Samenvatting van de leerstof van het OPO Biologische Principes voor het onderwijsvak Biologie aan de lerarenopleiding te UC Leuven - Limburg in Heverlee. Gebaseerd op de PowerPoint presentaties, lessen, eigen notities en het boek Biology by Brooker (vierde editie).
Joren Kooreman – M1SA5 BI-WI
Academiejaar 2017-2018 - Eerste BaSo
Departement Lerarenopleiding
,Inhoud
Samenvatting OPO .................................................................................................................................. 1
Thema 1: Leven (Hoofdstuk 1-6) (+ Inleiding + Hoofdstuk 1)........................................................... 4
Biologie: studie van het leven ................................................................................................................. 4
Cytologie: studie van de cel..................................................................................................................... 4
Leven: chemische benadering ................................................................................................................. 5
Plasmamembraan als vloeistofmozaïk-model ...................................................................................... 12
Beweging van deeltjes doorheen een membraan ................................................................................ 14
Het energie- en koolstofprobleem van de cel ....................................................................................... 15
Thema 2a: De eukaryote cel (Hoofdstuk 4) (+ Hoofdstuk 2) .......................................................... 15
De cel: algemeen bouwplan .................................................................................................................. 15
Thema 2b: De eukaryote celdeling (Hoofdstuk 11-15) (+ Hoofdstuk 2).......................................... 18
Chromatine, chromatiden, chromosomen ............................................................................................ 18
De celdelingscyclus inclusief Mitose; invariante zelfreproductie ......................................................... 20
Meiose; reductiedeling (2n) -> 4 x (n) ................................................................................................... 21
Verschil tussen mitose en meiose ......................................................................................................... 23
De seksuele voortplantingscycli ............................................................................................................ 23
Thema 2c: De eukaryote eiwitsynthese (Hoofdstuk XXXX) (+ Hoofdstuk 2) ................................... 24
Thema 3: Eubacteria (Hoofdstuk 27) (+ Hoofdstuk 2.1) ................................................................ 26
Bouw en samenstelling ......................................................................................................................... 26
Gramkleuring ......................................................................................................................................... 27
Fenetische indeling van bacteriën......................................................................................................... 27
Binaire deling ......................................................................................................................................... 28
Lac-operon (Escherichia-coli) ................................................................................................................ 29
Antibiotica ............................................................................................................................................. 27
Thema 4: Virussen (Hoofdstuk 18) (+ Hoofdstuk 2) ...................................................................... 30
Eigenschappen en veel voorkomende virussen .................................................................................... 30
Meest volledige opbouw van eukaryote virionen................................................................................. 32
3 vormen bij pathogenen ...................................................................................................................... 32
Kop-staart faag ...................................................................................................................................... 32
Reproductieve cyclus van een virus ...................................................................................................... 32
Immunologie (mens) ............................................................................................................................. 33
Virussen ................................................................................................................................................. 36
Thema 5a: Ontstaan van het leven (Hoofdstuk 22-23) (+ Hoofdstuk 5) ......................................... 39
Geo-chronologie .................................................................................................................................... 39
Thema 5b: Evolutie (Hoofdstuk 25) (+ Hoofdstuk 5) ..................................................................... 40
2
,Situering van de genetica ...................................................................................................................... 40
Evolutie .................................................................................................................................................. 41
Creationisme/intelligent design versus evolutietheorie ....................................................................... 43
Thema 5c: Taxonomie & systematiek (Hoofdstuk 26) (+ Hoofdstuk 5) .......................................... 43
Vijfrijkensysteem van Robert Whittaker (1969) .................................................................................... 44
Fylogenetisch systeem .......................................................................................................................... 44
Cladogram ............................................................................................................................................. 46
Bronnenlijst ........................................................................................................................................... 48
HET GEBRUIK VAN DEZE SAMENVATTING OM DE LEERSTOF BIOLOGSCHE PRINCIPES TE LEREN IS
VOLLEDIG JE EIGEN KEUZE. DEZE SAMENVATTING IS GEBASEERD OP DE LESSEN VAN N. WOUTERS EN
ALGEMENE/BASISBIOLOGIE. IK ZEG NIET DAT DE SAMENVATTING 100% VRIJ IS VAN FOUTEN, HOUD
HIER REKENING MEE. VOOR DE REST HEEL VEEL PLEZIER MET DE SAMENVATTING EN VEEL SUCCES!
Biologie: studie van het leven
Criteria voor het leven
- Voedselopname. Levende wezens hebben energie en bouwstenen nodig om allerlei
processen te laten verlopen, om te leven dus. Daartoe moeten ze een vorm van voedsel uit
de omgeving opnemen.
- Stofwisseling. Levende wezens zijn in staat om stoffen om te zetten in andere stoffen. De
omzetting van voedingsstoffen levert bijvoorbeeld energie op. Ook maken ze bouwstenen
om mee te kunnen groeien of nakomelingen te krijgen.
- Voortplanting. Levende wezens kunnen voor nakomelingen van hun eigen soort zorgen. Zo
blijft de soort voortbestaan.
- Reageren op de omgeving. Levende wezens nemen altijd op de een of andere manier hun
omgeving waar en reageren daarop. Dat kan heel direct zijn, zoals wanner mensen met
elkaar praten. Maar ook planten groeien naar het licht, en bacterieën bewegen in de richting
van een voedselbron.
- Groei en ontwikkeling. Levende wezens zijn meestal niet hun hele leven precies dezelfde. Ze
zijn in staat om te groeien en zich te ontwikkelen.
- Erfelijkheid. Levende wezens hebben erfelijk materiaal waarop hun eigenschappen
beschreven liggen. De eigenschappen van elke soort zijn uniek en worden via het erfelijk
materiaal doorgegeven aan de volgende generatie.
Cytologie: studie van de cel
Leven: 3 voorwaarden samen aanwezig:
Cel -> weefsel -> weefselsysteem/orgaan -> stelsel -> organisme (P)
Meiose
CDC (Mitose) (F1)
Het fylogenetisch systeem
Een fylogenetische indeling deelt alles wat leeft in op basis van
hun afstamming, met andere woorden, op basis van hun
natuurlijk verwantschap.
Het fylogenetisch systeem wordt voorgesteld door een cladogram.
Dit geeft de evolutionaire relaties tussen organismen weer. Dit werking van cladogrammen en hoe ze
opgebouwd moeten worden wordt in thema 5 nog uitbundig besproken.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jorenkooreman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.