Hannah Arendt 1950
Arendt is een Joodse vrouw geboren in Duitsand. Tijdens de opkomst van de Nazi verhuisd ze
naar Amerika. Ze verdiepte zich in totalitaire politiek. Ze bekritiseert net zoals Nietzsche de
westerse filosofie en waarschuwt ons voor het gevaar van het totalitarisme. De mens is niet meer
in staat om op politiek niveau te denken. Dat is er gekomen sinds het bestaan van de filosofie.
Ze heeft kritiek gegeven op het moderne mensbeeld; waarbij de mens denkt dat hij zelf het
centrum van de werkelijkheid is en hij denkt dat hij een rationeel wezen is. Maar Arendt reageert
vooral tegen de Westerse metafysica. Die heeft het theoretische/ rationele leven
overgewaardeerd. Met als gevolg dat de mens het vermogen om politiek te handelen is
kwijtgeraakt. Dat gebeurde toen de focus op de waarheid werd gelegd. Ondanks dat Nietzsche
tegen het de waarheid reageert, zal Hannah de waarheid herwaarderen, maar niet zoals bij Plato.
Ze verzint een nieuw waarheidsbegrip. Net voor Plato zagen de Grieken de waarheid als iets dat
zich af en toe toont en dan terug weggaat. Plato installeert het als eeuwig en onveranderlijk, zo
zien wij ook nu nog. De waarheid van Hannah is iets dat niet vaststaand is en los zit.
Haar analyse van totalitarisme verwijst naar het Nazisme. Het zijn politieke systemen waardoor
de maatschappij is ondergeschikt geraakt aan 1 politiek idee. Arendt zegt dat dat tot stand is
gekomen door een gedachteloosheid. Het betekent dat het in stand is gekomen uit een
onvermogen vanuit alle mensen om te oordelen. Bij Kant was oordeel een uitspraak in zijn
logische vorm. Maar bij Arendt is dat een betekenis aan iets verlenen, een standpunt nemen. De
voedingsbodem voor het totalitarisme is dat op een bepaald moment er een gevoel van
onzekerheid, onveiligheid. Dat kwam door de straffen die Duitsland kreeg na WOI. De mensen
voelden zich overbodig, en leefden naast elkaar, zonder een band met elkaar. Het spontane
morele bewustzijn wordt afgebroken, en de geesten worden rijp gemaakt voor het totalitarisme.
De mens is niet meer in staat om nog te oordelen. Ze kunnen zichzelf niet meer verplaatsen in de
ervaring van een ander. Als dat gebeurt, voelt de mens zich verlaten, want er is geen gedeelde
ervaring meer. Het moreel bewustzijn wordt verder afgebroken door de propagandatechnieken.
Adhv affiches worden systematisch leugens verspreid. Het zorgt ervoor dat we onze eigen
ervaringen niet meer vertrouwen. De ene gelooft de leugens en de andere niet, dat zorgt er verder
voor dat we niet meer dezelfde ervaring hebben. De overheid creëert een systeem waar het
overbodigheidsgevoel ‘verdwijnt’. Er komt een nieuwe orde tot stand, waar ze het gevoel krijgen
dat ze behoren tot een groter geheel. Met als gevolg dat enkel het geheel telt, want het individu
kan vervangen worden. Dat zorgt dus terug voor een overbodigheidsgevoel waardoor de mens niet
meer gaat oordelen en overtuigen. Je kan iemand overtuigen door in discussie te gaan en jouw
rede te gebruiken om te oordelen. Maar op het moment dat de mens zich op zichzelf terugtrekt, is
er gedachteloosheid.
De zaak Eichmann.
In Amerika was ze journalist en schreef ze een verslag over Eichmann. Een SS'er die de statistiek
van de deportaties bijhield. Na de oorlog werd hij opgepakt en verscheen hij voor de rechtbank.
Daar keken ze of hij schuldig was aan de Shoah of niet. Veel mensen vonden wel en zeiden dat hij
een monster was. Arendt zegt dat de deportatie banaal is. En vindt ze Eichmann een banaal en
oppervlakkig persoon. Ze ziet iemand die plichtsgetrouwt zijn taak uitvoert. Eichmann zelf zei ook
dat hij enkel gedaan had wat van hem verwacht werd en dat hij de joden niet haat. Volgens
Hannah is hij geen antisemiet, en had hij geen oordeel, hij praatte het antismisme na omdat het
zijn werk was. Dat vindt Arendt banaal. Het kwaad manifesteert zich in een systeem waarbij
iedereen betrokken is maar waar niemand over oordeelt. Waarin niemand mens is, waar ze hun
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenaavp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.