Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis van de Wereldpolitiek deel I
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Een uitgebreide samenvatting van het eerste deel van Geschiedenis van de Wereldpolitiek.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
In winkelwagen2 beoordelingen
Door: tristandebelser • 3 jaar geleden
Door: alexandersonneville • 5 jaar geleden
goede combo boek+slides. Overzichtelijk.
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 1 : HET JAAR 1815 EN DE VESTIGING VAN DE WEENSE ORDEANTECEDENTEN: EEN MECHANISCH MACHTSEVENWICHT
ERFENIS VAN DE FRANSE REVOLUTIE
1789: Franse Revolutie
1792: Revolutionaire expansie
1799/1803: Napoleontiesche expansie
Resultaat: destabilisering
o Verbreking Europees machtsevenwicht
o Bedreiging machtspositie vorsten
In de 18e eeuw werden oorlog en vrede grotendeels bepaald door een welbepaalde visie op de
internationale betrekkingen: deze van het machtsevenwicht.
Het algemene machtsevenwicht in Europa moest worden bewaard omwille van de eigen
veiligheid; geen enkele mogendheid mocht zo machtig worden dat zij de anderen kon
bedreigen.
Er heerste wel een diep wantrouwen tussen de mogendheden, dat een haast
onuitputtelijk conflictpotentieel inhield (er vonden veel oorlogen en vredesakkoorden
plaats)
Cynisch en ‘mechanisch’ machtsevenwicht ipv een collectieve en op waarden gestoelde
visie:
o Bv. De drie Poolse delingen (1772, 1793, 1795): Rusland, Oostenrijk en Pruisen
verdeelden telkens stukken van het onafhankelijk koninkrijk Polen onder elkaar,
waardoor er uiteindelijk van Polen zelf niets meer overbleef.
Diplomatie werd wel serieuzer genomen in de loop van de 17e en 18e E.
Napoleon werd als geen groter gevaar dan anderen gezien in het begin tot hij een groot
deel van Europa onder controle had gekregen.
De grote vier andere mogendheden (Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen en Rusland) beseften
in 1804 dat de stabiliteit in Europa fundamenteel anders moest worden aangepakt.
1813: EERSTE STEVIGE ALLIANTIE TEGEN NAPOLEON
1812: veldtocht in Rusland onder Napoleon mislukt
Oktober 1813: vier grote mogendheden verslagen Napoleon in Leipzig
April 1814: Napoleon geeft zich over en wordt verbannen naar het eiland Elba
o De geallieerden helpen Lodewijk XVIII op de Franse troon en moet een liberaal
bewind voeren in de vorm van een constitutionele monarchie
Vanaf nu intens persoonlijke contacten tussen de politieke leiders
1. Lord Castlereagh (G.B., minister van Buitenlandse Zaken)
2. Klemens von Metternicht (O., minister van Buitenlandse Zaken)
3. Karl August von Hardenberg (P., kanselier)
1
, 4. Tsaar Alexander I (R.)
Voor het eerst was er intens overleg op topniveau. De vier beschouwden zichzelf als grote
mogendheden met een bijzondere verantwoordelijkheid voor het Europese continent.
GEALLIEERDE DOELSTELLINGEN NA DE FRANSE NEDERLAAG
GEDEELDE DOELSTELLINGEN
Twee grote doelstellingen: Restauratie
1. Het herstel van de dynastieke legitimiteit (binnenlands)
2. Het machtsevenwicht (internationaal)
Rusland, Oostenrijk en Pruisen wilden terug naar de politieke orde van voor 1789, toen de
soevereiniteit nog bij de vorsten lag en niet bij het volk.
Groot-Brittannië vonden dat monarchieën niet door republikeinen omver gegooid mochten
worden. Het had wel een duidelijke voorkeur voor constitutionele monarchieën (waarbij de
macht van de koning ingeperkt wordt ten voordele van een representatief parlement) in plaats
van absolute vorsten.
PARTICULIERE DOELSTELLINGEN
Groot-Brittannië en Rusland waren de twee echte wereldmachten van dat moment.
Groot-Brittannië:
Bepleiten bufferstaten tegen Frankrijk
Wil Frankrijk terug als stabiele mogendheid opnemen in Europa en het machtsevenwicht
Wil vrede tussen Oosterse hoven, omwille van stabiliteit Europa
Oprichting van een onafhankelijke Poolse staat als buffer tegen Rusland
Focussen op mondiale belangen en zich niet aan continentale problemen verbranden
Rusland:
Militair sterkste leger
Wil een leidende politieke rol in Europa en territoriale winsten
Wil het grootste deel van Polen inpalmen en praat hierover met Pruisen
Alexander I wordt gezien als ambitieus en idealistisch = problematisch
Oostenrijk:
Verzadigde mogendheid die conflicten vermijdt
Centraal gelegen en multi-etnisch => kwetsbaar voor interne en externe dreigingen
Was bezorgd om het expansionisme van Pruisen en Rusland
Conservatieve realpoliticus Metternich wil dat iedereen ook moreel doordrongen raakt
van het machtsevenwicht
Rivaliseert met Pruisen over leiderschap in Duitse gebieden
Vreest Rusland en Pruisen; wil Frankrijk herstellen
2
, Pruisen:
Vrees voor Rusland
Vrees voor Frankrijk: Pruisen en Duitsers willen hetzwakt zien
Wil gebiedsuitbreiding ten koste van kleine Duitse vorstendommen en rivaliseert met
Oostenrijk
De Duitse kwetie = enerzijds mochten de Duitse gebieden niet te zwak zijn, want dan
dreigde annexatie vanuit Frankrijk, maar een sterk Duitsland zou ook een bedreiging
kunnen vormen voor de naburige staten en dus het machtsevenwicht.
Frankrijk:
Frankrijk nam afstand van avontuurlijk buitenlands beleid, en ging helemaal akkoord
met de Britse opvatting van het machtsevenwicht.
Lente 1814: Talleyrand (minister van BZ) en geallieerden laten Senaat Napoleon afzetten
en Bourbon-koning Louis XVIII aanstellen.
Lodewijk XVIII schrijft zich in de twee grote doelstellingen in
Vreest Pruisen en Rusland
Frankrijk kwam op voor zijn belangen in Italië en meer bepaald het herstel van de
Bourbon-dynastie in Napels ten koste van een handlanger van Napoleon.
AS GROOT-BRITTANNIË EN OOSTENRIJK
Let op de Brits-Oostenrijkse as
GB en Oostenrijk willen orde en rust bewaren
o GB wil Rusland indammen
o Oostenrijk wil Rusland en Pruisen indammen
Onder impuls van Talleyrand sloten Groot-Brittannië, Oostenrijk en Frankrijk al in januari 1815
een geheim akkoord tegen Rusland en Pruisen, waardoor het Russische plan niet zomaar kon
doorgaan.
HET CONGRES VAN WENEN (1814-1815)
September 1814 – juni 1815
Slotakte 9 juni 1815
Het Congres van Wenen = de grootste internationale bijeenkomst tot dan toe.
De manifeste machtsongelijkheid wekte grote frustraties bij middelgrote en kleine staten
De secularisering van de diplomatie had zich al sterk doorgezet: de paus en het Heilig
Roomse Rijk speelden geen belangrijke rol meer
Februari 1815: Napoleon ontsnapt uit Elba
Juni 1815: Napoleon verslagen nabij Waterloo
Standpunt tegen Frankrijk wat verhard (meer gebied afstaan, herstelbetalingen)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellenplatteau. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen