Professionele gespreksvoering: samenvatting
• Inkijken gesproken PGV 2 punt 4a/4b, een eerste contact maken zowel in een
formele setting als op een informele manier
• Inkijken gesproken PGV2 punt 5, de fasering van het gesprek
• Inkijken PGV 3 (zie planning op slides voor les 2) en cursus pg 9-36. We zullen
niet de volledige planning kunnen afwerken, maar als je deze doorgenomen hebt,
dan spaar je uit voor de daaropvolgende les. Deze PPT staat nu nog niet online,
maar komt binnenkort.
• Padlet aanvullen voor les 2. Zie richtlijnen in PGV1.
Ik sprak jullie in de les ook over het zelfstandig te verwerken cursusdeel rond online
hulpverlening, met de te doorlopen modules in Ch@tlas. Hoewel je dit op eigen tempo
mag doen, kijk wel al eens of je een account kan aanmaken via deze
link: https://elearning-onlinehulp.be/chatlas/
Daarna kan je een account aanmaken met je vives mailadres en wachtwoord en krijg je
een bevestigingsmail in je inbox (kijk wel in je ongewenste mails).
We kunnen begin volgende les even kijken bij wie het niet lukt.
Fijne avond en tot binnenkort.
1
,Hoofdstuk 2: Basisvoorwaarden
Basisvoorwaarden bij professionele psychologische
gespreksvoering: (6)
1. Professioneel kader bieden
2. Elk gesprek degelijk voorbereiden
3. Aandacht hebben voor sfeer
4. Het eerste contact verzorgen
5. Het gesprek faseren
6. Beginnersvalkuilen vermijden
2.1 Een professioneel kader bieden
• Cliënten brengen persoonlijke gevoelige/belangrijke thema’s
• Instelling van psychologisch consulent als luisteraar is cruciaal
o Zelfreflectie bij hulpverlener (je moet jezelf goed kennen)
▪ Eigen functioneren
‘momenteel kan ik geen rouwbegeleiding op mij nemen, nu
ik mijn moeder heb verloren’
▪ Eigen referentiekader
‘vanuit mijn opvoeding is stiptheid erg belangrijk; ik tracht
bewust mild te zijn bij cliënten die al eens iets te laat
komen’ of ‘zelf kind van gescheiden ouders’
▪ Eigen gevoeligheden
‘ik heb het moeilijk met al te rationele mannen. Ik voel me
dan vlug klein en verlies aan draagkracht’
o Ethische basishouding
o Onafhankelijke positie, zonder belangenvermenging
= Begeleiden kan niet als je zelf deel uit maakt van iemands
sociaal netwerk omdat het moeilijk zal zijn om je professionele
afstand te bewaren en om objectief en neutraal te blijven.
o Ondersteuning als basishouding
▪ Referentiekader cliënt volgen (de morele, politieke en/of
geloofsovertuigingen van de cliënt)
2
, o Adviezen sober, met kunde en zorg
o Altijd bewust zijn van je eigen woorden en daden
Voorbeeld uit een STAGEDAGBOEK van OMGAAN MET BEKENDEN:
Op donderdag belde een persoon voor de wachtlijst. Het bleek achteraf dat
de persoon die belde iemand is waar ik jarenlang mee op school heb gezeten
en waar ik heel wat gemeenschappelijke vrienden mee heb. Ik merkte dat
ik heel erg schrok. Dat voelde ik omdat ik een beetje verstijfde en maar
bleef staren naar die specifieke naam op de wachtlijst. Het leek alsof die
naam er in een extra groot en vet lettertype stond. Ik voelde ongeloof. Mijn
mond viel letterlijk open. Tegelijk voelde ik mij eigenlijk ook een beetje
triest of zelfs kwaad. Wanneer deze gevoelens die bij mijn eerste reactie
kwamen kijken, zakten, voelde ik tegelijk veel bezorgdheid.
Na het delen van mijn emoties bij mijn collega’s kon ik alles nog wat beter
laten zakken. Naar begeleiding toe is het denk ik in eerste instantie
belangrijk dat ik ook erken naar deze persoon toe dat we elkaar kennen en
dat ik niet doe alsof dat niet zo is. Op die manier wordt het uitgesproken en
hoeft er verder ook niets mee gedaan te worden. Verder zal ik deze persoon
ook niet individueel begeleiden om toch de professionele afstand die nodig
is te kunnen garanderen.
