Sociologie
- Vooral situering bij meso en macro niveau
Ter inleiding: sociologie en valentijn
• Wat blijkt? Cupido werkt met een soort-zoekt-soortgedrag, vnl. op vlak van:
- Partner met ongeveer dezelfde leeftijd (correlatiecoëfficiënt van 0,95)
- Religiositeit (0,57)
- Scholing (0,55)
= zoeken naar partner gelijkend aan jou (zie correlatiecoëfficiënt)
• Verliefdheid wordt sociaal bepaald
- Gemeenschappelijkheid → minder risico op conflicten
- Sociale druk van omgeving
- Je kiest je partner maar je keuze wordt beïnvloed door verschillende maatschappelijke normen
• Waarom sociologie in de opleiding SRW? 3 criteria:
1. Theoretisch belang:
- De mens is een sociaal wezen
Bv: Een kind maakt altijd deel uit van een context, een gezin, familie, buurt, school, vriendenkring,
samenleving… → sociale context/samenleving/maatschappij… bepaald gedrag
- De sociale dimensie (zowel structuur als cultuur) beïnvloedt de mens.
- Doel sociologen: de structurele en culturele bepaaldheid van het menselijk handelen inzien.
! Geen sociaal determinisme (kan wel keuzes maken) → wel sociale conditionering = sociale beïnvloeding,
maar toch ook ruimte voor persoonlijke verantwoordelijkheid.
2. Praktisch belang:
• Maatschappelijke problemen door een sociologische bril te bekijken => tot mogelijke verklaringen (en
evt. oplossingen) komen.
• Doel: hulpvragen in sociale context plaatsen, bekijken in bredere context. Het individueel probleem in
onderliggende noemer plaatsen
• Enkele voorbeelden:
➢ Hoe kunnen we verklaren dat er steeds meer jongeren met eetproblemen te maken krijgen (in
coronatijd)?
- Of nog: hoe komt het dat in onze maatschappij vrouwen minder verdienen dan mannen? → vrouwen
werken meer deeltijds omdat de maatschappij oplegt dat zij verantwoordelijk zijn voor de kinderen
,- Of: hoe komt het dat op de achterste rij in de aula meer gebabbeld wordt dan vooraan? → sociale
controle
➔ Bij sociologie kijken we naar de sociale factoren die bepaald gedrag beïnvloeden
➢ Hoe kunnen we verklaren dat jongens het minder goed doen in ons onderwijs dan meisjes?
• Enkele mogelijke verklaringen:
→ Biologische verklaring: geen bewijs dat ene geslacht slimmer is dan andere, wel: verschil in tijdstip
pubertijd
→ Minstens even belangrijk: culturele en sociale aspecten (sociologische verklaringen):
- Typisch vrouwelijke kenmerken worden meer gewaardeerd in de klas (orde, stiptheid, stil zijn…)
- Genderstereotypen: “goed werken voor school is voor mietjes”; druk om te voldoen aan
gendernormen is groter bij jongens en bij jongens uit de lage klasse nog meer. Jongens die zich meer
aan gendernormen houden, voelen zich beter in hun vel.
- Ook leerkrachten reageren vaak genderstereotyp: jongens worden 3 keer meer berispt, terwijl ze
maar 1,25 keer meer de les verstoren (onderzoek VUB)
3. Kritische kijk: “The first wisdom of sociology is this: things are not what they seem.” (Berger)
- Niet zomaar aannemen wat gezegd wordt, dingen niet altijd zoals ze lijken → ga dit na!
- Bv: de American dream: wie talent heeften hard werkt, zal succesvol zijn → niet waar!
Onderzoek Robert Putnam Our Kids (2015): droom is niet voor iedereen toegankelijk.
Sociologie: deel 1
Les 1: Op verkenningstocht naar de sociologie
, Definitie: wat is sociologie?
• Géén eenduidige definitie
• Een greep uit meer dan 80 verschillende definities: (deze definities niet van buiten kennen)
Definitie 1: “Sociologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het analyseren, beschrijven en verklaren van:
1. Het gedrag van en tussen mensen voor zover dat beïnvloed wordt door het feit dat zij in bepaalde
verhoudingen tot elkaar staan;
2. De daaruit voortgekomen –min of meer vaste- gedragspatronen, structuren en bindende opvattingen in hun
ontstaan, voortbestaan en veranderen.” (De Jager & Mok)
Definitie 2: “De sociologie is de wetenschap van de enigszins stabiele structuren en processen van sociale aard.”
(Van Doorn & Lammers)
• Sociologie is een samenstelling van
- Socius (Latijns woord voor ‘metgezel’) / societas (‘samenleving’)
- Logos (Grieks woord voor ‘wetenschap’)
Voorlopige definitie: wetenschap van de menselijke samenlevingen
Sociologie bestudeert de sociale werkelijkheid: het handelen tussen mensen dat via een vast
gedragspatroon gebeurt.
Wetenschapskennis versus ervaringskennis
• Ervaringskennis: een ervaring is subjectief (kan verschillen van persoon tot persoon) en beperkt. → (Vb: ik
ken iemand die …)
• Wetenschapskennis: is objectief, streeft naar onbeperktheid en wil generaliseren (uitspraken doen die
gelden voor een ganse groep) → (Vb: kennis dat uit de wetenschap komt
, → Deze cyclus doorloop je niet bij ervaringskennis
Sociale wetenschappen versus natuurwetenschappen
❖ Onderzoek elementen: identiek versus verschillend
• Identiek: bij chemie zijn er veel onderzoek elementen identiek
• Verschillend: bij sociologie zijn de onderzoek elementen verschillend, zo ook de individuen, samenlevingen,
…
❖ Wetmatigheden: overal geldig (universeel) versus niet universeel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lizemichaux. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
