Samenvatting van powerpoints + wat in de les werd verteld in het vak Chronische Ziekten; Endocrinologie.
Bevat alle te kennen informatie maar zo beknopt en gestructureerd mogelijk om optimaal te kunnen blokken op korte tijd.
In 6 tussentittels: definities, prevalentie, aanpak, etiologie, gevolge...
Overgewicht en obesitas
A) DEFINITIES
1. BMI
BMI = gewicht/lengte2
= diagnose* overgewicht
L Houdt geen rekening met geslacht, leeftijd, vetpercentage, etnische origine (deze cut-off
waarden voor Kaukasisch, lagere (28) voor bijv. Aziaten)
L Relatie met gezondheidsrisico is sterk, maar ook sterk individueel bepaald en variabel tussen
populaties
J Goed relatie tussen BMI en % lichaamsvet bij mannen en vrouwen (normaal rond 15-25%)
* >25 kg/m2
Ø Rationale: RR op CV-dood sterke stijging (oversterfte) in Kaukasische bevolking = healthy obese
bestaat niet (ook verhoogd risico op kanker, verminderde levensverwachting)
Classificatie BMI (kg/m2) Risico
Ondergewicht <18.5 Gestegen
Normaal 18.5-24.9 Normaal
Overgewicht 25.0-29.9 Gestegen
Obesitas I 30.0-34.9 Hoog
II 35.0-39.9 Zeer hoog
Morbide obesitas III ≥40 Extreem hoog
2. Lichaamsvetverdeling
= ook bepalend voor gezondheidsrisico (onafhankelijk van BMI)
• abdominale (androïde, viscerale, appelvormige) vetverdeling geassocieerd met hoger risico dan
perifere (gynoïde, peervormige) vetverdeling
Meetopties:
• impedantiemetingen, lichaamsplooien, ...
• middelomtrek: goede manier, lintmeter tussen onderste rib en crista iliaca (= navel) geplaatst, op
einde van normale uitademing
L geeft meer aanleiding tot stigmatisering dan dat het echt helpt, enige soort patienten
waarbij het wel nuttig is: BMI tss 25-27
L onpraktisch
L door ademhaling beinvloedbaar (use: einde niet geforceerde ademhaling)
J correleert ook met CV-risco en totale mortaliteit
Land/etnische origine Buikomtrek
Europa Man/vrouw ≥94/≥80
Noord-Amerika Man/vrouw ≥102/≥88
Azië Man/vrouw ≥90/≥80
Andere werelddelen Man/vrouw ≥94/≥80 tenzij andere data beschikbaar
3. Functionele last
Edmonton Obesity Sytaging System (EOSS) prof geen fan
- stage 0 en 1: geen tekenen van obesitas gerelateerde RF, geen fysische of psychologische last en geen
functionele beeprkingen door overgewicht → deze mensen met rust laten
- stage 2, 3 en 4: wel het geval → wel behandelen
L onafhankelijk van BMI, puur op hinder en dus mogelijks BMI 40 niet behandelen wringt toch
1
, B) PREVALENTIE
BE: 50% overgewicht, 16% obesitas
3 belangrijke tendensen: wereldwijde toename (niet enkel meer een Westers probleem)
- Progressieve toename van zwaarlijvigheid
- Ook steeds meer kinderen en adolescenten, zeker in de VS (hoger risico op DM2)
- Globalisering van obesitas; ook steeds meer in ‘groeilanden’
C) AANPAK
opmerkingen:
- Vermijd stigmatiseren
o Stigma’s over obesitas (nemen ziekenhuisplaatsen in, kost veel, eigen schuld, lui door
voor chirurgie te kiezen, ...) → durven er niet over praten en voelen zich niet goed →
verbetert niet
o ⇒ doorbreken: niet oversimplifiëren (niet gewoon eet de helft, ga bewegen),
multifactorialiteit inzien (niet puur wilskracht), behandel met empathie
- Body-acceptance in de media is een mooi concept, maar obesitas is nog steeds een gevaarlijke
ziekte die je gemiddeld 10 levensjaren kost
Pt volledig onderzoeken
1. anamnese:
- wanneer probleem ontstaan? o.b.v. levensgebeurtenissen, eetgewoonte, fysieke activiteit,
weet van co-morbiditeiten, subjectieve last, familiale VG (!) en medicatie (!) (bijv. CSS bij
systeemziekten)
- geassocieerd slaapapneu (!): hoofdpijn, moe, ’s nachts stoppen met ademen,
hypersomnolent overdag
2. KO: gewicht en lengte, buikomtrek (cave: niet bij BMI 60 want komt beledigend over), bloeddruk
3. bijkomende onderzoeken:
a. bloedonderzoek nuchter om ernst in te schatten
o COFO: want complicatie anemie*
o lipidenprofiel
o glucose (evt. Hb1Ac): want grootste complicatie is diabetes
o schildklier (TSH): kan reden zijn van gewichtstoename
o leverfunctie: want complicatie leversteatose
o vitaminebilan: want vaak op bepaalde vlakken ‘ondervoed’
§ laaggradige inflammatie → minder Fe opnemen → anemie*
§ weinig bladgroenten → foliumzuur tekort anemie*
§ vetoplosbare ADEK-vitamine lagere BB want groter vetdistributievolume
o c-peptide (endogeen insuline aanmaak): abnormaal hoog door insuline resistentie
(voorstadium DM2) → legt vetverbranding stil (vicieuze cirkel)
b. 24u cortisolurie (want circadiaanse ritme): niet standaard maar bij vermoeden obesitas
door Cushing bijv. als zeer plots en recent ontstaan)
c. slaaplabo bij vermoeden slaapapneu
D) ETHIOLOGIE
Opm: veroorzaakt overeten obesitas of veroorzaakt obesitas overeten (gewicht symptoom van ziekte obesitas)
* Secundair aan onderliggende ziekte:
o endocrien: Cushing (overaanmaak GCC), hypothyroïdie, insulinoma (zz)
§ kan door medicatie: corticosteroiden bijv voor systeemziekten, ...
o mono-genetisch: leptine deficiëntie (die early onset extreme obesitas geeft), ... → pediatrische
endocrinoloog
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mdmd12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.
