Psychologische
gespreksvaardigheden
Grondhouding en basisvaardigheden
Grondhouding:
Respect: luisteren zonder vooroordelen, evaluatie of kritiek jouw mening even aan de
kant schuiven en je best doen de cliënt te begrijpen
Echtheid /authenticiteit: oprecht aandacht hebben en jezelf zijn
Empathie
Transparantie: eigen gedachten/gevoelens durven uitspreken
Gelijkwaardigheid: de ander is ook expert
Betrouwbaarheid: vertrouwelijk omgaan met de verkregen info
Niet in defensie gaan
Empowerment: geloof in de krachten van de ander
Aansluiting zoeken: basishouding van niet-weten, laat je vanzelfsprekendheden los
Stel je grenzen: vooraf duidelijk over zijn
Nice to know, need to know
Basisvaardigheden:
Luistervaardigheden:
Niet-selectieve: non-verbaal gedrag (gelaatsuitdrukking, oogcontact…), verbaal
volgen (ingaan op wat de cliënt zegt), stiltes gebruiken
Selectieve: parafraseren, samenvatten, reflectie (laatst uitgesproken zin letterlijk
herhalen), gevoelsreflectie (je herkent de gevoelens cliënt gevoelens beter leren
herkennen en differentiëren), concretiseren (situatie uitvragen), doorvragen
Regulerende vaardigheden: structuur aanbrengen en proces bewaken:
Openen en afsluiten
Terugkoppelen naar onderwerp of doel
Situatie verduidelijken, doorvragen (aansluiten) of juist niet
Hardop denken, zelfonthulling
Metacommunicatie: praten over praten i.p.v. praten over onderwerp
Positieve zaken benoemen; hoop: geloven in mensen = zeer belangrijk
Taalgebruik en woordkeuze afstemmen (vermijd vakjargon)
Vragen:
Open vraag
Gesloten vraag
Explicitering
Elaboratie: cliënt vragen om meer te vertellen over het onderwerp
Uitnodigende vraag
Circulaire vraag
Wat maakt dat ik nog niet geslaagd ben in wat ik wil veranderen?
Mensen worden niet graag verteld wat ze moeten doen
Motiverende gespreksvoering is een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands
eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt
Zelfdeterminatietheorie: mensen hebben 3 basisbehoeftes:
Er bestaan verschillende soorten motivatie: van gecontroleerde motivatie tot autonome motivatie
(die is meer geïnternaliseerd):
Intrinsieke motivatie: activiteit doen omdat ze leuk/interessant is
Extrinsieke motivatie: gedrag komt voor uit de uitkomst van de activiteit
Grondhouding motiverende gespreksvoering:
Samenwerken
Accepteren
Evocatie
Compassie
Vier processen van motiverende gespreksvoering:
1. Plannen: plannen van verandering:
Relatie en vertrouwen
Noodzakelijk om andere processen mogelijk te maken
Door open vragen, reflectief luisteren, bevestigen, samenvatten
2. Evoceren: ontlokken van de eigen motivatie van de cliënt
Verkennen en oplossen van ambivalenties
Herkennen en versterken van verandertaal (wat zou je winnen door te veranderen?)
Ontlokken van verandertaal:
o Op een schaal van 0 – 10, hoe belangrijk is veranderen voor jou?
o In welke mate heb je er vertrouwen in dat je deze verandering kan
bewerkstelligen?
o In welke mate ben je er klaar voor op dit moment?
o Waarom zit je op ... (getal) en niet op ... (getal –1)?
o Wat zou er moeten gebeuren om van ... (getal) naar ... (getal + 1) te gaan?
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophieDC. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.