GESLAAGD IN EERSTE ZIT!!!
Rassen- en beoordelingsleer, 1e bachelor diergeneeskunde, Ugent. De inhoud is afkomstig van de slides en lessen van Prof. Ann Van Soom. Dit document houdt de slides in van het konijn. De tekst en foto's van op de slides zijn in een document gegoten. Voor mensen die niet go...
20. Konijn
inleiding
• Zowel hazen (Lepus europaeus) als konijnen (Oryctolagus cuniculus) behoren tot de
familie van de Leporidae binnen de orde van de haasachtigen of Lagomorpha
(Duplicidentata- snijtanden en stifttanden)
• Konijn is enige soort in geslacht Oryctolagus (gravende haas) cuniculus (smalle
konijnenpijp)
• Lagomorpha zijn knagende dieren maar geen knaagdieren (orde Rodentia
(Simplicidentata- geen stifttanden))
• Bij beide orden groeien snijtanden levenslang- moeten afslijten door knagen of er
ontstaan gebitsafwijkingen
Konijn in een notendop
• Schemerdieren; sociale dieren
• Leven in gangenstelsel (ontsnappingsspecialist!)
• Kleine monogastrische herbivoor
• Gevoelig maagdarmstelsel (microbioom)
• Coprofagie (eten eerste zachte keutels op, die nog eens verteerd moeten worden)
• Tanden groeien door, moeten gevijld worden
• Ram(melaar), moer of voedster, lampreien of kittens = jongen
• Leeftijd in wild 9 jaar, tam max. 12 jaar (oudste konijn 18 jaar en 10 maanden)
Konijn en haas in een notendop
• Hazen en konijnen kunnen niet gekruist worden
• Beiden hebben geïnduceerde ovulatie : prikkel eisprong door dekking
• Beiden voeden hun jongen maar één keer per dag 5 minuten lang (jongen zijn eerste
dagen geurloos) => tegen predatoren
• Konijn is zeer productief in voortplanting (“kweken als de konijnen”) : 1 paar kan 50
jongen per jaar produceren
, • Verdere verschillen in voortplanting :
o Drachtduur :
▪ H 42 dagen,
▪ K 30 dagen
o Nest :
▪ H Hazenleger,
▪ K ondergronds hol
o Jongen :
▪ H Nestvlieders (precocial), behaard en met ogen open (110 g; 2-5
jongen),
▪ K nestblijvers (altricial), naakt en blind (30-35 g) (9-11 jongen)
Konijn witte staart zichtbaar bij vlucht
• Haas = sneller dan konijn
• Haas = langere achterpoten
• Konijn heeft een wit staartje als hij loopt
• Haas oren langer, licht gekleurde ogen
Konijn zou recent gedomesticeerd zijn
Wanneer precies?
1. Leporaria (100 BC)
2. Laurices (600 AD)
3. Morfologie (18de E)
Oorspronkelijk leefgebied = Spanje,
Eerste die konijnen hielden = de romeinen, later ook monniken,
Engeland: versch rassen kweken
Domesticatie konijn
• Na laatste IJstijd : alleen wilde konijnen in Noord-West Afrika en Iberisch schiereiland
• Feniciërs noemden Iberisch schiereiland in 1100 BC: ‘I-Shpania‘ (land der klipdassen)
• Later verbasterd door Romeinen tot Hispania
1. Leporaria
• Na verovering van Spanje hielden Romeinen konijnen in ommuurde tuinen met
diepe funderingen (leporaria)
• Konijn werd beschouwd als lekkernij en werd verder met de Romeinen door Europa
verspreid als jachtwild
• Haas was ook gegeerd vlees, maar kon niet gedomesticeerd worden (cfr. zebra en
onager)
De re coquinaria van apicius (400-500 AD)
“Entrées of peacock occupy the first rank, provided they be dressed in such a manner
that the hard and tough parts be tender. The second place in the estimation of the
Gourmets have dishes made of rabbit. Third spiny lobster. Fourth comes chicken and
fifth young pig.”
Pauw is lekkerste eten, het konijn is tweede, dan kreeft, dan kip, dan varken
, 2. Laurices
• AD 600: monniken slagen erin konijnen te kweken in hokken
• Pasgeboren konijnen (“laurices”) zouden kunnen gegeten worden in de Vasten
(Paus Gregorius de Grote)
• AD 1100: Konijnen worden ingevoerd in Engeland en gehouden in konijnendoolhoven
of warandes (‘warrens’)- worden daar gevangen => natuurlijke omgeving
Konijnen vangen in de middeleeuwen
• Berg met konijnen, dan vangen met netten en doodkloppen
• Ook honden gebruiken en fretten vr vangen
• Op tekening: al witte konijnen! vroeg
In lage landen
• Konijnenwarandes in de duinen = zandbodems = leuk: jacht door adel
• Drie types konijnenhouderij :
o In steden
o In boerderijen
o In duinen en zandgronden
3. Morfologie
• 16de eeuw: eerste schilderijen met anders gekleurde konijnen
• 18de eeuw : eerste meldingen van echte rassen in UK
Verspreidingsgebied wild konijn
Konijnenplaag Australië
• In 1859 werden 24 wilde konijnen uitgezet in Australië door Thomas Austin
• 10 jaar later: 2 miljoen per jaar geschoten zonder effect op bestand
• Afwezigheid van natuurlijke vijand zorgde voor landbouwplaag en uitroeiing van
inheemse planten en dieren
• 1901-1907: Bouw van hek om West-Australië te beschermen (meer dan 3000 km)
• 1950: gebruik van Myxomavirus om plaag in te dijken (95 % stierf aan myxomatose,
resterende resistente populatie plantte zich verder voort)
Invasieve exoten
Invasieve soorten zijn soorten die zich buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied
hebben gevestigd en door hun aanwezigheid of door de groei van hun populaties een
bedreiging vormen van inheemse soorten. Invasieve soorten kunnen een bedreiging vormen
voor de biodiversiteit.
• Konijn soms gevaar vr de biodiversiteit (FR en Austrl)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tineh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