2.2 Het eerste contact verzorgen
• Gepaste plaats
o Vermijd storende elementen
o Liefste lijfelijke aanwezigheid of anders andere
communicatiekanalen (chat, telefoon,…)?
• Zorg voor voldoende tijd
• Focus je op het hier en nu van de ontmoeting
• Gepaste begroeting, toegankelijke eerste indruk
o Rekening houden met de cliëntcontext (sociaal- en
cultuurgebonden, leeftijdsgebonden?)
o Hoe kan ik non-verbaal groeten?
o Social talk: kort praten over een neutraal onderwerp om een
gesprek op gang te brengen en de cliënt op zijn/haar gemak te
stellen
o Verzorg je taal
3
,2.3 Elk gesprek degelijke voorbereiden
Wie komt met wat net nu naar hier?
Relevante vragen:
• Wanneer en waar gaat het gesprek door?
• Hoe lang mag het duren?
• Wie zijn de gesprekspartners?
• Wat is het doel?
• Welke verwachtingen (bij beide partijen)?
• Wat komt er aan bod?
• Welke reacties en argumenten kan ik verwachten en hoe kan ik
ermee omgaan?
Bij selectiegesprek: voor welke job precies zoek ik iemand?
Op school: wat wil ik deze ouders zeker zeggen en vragen?
Klinisch: bij echtscheiding zeker vragen of andere ouder op de hoogte is.
2.3 Aandacht hebben voor sfeerbepaling
• Keuze van de ruimte en opstelling
• Welke opstelling is ‘de’ beste?! (in deze situatie met deze cliënt en voor
mezelf als hulpverlener)
• Welke voor- en nadelen zijn eraan verbonden (voor hulpverlener en
voor cliënt)?
Zeer belangrijk: dat de gesprekspartner zich op zijn gemak voelt, de
sfeer moet dus passen bij de aard van het gesprek
Niet het geval? Cliënt zal moeilijker toegang vinden tot zijn
gevoelswereld.
Bij het creëren van een uitnodigende sfeer: omgeving waarin het
gesprek plaatsvindt speelt een belangrijke rol
→ Een rustige, prikkelarme, qua grootte doordachte en gezellige ruimte
nodigt mensen uit om zich op hun gemak te voelen.
4
,Veiligheid aanbieden = rode draad bij het klaarzetten van de
gespreksruimte
Ook je eigen voorkomen is belangrijk
Een voldoende neutraal en sociaal-aanvaard uiterlijk verkleint de kans op
negatieve reacties en afwijzende gevoelens bij de eerste indruksvorming
bij de cliënt.
2.5 Het gesprek faseren
Om een gesprek naar tevredenheid af te sluiten kan je je bij de
voorbereiding volgende vragen stellen:
1. Hoe houd ik subtiel de tijd in het oog?
2. Wanneer begin ik met de afsluiting?
5
, 3. Hoe kondig ik dat aan?
4. Wat zeg ik tijdens het beëindigen van het gesprek
→ Een goed einde is belangrijk zodat de cliënt zich ook als menswaardig
behandeld voelt.
→ bij een meer informeel, onverwacht contact zal deze opbouw minder
strikt verlopen
Waarheen je aandacht kan gaan
Tijd Verleden Heden toekomst
Ruimte Hier Elders
Frequentie Ooit Soms Vaak Altijd
Wereld Realiteit versus fantasie
Aspect Gevoelens versus cognities
Niveau Inhoud versus proces
Beleving Vanbinnen versus bij cliënt
Middendeel: veel controle aan cliënt laten!
Slot: ‘wat heb je nog nodig om dit gesprek af te ronden?’
Gespreksevaluatie:
Bv: 'Hoe heb je dit gesprek ervaren?' 'Heb je het gevoel dat je hier terecht
zal kunnen?' 'Heb je alles kunnen zeggen wat belangrijk was vandaag?',
'Heb je het gevoel dat ik je juist heb begrepen?'
Expliciet beroepsgeheim bespreken
KLIN: kinderen of volwassenen
SPP: wel nog overleg mogelijk met andere beroepsgroepen op school, zo
discreet mogelijk
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silkedekeyser96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.