,H1: Wat is economie? Object, doel en methode van de economische wetenschap
1. Inleiding
- Wat doet de economische wetenschap?
Inzicht geven in menselijk gedrag, in de maatschappelijke organisatie (humane wetenschap) vanuit eeen specifieke
economische invalshoek
Om betere beslissingen te kunnen nemen in het dagelijkse leven
Om de problemen van de wereld waarin we leven beter te begrijpen
Om een beter beleid te kunnen voeren
- Waarom economie voor rechtenstudenten?
Recht regelt niet enkel sociale relaties, ook economische relaties --> als jurist dan toch inzicht hebben waarmee je bezig
bent
2. Het fundamenteel economisch probleem: veelvuldige behoeften vs. Schaarse middelen
- Probleem: kiezen tussen heel veel behoeften, met de schaarse middelen die je hebt (tijd en geld)
Leren kiezen = efficientst behoeften bevredigen met schaarse middelen
Hoe beperkte schaarse middelen gebruiken om in bestaande behoeften te voorzien?
2.1 Menselijke en maatschappelijke behoeften
- Behoefte = het aanvoelen van een tekort en het verlangen om dit tekort aan te vullen
Binnen economie zijn behoeften zeer verscheiden
Materiële en immateriële goederen
Individueel en collectief
2.2 Schaarse middelen en de noodzaak om te kiezen
- Schaarse middelen = economische goederen
Voorwaarden:
Nuttig
Schaars
Alternatief aanwendbaar
Zowel materieel als immaterieel (bv: bezoek aan een restaurant, kapper, …)
- Niet schaarse middelen = vrije goederen (bv: lucht en water)
Meer en meer op sommige plaatsen moeillijk om zuivere lucht en water te krijgen = nieuwe schaarsten
2.3 keuzes en opportuniteitskosten
- Wat kiest geeft iets anders op --> opportuniteitskost
= de waarde van het beste alternatief dat men opgeeft door deze keuze te maken
Tussen alternatieven kijken naar diegene met de grootste waarde
Bv: Studeren, als je niet zou studeren zou je kunnen werken. Het loon dat je dus verliest door te kiezen om te gaan
studeren is de opportuniteitskost.
Bv: een avondje naar de cinema, als je niet naar de cinema zou gaan zou je kunnen studeren of werken die avond.
Het loon dat je daardoor verliest is de opportuniteitskost.
2
,2.4 Economie, een definitie
- Definitie Tibor Scitovsky
= een sociale wetenschap die tot voorwerp heeft, het beheer van schaarse middelen
Omvat 3 typische problemen
1) Allocatie (toewijzing) van middelen --> wat, hoeveel en hoe produceren?
2) Verdeling (distributie) --> voor wie produceren?
3) Nastreven van de volledige aanwending --> Stabilisatieprobleem, zo veel mogelijk verspilling vermeiden
2.5 Micro- en macro-economie
- Micro-economie
Gaat na hoe individuele economische agenten
(individuen en bedrijven) beslissingen nemen
Vnl betrekking op allocatie- en distributieproblemen
Meer wiskundig
- Macro-economie
Bekijkt het geaggregeerde niveau en bestudeert
vraagstukken die de economie als geheel beïnvloeden
Vnl betrekking op stabilistatieprobleem
Meer inzichtelijk
3. Het productieproces
- Productie = alle activiteiten waardoor economische goederen en diensten tot stand worden gebracht, op gepaste tijd en
plaats ter beschikking worden gesteld van consumenten, door inzet van schaarse middelen (de productiefactoren arbeid,
natuur en kapitaal – ondernemersinitiatief)
Economische goederen onder te verdelen in:
Consumptiegoederen --> oog op gebruik of verbruik, kan eenmalig of langdurig (eten, auto, ..)
Kapitaalgoederen --> Niet direct gekocht, dient om andere goederen te produceren (bv: machines, fabriek, …)
3.1 De productiefactoren (inputs)
- Schaarse middelen te herleiden tot 3 productiefactoren:
Arbeid (L)
Natuur (N) = de eigenlijke productiefactoren (maar vaak niet voldoende, daarom ook ondernemersinitiatief)
Kapitaal (K)
- Ondernemersinitiatief = risico, creativiteit, … van een persoon (bijkomende factor)
3.2 Het productieproces
- Figuur 1 = zeer eenvoudige illustratie van het productieproces
Combinaties van arbeid, natuur en kapitaal resulteren in productie
Arbeid & natuur zijn primaire productiefactoren
Kapitaal = afgeleid want is zelf al geproduceerd
- = een technische relatie tussen de hoeveelheid productiefactoren (inputs) en de maximale heoeveelheid economische
goederen (output) die men daarmee kan produceren X = f(L, N, K)
X = hoeveelheid output
L = hoeveelheid arbeid (labour)
N = hoeveelheid natuur
K = hoeveelheid kapitaal
F = een bepaalde functionele vorm
- Cijfervoorbeeld --> we veronderstellen dat N en K constant zijn (gegeven)
Als de hoeveelheid imput toeneemt neemt ook de hoeveelheid graan en kleding toe (output) = positief verband tussen
L en X
Bij Kleding zien we dat L en output evenredig lopen = constant marginaal product (uitzonderlijk) = lineaire stijging
Bij graan zien we dat de meeropbrengst door instellen van extra arbeider langzaam daalt = afnemend marginaal
product (meest voorkomend) = geen lineaire stijging
Zie boek P. 29 voor
grafieken
4. Productiemogelijkhedencurve van een land
- Voor elk land zijn er met de gegeven hoeveelheden beschikbare imputs arbeid, natuur en kapitaal beperkte
productiemogelijkheden, binnen deze mogelijkheden moet een land keuzes maken om beheerproblemen op te lossen
Geeft alle combinaties van goederen en diensten die kunnen worden geproduceerd bij volledige aanwending van de
beschikbare productiefactoren
Illustreert de begrippen
Schaarste --> beperkte # arbeid
Opportuniteitskost --> ene gaat ten koste van andere
Keuzeprobleem
Illustreert beheersproblemen
Volledige aanwending van middelen
Allocatie van middelen
- Simplistische voorstelling met kleding en graag, in realiteit veel complexer
Stel een land heeft 5 arbeiders, deze kunnen op verschillende
manieren verdeeld worden over de productie van graan en kleding
Als men 5 arbeiders gebruikt voor graan zal men 15 ton graan
hebben maar geen kleding
Indien men 4 arbeiders gebruikt voor graan en 1 voor kleding zal
men 14 ton graan, en 1 kledingstuk hebben
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper babspelgrims. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,66. Je zit daarna nergens aan vast.