Wat is jeugdrecht?
Vroeger ‘jeugdbeschermingsrecht’ verouderd
Onderscheid in ruime zin: alle mogelijke wetgeving en regelgeving die ervoor dient dat een jongeren zijn
welzijn en ontplooiing kan gewaarborgd worden. (Vb: groeipakket, leerplicht). = algemeen jeugdrecht (n.v.t.)
En in strikte zin: algemene welzijnsvoorzieningen zijn niet voldoende, meer specifiek! wel van toepassing
in dit OPO.
Verschillende groepen/interventies binnen het jeugdrecht onderscheiden:
1. Het buitengerechtelijke, vrijwillige aspect
- Verleend door jeugdhulpaanbieders
- ITP of gemandateerde voorziening kan tussenkomen
2. Gerechtelijke/Gedwongen JH
- Jeugdrechter/Jeugdrechtbank gaat tussen komen
- Ook het openbaar ministerie/parket/sociale dienst bij de jeugdrechtbank cruciale rol
Verschillende doelgroepen:
1. Jongeren in VOS (ontwikkeling in bedreigd door fysieke, psychische of seksuele integriteit van de jongeren of
van leden van dat gezin wordt aangetast).
2. Jeugddelinquenten (kan gepaard gaan met een VOS)
3. Geestte zieke jongeren
De interventies zijn niet te scheiden en lopen door elkaar, de doelgroepen lopen door de interventies heen!
Een aantal beginselen die belangrijk zijn:
- Respect voor de rechten van het kind (dominant criterium: ‘is het in het belang van de MiJa?’)
- Gezinsgerichtheid (zelfs bij problemen binnen het gezin)
- Subsidariteitsprincipe
- Differentiatie in de verschillende interventies (zie inhoudstafel syllabus voor de soorten interventies)
- Hulpverlenend karakter
Belangrijk: Je moet de mens en de situatie achter de rechtsregels blijven zien! Blijf milt in je oordeel…
, JEUGDRECHT: HC 1 deel 2
Korte historiek
Federale wetten: deel 1
Wet op de kinderbescherming in 1912:
Bedoeling:
- Jongeren – 16 jaar buiten het strafrecht te houden
- Speciale maatregelen voor jongeren nemen
- Maatregelen van vroeger en nu zijn gelijkaardig (Vb: berisping)
- Voor niet – delinquenten jongeren werd nog niets voorzien, buiten dat de ouders ontzet werden van het
ouderlijk gezag (Vb: bij incest).
- Voor het eerst ook een ‘kinderrechter’ in 1912 (nog geen jeugdrechter)
Wet op de jeugdbescherming in 1965
- Voor het eerst een buitengerechtelijk systeem in het leven roepen om jeugd te beschermen in
verontrustende situaties, er werden dan ook nieuwe organen in het leven geroepen.
- Van ‘kinderrechter’ naar ‘jeugdrechter’
- Sociale dienst werd opgericht
- Strafrechtelijke meerderjarigheid naar 18 jaar gebracht
, Staatshervormingen: deel 1
De staatshervormingen hebben ervoor gezorgd dat beetje bij beetje het jeugdrecht overgeheveld werd naar
de gemeenschappen.
De staatshervorming in 1980: 4e staatshervorming
- De gemeenschappen werden bevoegd voor persoonsgebonden aangelegenheden
- Wat werd er precies overgedragen? De gehele jeugdbescherming (behalve strafrecht, burgerlijkrecht en
gerechtelijk recht) discussie door onduidelijkheid
De staatshervorming in 1988: 5e staatshervorming
Duidelijkheid brengen wat er door de gemeenschappen behandeld mag worden en wat door de federale
overheid geregeld mag worden.
Bijzondere wet dat zegt dat de gehele sociale en gerechtelijke jeugdbescherming gemeenschapsmaterie is,
met een aantal uitzonderingen:
1. Burgerrechtelijk statuut van de MiJa en de familie (Vb: rechtsonbekwaamheid)
2. Strafrechtelijke regels
3. Regelgeving rond de jeugdrechtbank
4. De opgave van maatregelen die genomen worden t.a.v. MiJa die een MOF gepleegd hadden (niet bij VOS)
5. Maatregelen die genomen worden t.a.v. van ouders (Vb: bepaalde sociale zekerheidsuitkeringen (gedeeltelijk)
verliezen)
= allemaal nog geregeld door de federale staat
Decreten
Decreet 1985:
- Splitsing vrijwillige JH en gerechtelijke JH
- Nadruk op subsidariteitsprincipe
- Knutselen aan de rechtspositie van de MiJa
Decreet 1990:
- Regelgeving i.v.m. de gerechtelijke jeugdbescherming, maar alleen bij problematische opvoedingssituaties
- Differentiatie in maatregelen
Decreet 2004:
- Decreet integrale jeugdhulp & Decreet rechtspositie van de MiJa
Decreet 2008
- Coördineerde vooral
- Leeftijd van de MiJa werd op 12 jaar gesteld op vlak van instemming
Decreet 2013
Decreet integrale jeugdhulp: regelt alle mogelijke hulp voor jongeren (RTJ en NRTJ, bij VOS, …)
Decreet 2014
- Nieuwe regelgeving omtrent delinquente jongeren
Federale wetten: deel 2
, De wet van 1994
- De rechten van het kind van het EVRK zijn hierin opgenomen
- Er werd ook aan de procedure gesleuteld
De wet van 2002: Everberg – wet (= wet voorlopige detentie)
- Everberg was vroeger een federaal detentiecentrum waar jongeren in voorlopige hechtenis genomen konden
worden die delinquent waren.
De wet van 2006: de ‘nieuwe’ jeugdwet (MOF – maatregelen)
- Belangrijk i.v.m. de opgave van maatregelen voor delinquente jongeren waar de federale overheid voor
bevoegd was.
- De inwerkingtreding is in fases gebeurt
Staatshervormingen: deel 2
De staatshervorming in 2014: 6e staatshervorming
- De gemeenschappen hadden al een aantal bevoegdheden, op een paar na, die waren nog steeds voor de
federale overheid (zie hierboven).
- Blijft ook zo, buiten voor de 4de uitzondering! overgeheveld naar de gemeenschappen zij mogen dus
vanaf nu de maatregelen bij jeugddelinquenten ontwerpen.
- Er komt een nieuwe 4de uitzondering (blijft een bevoegdheid van de federale overheid): uit handen geving
(enkel federale bevoegdheid voor boven de 23 jaar).
Vanaf dan hebben de gemeenschappen bevoegdheid over de vrijwillige als de gerechtelijke jeugdhulp (er
gaat geen delinquentie mee gepaard) en de reacties op jeugddelinquentierecht (zij kunnen alle reacties
bepalen en veranderen).
DUS, zij bepalen:
- De reacties
- De voorlopige detentie
- De regelgeving in verband met uit handen geving
Wat blijft federaal?
- Een aantal burgerrechtelijke regels
- Strafrechtelijke regels (Vb: verboden om de identiteit van partijen te publiceren)
- Regelgeving i.v.m. de jeugdrechtbanken (zowel de organisatie en de procedures)
Wat verandert er?
- De nieuwe 4de uitzondering: i.v.m. uit handen gegeven jongeren
- De uitvoering van de straffen van uit handen gegeven jongeren boven de 23 jaar federale overheid
- Tot 23 jaar is het de bedoeling dat die jongeren in voorzieningen v d gemeenschappen terecht komen.
- Alle detentiecentra overgeheveld naar de gemeenschappen = gemeenschapsinstellingen geen federale
centra meer!
Stelling:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lizemichaux. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
