Samenvatting
Samenvatting - Inleiding tot de joodse cultuur (1034FLWGES)
Samenvatting van de lessen van 'Inleiding tot de joodse cultuur', gegeven door professor Karin Hofmeester
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
INLEIDING TOT DE JOODSECULTUUR
Karin Hofmeester
,INLEIDING TOT DE JOODSE CULTUUR
LES 1: INLEIDENDE LES
WAT IS JODENDOM?
Religie → teksten, dagelijkse praktijk, wetten die dagelijks leven zal bepalen, tradities die worden voortgebracht
Volk → gevoel van bij elkaar horen, dezelfde aartsvader
- Gedeelde religie, tradities, geschiedenis
- Religie en een volk te samen
- Diepe besef dat je onderdeel bent van lange verre geschiedenis
Joods en joods
- Grote letter: het nationale, het volk zelf
- Kleine letter: bv in een opsomming: katholieken, joden, moslims…
WAT IS JOODSE CULTUUR?
Behoud van ‘eigene’ en aanpassing aan omgeving is KERN van de Joodse cultuur
- Conglomeraat van religie met tradities die erbij horen
- Interpretatie van denkers
In dit college aandacht voor: religie; geschiedenis > denkers en dagelijks leven
- Debat, filosofie
- Je interpretatie hangt sterk af van de context waarin je leeft
Voortdurende balans tussen je leefomgeving en je Joodse cultuur
Echter zijn er meerdere Joodse culturen, maar toch nog steeds een gevoel van samenhorigheid in 1 overkoepelende Joodse cultuur
WIE OF WAT IS JOODS?
Zionistische aanzichtkaart
‘De enige vraag die de wereld niet doet slapen’
- Van een Joods nationalistische beweging
- Vraag die gesteld wordt: Wat zijn joden eigenlijk
o is het een religieuze groep? Is het een natie?
o Eigen volk, moeten ze dan een eigen land hebben?
Wie is een jood?
- Iedereen geboren uit Joodse moeder = halacha, Joodse wet
- Iedereen die, volgens regels van de halacha, toetreedt tot het joodse geloof
- Lijkt simpel…
- Wat bepaalt de Joodse identiteit?
Joodse geloof kent geen bekeringsdrang tegenover niet-joden, echter wel beweging binnen jodendom (orthodoxe beweging) die joden wil
terughalen die minder praktiserend zijn
Je mag bekeren tot het jodendom, echter wel proefperiode van een jaar, heel traject om tot jodendom toe te treden
Als vader joods is en moeder niet, ben je niet joods, enkel als moeder joods is!
RELIGIE
Geschriften
- O.a. Tora met wetten en sleutelverhalen
- Bevat wordingsgeschiedenisverhalen van het joodse volk, + hoe handelen in praktijk (wat mag wel en niet, wat eten wel en niet,
kledij wel en niet…)
,GEVOEL VAN CONTINUÏTEIT MET JOODSE GESCHIEDENIS EN CULTUUR
Doorgeven aan kinderen → bedoeling dat je als ouder de lange traditie van het jodendom doorgeeft aan je kinderen (verhalen, geschiedenis)
- Voorbeeld afbeelding: Pesach vieren met familie (uittocht Egypte)
o Bij Pesach komt verhaal van uittocht van Egypte aanbod vragenderwijs
Joodse partner → belangrijk om Joods gezin te stichten
- Hulp bij partner zoeken: bv in Antwerpen huwelijksmakelaars (traditionele manier)
- Meisjes krijgen jongens aangeboden en mogen zolang weigeren als ze maar willen
- Kennismaking met toekomstige partner alsook schoonouders
- Moderner: via joodse scholen in contact, verenigingen, datingsites voor joden
Kinderen krijgen Joodse les om zo tradities te leren en zelf te kunnen doorgeven
Rol familie → voor elkaar zorgen binnen familie, niet enkel kerngezin maar hele familie
- Historisch, rol diaspora:
o Autonome gemeentes
o Familie
o Individu → utopie van familie als belangrijkste unit binnen gemeenschap komt voorop, individu minder belangrijk
- Religieus:
o ‘thuis’ belangrijke rol! Bv vrijdag = familiedag waarop je thuis hoort te zijn bij de familie
o Voorbeeld afbeelding: Jiddisje mame → verwijst naar vrouw als belangrijkste figuur van het huis en ‘thuis’ → in synagoge
vooral mannen, daarom thuis vooral vrouw die tradities doorgeeft aan kinderen
LOTSVERBONDENHEID MET JODEN ELDERS
Voorbeeld afbeelding: Joodse organisaties organiseren vredesmanifestatie in Brussel november 2012
Gevolgen Sjoa
- Sjoa = 7 mei, herdenking Monument voor de Gedeporteerde Antwerpse Burgers op de hoek van de Belgiëlei en de Mercatorstraat
- Verwijst algemeen naar de joodse genocide
- Joden nu bij ons zijn nakomelingen van overlevers van de oorlog of mensen die naar hier zijn gekomen
- Oorlog heel aanwezig, drukt stempel op de gezinnen, vooral Europese joden(standpunt gebonden uitspraak)
HEDENDAAGS ANTISEMITISME
Voorbeelden uit Aalst, Parijs en Urk
- Parijs: aanslagen Parijs op Charli Hebdo maar zelfde dag ook aanslag op joodse supermarkt → werd veel minder aandacht aan
besteed dan aan Charlie Hebdo (Je suis Charlie), joden komen hierdoor in opstand
- Urk → jongeren die zich verkleden als nazi en jood, vergeleken genocide met vaccinatiebewijs, mensen moesten tijdens corona een
vaccinatiebewijs hebben, joden moesten ster dragen als bewijs van joods-zijn
- Aalst → onwetendheid? Satirische omgang? Waar ligt de grens? Hoe ver kan je gaan in het verbeelden van mensen, stereotypen?
