bestaat uit: Dôsen, gentle teaching, UDL, omgaan met agressie, geweldloos verzet, suïcidepreventie
bevat de theorie, aangevuld met lesnotities
ik was er de eerste keer door voor dit vak, dankzij mijn samenvatting
Psychodynamisch ontwikkelingsmodel
van Dosen
Psychodynamisch model, Anton Dosen
1. Inleiding
Ontwikkelingsdynamische & integratieve benadering < psychische problemen bij
mensen met beperking begrijpen
2. Uitgangsprincipes
integratieve benadering
- Gebaseerd op: ontwikkelingspsychologie, psychiatrie & wetenschappen
(neurologie, genetica, biologie)
- Multidisciplinaire aanpak
- Belangrijk zicht krijgen op 4 dimensies bij correcte behandeling:
1) Psychische dimensie: motorische, sensorische functies – cognitief,
sociaal & emotionele functioneren
2) Biologische dimensie: genetische aspecten & zenuwstelsel
3) Sociale dimensie: sociale omgeving & interacties
4) Ontwikkelingsdimensie: verloop vn psychische, biologische en
sociologische dimensies waarbij in iedere fase specifiek psychosociaal
functioneren & specifiek G bestaat
Staan met elkaar in verband & beïnvloeden elkaar
ontwikkelingsdynamisch model
Psychische problemen bij mensen met beperking: verschil tss cognitieve ontwikkeling
(= het kunnen) & emotionele ontwikkeling (= aankunnen)
Vooral emotionele ontwikkeling vertraagd, stopt of regreseert op
bepaald moment
Belangrijk om zicht te hebben op ontwikkelingsaspect
= dynamisch – vb. regressie dr gebeurtenis
! gn sprake vn geestelijke gezondheidsproblemen als vn korte duur
,Doel: ontwikkelingsdynamiek met bijhorende bio-psychosociale aspecten vn
personen met beperking in kaart brengen
wist je dat…?
Sensitieve responsiviteit = gevoelig zijn vr signalen v/d cliënt en er adequaat op
reageren
> Cliënt ervaart reactie begeleider als veilig & doet negatieve emoties
verdwijnen vertrouwen
Cliënten met beperking benadeeld doordat soms verminderde afleesbaarheid
fases vn emotionele ontwikkeling
- Kind met verstandelijke beperking maakt dezelfde fasen door als een normaal
begaafd kind
o Mate & tijd anders
o Afh. vn biologische & omgevingsfactoren
- Diepe verstandelijke bep: meestal nt verder dan 2e fase
- Ernstige of matige verstandelijke bep: meestal nt verder dan 3e fase
Emotionele basisbehoeften verbonden aan fase belangrijk om rekening
mee te houden
- Bepaalde stadia onderscheiden zich dr fysiologische & psychosociale
kenmerken fases maakt het overzichtelijk – oorspronkelijk praktische
doeleinden vr onderzoek & diagnostiek
Kritiek: ‘fasische verloop’: simplificatie vn toch wel complexe materie
, - In iedere fase: fasespecifieke persoonlijkheidsstructuur (persoonlijkheidslaag)
zorgt vr nieuwe adaptatie aan omgeving
o Gekenmerkt dr karakteristiek G met gedragstrekken
- HV stemt ondersteuning af op fase die sterkst ontwikkelt is
wist je dat…?
Bij normale begaafdheid & ASS niemand hoger dan 1e individuatiefase ovv hun
emotionele ontwikkeling bij stressmomenten
90% vn psychische problemen bij mensen met verstandelijke beperking te maken
met emotionele noden in fase 1-2-3
1. Emotionele ontwikkelingsfasen
1. Adaptatiefase
Homeostase <-> disregulatie
probleemG: ontregeling spanningsniveau
2. Eerste socialisatiefase
Vertrouwen <-> wantrouwen
probleemG: frustratie in sociale situaties, vb. onvoldoende nabijheid,
veiligheid, rust of structuur
Holding= emot omgeving, betrouwbaarheid vn aanwezigheid & erkenning
Containment= kind projecteert gevoelens op moeder, moeder containt
gevoelens en gaat veranderde gevoelens terug spelen aan kind, zo kan het
kind deze veranderde gevoelens re-integreren als eigen gevoel
1. Eerste individuatiefase
Autonomie <-> afhankelijkheid
probleemG: ‘normaal’< grote emotionele behoeften aan eigen
autonomie, willen meer zaken zelfstandig opnemen zonder directe
nabijheid als wens nt gerespecteerd: frustratie & agressief G
= vechten vr autonomie ! zelfoverschatting (zaken doen die ze
nog nt knn)
2. Identificatiefase
Initiatief <-> geremdheid
probleemG: uiting gebrekkige mogelijkheden vrijwillig te functioneren,
voelt zich onder druk gezet compensatiestrategie om met druk om te
gaan
3. Realiteitsbewustwordingsfase
Zelfvertrouwen <-> minderwaardigheid
probleemG: overschatten vn mogelijkheden & te weinig oog vr signalen
vn stress,
frustratie, angst, …
, cliënt in 1 bepaalde fasen situeren misleidend? mr didactische redenen: zo een
denkkader aanbieden met handvaten vr concrete begeleiding binnen elke fase
! nt cliënten in hokjes steken, werkelijkheid vaak complexer mensen knn
schommelen, afh vn het moment & situatie of we hoger of lager inschatten
- Doelgroep: kinderen, jongeren & volwassenen met een verstandelijke
beperking (toch ook inspirerend vr andere doelgroepen)
- Bestaat uit 13 rubrieken rond emotioneel & sociaal functioneren, onderscheid
telkens 5 ontwikkelingsfasen
Doel: vaststellen in welke sociaal-emotionele ontwikkelingsfase cliënt zich ongeveer
bevindt omgangs-& behandelingsadvies
Meest recent: SEO-V snel inzicht in psychosociale problematiek (SEO-R² diepgaand
discussie & assessmentinstrument)
kritische noot
SEO-R² mag nt misbruikt worden als classificatie-instrument G blijft belangrijk &
vertalen in zeker spanning & hulpmiddel vr discussie & gezamenlijke inschatting vn
het niveau vn emotionele ontwikkeling
En-en verhaal in dialoog gaan met cliënt, reflecteren, in verbinding
gaan & sensitief responsief opstellen > vertalen in handelen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentaanhogent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
