Ik heb voor deze samenvatting de cursus, powerpoints en lesopnames gebruikt van C. Van Cauwenbergh. Alles wat gekend moet zijn staat hier in vermeld. De cursus is dezelfde cursus als die van de vorige jaren.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 5 maanden geleden
Er zijn 6 niet-eiwitgebonden stikstofbevattende verbindingen: ureum, ammonium,
creatine, creatinine, bilirubine en urinezuur. Deze worden via de urine uitgescheiden.
DE NIERFUNCTIE
De nieren zijn essentieel voor de 24-uurs afvalverwerking. De urine wordt geproduceerd
in een nefron aan de hand van 3 belangrijke mechanismen, nl. filtratie, terugresorptie en
excretie.
o Glomerulaire filtratie
o Filtratie door verhoogde druk
o Poriegrootte filter 7nm
o Deeltjes <60 kDa
o Kapsel van Bowman: opvang filtraat ‘primaire urine/ultrafiltraat’
o Tubulaire terugresorptie
o Tubulaire excretie
Een verminderde glomerulaire filtratie vermogen van de nieren is meestal de oorzaak van
nierfalen. Een afwijkende tubulusfunctie is minder frequent. Voor de ernst van nierfalen
te onderzoeken hanteren we 2 maatstaven, de glomerulaire filtratiesnelheid en de
klaringen.
= de maat voor de snelheid (per minuut) waarmee de nieren afvalstoffen uit het bloed
verwijderen
Dit is een geschatte waarden doordat er veel parameters invloed hebben op de filtratie:
lichaamsoppervlakte, geslacht, leeftijd, creatinineconcentratie in serum)
KLARINGEN
= meten (ml/min) hoe een afvalstof verwijderd wordt uit het bloed en uitgescheiden
wordt via de urine
Dit is een effectieve meting van de concentratie in serum en 24-uurs urine.
1.1 UREUM
Ureum of B.U.N. (Blood Urea Nitrogen) is het voornaamste
stikstofhoudende stofwisselingsproduct van de eiwitafbraak
(=katabolisme). Onze eiwitbron kan endogeen of exogeen zijn. Exogene
eiwitten zijn afkomstig uit voeding en worden afgebroken door proteasen.
Endogene eiwitten zijn afkomstig van de afbraak van weefseleiwitten.
1.1.1 VORMING VAN UREUM
Ureum wordt gevormd door de afbraak van aminozuren in de levercellen of hepatocyten.
De vorming gebeurt in 3 stappen:
2
, 1) Transaminatie
Een -aminogroep wordt overgedragen naar een -ketongroep. We krijgen de
vorming van een nieuw aminozuur (glutamaat) en een nieuw -ketonzuur
(pyruvaat).
2) Oxidatieve deaminatie
Glutamaat verliest ammoniumgroep (NH3+) door toevoeging van NAD+ en water.
We verkrijgen ammoniumionen (NH4+), NADH en een nieuw -ketonzuur dat
opnieuw aan transaminatie kan doen.
3) Ureumcyclus
De bekomen ammoniumionen zijn giftig en worden omgezet in de lever tot ureum
zodat deze uitgescheiden kunnen worden. De leverenzymen die hierbij een rol
spelen zijn carbamoylfosfaat synthetase en arginase.
Ureum wordt gevormd uit 2 moleculen NH 3 (ammoniak) en 1 molecule CO2 via de
ureumcyclus. NH3 komt voor als NH4+ (ammoniumion) bij een van pH 7,4.
1.1.2 EXCRETIE VAN UREUM
De uiteindelijke eliminatie ervan gebeurt voornamelijk ter hoogte van de nieren. Meer
dan 90% wordt uitgescheiden via de nieren. Een klein gedeelte verlaat het lichaam via
zweetsecretie en bacteriële afbraak tot ammonium in de darm. Bij patiënten met een
normale GFR is er een passieve terugresorptie van 40-80%. De excretie is ongeveer 60%.
Hydratatie heeft een belangrijke invloed op de GFR:
o Een verhoogde hydratatie zorgt voor een verhoogde GFR
o Afname resorptie
o Toename excretie
o Een verlaagde hydratatie zorgt voor een verlaagde GFR
o Toename resorptie
o Afname excretie
o Concentratie ureum in serum > concentratie ureum in urine
De terugresorptie is dus afhankelijk van 3 variabelen: de ureumconcentratie, de
glomerulaire filtratie en het hydratatieniveau.
1.1.3 STAALVEREISTEN EN BEPALINGEN
Serum/plasma
o 24u stabiel bij kamertemperatuur
o 1:20 verdunnen
3
, o Hoge concentraties natriumfluoride vermijden bij enzymatische bepalingen!
24-uurs urine
o 50x verdunnen concentratie urine is veel hoger dan serum
o Koel bewaren
Aanwezige bacteriën bevatten urease splitsen ureum tot ammonium vals verhoogde
waarden
COLORIMETRISCHE ASSAY MET DIACETYLMONOXIME (DAM-TEST/FEARON-
REACTIE)
o In zuur midden + warmte
o Puur chemische bepaling
o Ureum reageert met diacetylmonoxime diazinederivaat gele gekleurd product
(onstabiel)
o Toevoegen thiosemicarbazide roze gekleurd product
o Aflezen resultaat binnen 15 min.
ENZYMATISCHE-COLORIMETRISCHE ASSAY (BERTHELOT)
o Chemische + enzymatische bepaling
o Ureum wordt omgezet tot ammoniumionen
o Ammoniumionen + natriumhypochloriet + fenol indofenol
o Katalysator voor reactie is Na nitroprusside in basisch midden
o Blancobepaling: ammoniumionen zonder urease
ENZYMATISCHE-INDICATOR ASSAY MET GLUTAMAATDEHYDROGENASE
o Ammonium + -ketoglutaraat + NADH + H+ Glutamaat + NAD+ + H2O
o Katalysator voor reactie is glutamaat dehydrogenase
o Blancobepaling: ammoniumionen zonder urease
o Absorbantie daalt naarmate er meer ammonium aanwezig is
1.1.4 REFERENTIEWAARDEN
o Serum
o Ureum: > 200 mg/dl = toxisch
o Ammonium: 29-70 g/dl
ureumurine
o Ureumklaring: ×urinevolume/minuut
ureum plasma
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ldnls. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