STORY OF THE JEWS – SIMON SCHAMA
BBC Serie 2013, 5 delen
GOED OM TE BEKIJKEN! Maar niet verplicht!
Vragen als ‘wat is het om joods te zijn’, ‘welke variaties bestaan hierin’ , ‘wat is de verbindende factor tussen joden en hun verhaal’ worden
hier beantwoord
DE OLIFANT EN HET JOODSE PROBLEEM – JESSICA DURLACHER RED.
Ander boek = Strepen aan de hemel
, TORA
- Vijf boeken van Mozes
- ‘Oerboek’ , openbaring van God via Mozes aan het Joodse volk gegeven op berg Sinaï = basisgedachte van de Joodse religie
- Acceptatie daarvan is belangrijkste dogma van het Joodse geloof, voor de rest niet veel dogma’s
- Tora geeft weer wat God met de wereld wil
- Teksten in combinatie met praktijk
- Verhalen: haggada (woord niet kennen)
o zoals de schepping, aartsvaders Abraham, Izaak, Jacobs, uittocht uit Egypte o.l.v. Mozes
- Voorschriften en wetten: halacha (woord kennen!)
o Belangrijkste: 10 geboden (verkorte versie van de regels van de Tora)
o 613 mitswot: heilige plichten, geboden en verboden (dingen die we en niet mogen, die je wel en niet mag/moet doen)
- Onderdeel Tenach → bestaat uit drie boeken
o Tora (belangrijkste van de drie), Nevi’im (profeten na Mozes), Ketuvim: geschriften
Jezus is geen Messias, geen afbeeldingen van menselijke figuren, Joodse god is best abstract, aanbidding gaat daarom naar de Tora (het
geschrift zelf), Tora is heilig want is wat God wou dat de mensheid zou zijn
ABRAHAM
Dit verhaal is een belangrijk sleutelverhaal uit de Tora, soort van wordingsgeschiedenis
Abraham en Mozes
! enkel Bijbelverhalen als bronnen voor deze verhalen, voor de rest geen andere geschriften of archeologische vondsten
Verhalen die steeds zijn doorgegeven
Bijbel als reflectie van de realiteit
Verhaal Abraham
- Abraham en Sara wonen in Ur (toen heel welvarend)
- Opdracht van God: ‘trek weg… ik zal u tot een groot volk maken’
- Abraham gehoorzaamt God en gaat naar Kanaän
- Maar Abraham en Sara hadden nog geen kinderen, dus hoe moesten ze dan een volk creëren?
Reis Abraham
Kaart van wat volgens sommigen hun reis zou kunnen geweest zijn.
Abraham gaat verbond aan met God
- Verbond is eeuwigdurend
- Teken van verbond is besnijdenis (waarom net besnijdenis als verbond is niet duidelijk)
- Voorbeeld 1 illustratie uit 15e -eeuwse Bijbel
- Voorbeeld 2 illustratie besnijdenis als bekend ritueel in Mesopotamië en Egypte
o Joden zetten als eerste besnijdenis in als religieus fenomeen
o Sindsdien alle jongetjes acht dagen na hun geboorte besneden
▪ 8 dagen → ‘na een week is kind officieel los van de moeder’ gedachte
o Besnijdenis gebeurd door een moheel (opgeleid om deze handeling te verrichten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indrahoti. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen