wnn er bevruchting is ontstaat er een tweede poollichaampje
-fouten bij de bevruchting
Euploïdie: volledige chromosomenset in enkelvoud of meervoud aanwezig
Aneuploïdie: bij 1 of meerdere chromosomenparen heb je chromosoom teveel/te weinig
o Trisomie: 3 sets van hetzelfde chromosoom => oorzaak: non-disjunctie niet of translocatie
van DNA materiaal
o Vb trisomie 21 Downsyndroom
Pseudo-hermaphrodieten: fenotype komt niet overeen met genotype
o Vaak monosomie of trisomie geslachtschromosomen
o Vb Turner X0 syndroom
o Vb klinefelter XXY syndroom
Polyspermie: bevruchting door 2 spermatozoa of 1 abnormale diploïde spermatozoa
- Embryonale periode: bevruchting tot primitieve lichaamsvorm => organogenese
- Foetale periode: primitieve lichaamsvorm tot geboorte => groei
2. Postnatale periode (periode na de geboorte => grote diersoortverschillen)
- Nestvlieders: instaan voor zichzelf
- Nestblijvers: lang bij moederdier blijven vaak lange zwangerschap
-embryogenese
1. Zygote
2. Delingen 2, 4 en 8 zijn identiek = blastomeren = totipotent (kunnen alles worden)
a. Bij eeneiige tweeling kan problemen opleveren
b. Symmetrische deling: tweeling hetzelfde
c. Versmolten symmetrisch: siamese tweeling (diplopagus)
d. Asymmetrische deling: 1 individu tweeling te weinig zuurstof => minder ontwikkeld
e. Versmolten asymmetrische deling: 1 individu parasiet op de ander
3. Morula (16 tot 32 delingen) = pluripotent (alle kiembladen maar niet vruchtvliezen en placenta)
a. ICM = embryoblast
b. Trofoblast => vruchtvliezen en placenta
c. Stadium 2 verschillende soorten cellen = compaction
2
,4. Blastula
a. Ontstaan holte blastocoel
b. Embryoblast
c. Trofoblast
5. Blastocyst
a. Kan implanteren in baarmoederslijmvlies dmv ligand-receptorbinding want zona
pellucida is weg want cel-cel contact nogdig
b. Delaminatie: 2 lagen embryoblastcellen: hypoblast en epiblast
c. Epiblast: weefsels
d. Hypoblast: dooierzak en chorion
6. Gastrula (2 lagig naar 3 lagig kiemschijf)
a. Epiblastcellen proliferatie verdikking lengte-as = primitieve streep
b. Tot halverwege embryo tot primitieve knop= knop van Hensen
c. Epiblast (bovenkant) = ectoderm
d. Epiblast naar binnen stulpen tussen ectoderm en hypoblast = mesoderm
e. Epiblast dieper naar binnen en hypoblast verdrijven = endoderm
f. Geen 3 lagen bij buccopharyngeaal en cloacaal membraan
-Kiembladen
ECTODERM
o OPP ECTODERM: huid (epidermis)
o NEURECTODERM: tijdelijk neurale lijstcellen tot neurale buis is ontstaan (voorloper
ruggenmerg)
MESODERM
o INTERMEDIAIR MESODERM: delen urogenitaal stelsel
o PARAXIAAL MESODERM: somieten gaat opdelen in 3 delen
Sclerotoom: dichtste bij ruggenmerg = skeletspieren
Myotoom: spieren
Dermatoom: dermis en hypodermis
o LATERAAL PLAATMESODERM
Splanchnopleura: vlies rond organen
Somatopleura: lichaamswand bot armen en benen, wand pericard
o Volgorde vanaf notochord: PM-IM-LPM-EEM
ENDODERM: spijsverteringskanaal en alle orgaan afgeleid va de oerdarm
-Coeloomholte
Apoptose tussen splanchnopleura en somatopleura => oerlichaamsholte = coeloom (borst en
buikholte zonder diafragma)
-Notochord (=primitieve ruggengraat)
Axiaal mesoderm (tussen beide delen paraxiaal mesoderm)
Verdeling links/rechts en dorsaal/ventraal
Stevigheid
Geeft signalen af aan cellen: differentieer => vorming neurectoderm
3
, Primitieve streep trekt zich terug en notochord blijft achter
Ontstaan CZS dmv verhoging epitheel => verschil opp ectoderm en verhoog neurectoderm
Nu stukjes notochord in tussenwervelschijf nucleus pulposus
-Ciliën op de knop van Hensen
Bewegen naar links voor bepaalde transcriptiefactoren af te geven
o Drm milt links en niet rechts want daar ligt notochord
-Afwijkingen bij de gastrulatie
1. Sacrococcygeaal teratoma = monstertumor
a. Alle type weefsels van alle kiembladen aanwezig
b. Primitieve streep niet volledig teruggetrokken waardoor er epiblastcellen aanwezig
blijven die nog elk kiemblad kunnen vormen
2. Sirenomelia of caudale dysgenese
a. Benen aan elkaar => zeemeermin
b. Mesodermcellen zijn niet gedifferentieerd
Notochord aan het ontwikkelen onder ectoderm => axiaal mesoderm
Geeft transcriptiefactoren af aan ectoderm => verhogen => neurectoderm => neurale plaat
Neurale lijstcellen op overgang ectoderm – neurectoderm
Neurale plaat geeft signalen aan notochord => notochord zakken
Instulping plaat => neural groeve
Vorming neurale buis: in het midden aan elkaar gegroeid dmv snelle klieving ectodermcellen
o In het midden als een rits naar buiten
o Wel nog craniale en caudale neuroporus (opening)
Neurale lijstcellen boven notochord en daarboven opp ectoderm
Vorming hersenblaasjes boven neurale buis => hoofd zwaarder => cephalocaudale welving (hoofd
en staart naar beneden)
Craniocaudale welving: links en rechts naar elkaar toe dmv afsnoering endoderm tov hypoblast
(dooierblaas) => ontstaan oerdarm
-Neurale buis defecten
1. Anencephaly
a. Grote hersenen niet gevormd doordat niet sluiten neuroporus cranialis
2. Spina bifida
a. Neurale buis niet gelijk meegroeien met de wervels doordat neuroporus caudalis niet
sluit
3. Valoproaat
a. =medicatie voor epilepsie dat neurale buis defecten veroorzaakt (vnl spina bifida)
b. Niet nemen is geen optie => vasoconstrictie geen bloed naar embryo
c. Dosis verlagen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linavdlang. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.