PPT 19: VARKEN
Domesticatie v/h varken
Taxonomie Suidae
- Suidae (varkensachtigen): 3 onderfamilies en 8 geslachten
o Suinae (echte varkens)
o Babirussinae met geslacht Babyrussa
o Tayassuinae met geslacht Pecari (navelvarken) en Tayassu (bisamvarken)
Inleiding
- wilde varkens komen voor in alle werelddelen, behalve in Australië en Nieuw-
Zeeland
- everzwijn voorouder van Westerse tamme varkens
Domesticatie en verspreiding
Domesticatie Sus scrofa rond 7000 BC in minstens 3 domesticatiehaarden:
1) Zuid-Europa, Noord-Afrika en Midden-Oosten
2) gestreept zwijn in Zuid-Oostelijk deel China en verspreid naar Indonesië, Japan,
China, Oost-Siberië
3) Indisch wilde zwijn op Indische subcontinent en Indochina
Domesticatie Sus celebensis (wrattenzwijn) op Oost-Indonesische eilanden en van
daaruit Oceanië
Varken in een notendop
- evenhoevigen
- eenmagig
- alleseter of omnivoor
- relatief slecht zicht
- sterk ontwikkelde reuk- en tastzin (truffelvarkens)
- zeer goed gehoor
- levensduur 15-20 jaar (wild 8-10 jaar)
- beer, barg (gecastreerde beer), zeug, big
- intelligente en sociale dieren
Zelfherkenning - mirror test
- kinderen vanaf 18 maand
- dieren die test passeren
o mens(apen)
o dolfijnen
o orca’s
o Aziatische olifant
o ekster
- dieren die test misschien zouden halen:
o kat
o varken (vindt voedsel met spiegel)
o hond
Domesticatie nutsdieren
- ossen, ezels en paarden: waardevolle arbeidskracht
1
, - geiten, schapen en koeien: verteren voor de mens waardeloze gras en hooi en
zetten dit om in melk, boter, kaas en wol
o te waardevol om hiervoor te slachten
- varkens: alleen gehouden voor vleesconsumptie
o niet geschikt als trek- of lastdier
o alleseter, die zelfde voedsel eten als de mens (voedseleconomisch risico)
Offeren van varkens
- veelvuldig offeren van varkens heeft tot domesticatie bijgedragen
- voedselreserve in tijden van nood
Slachten van varkens
- Albrecht Dürer: De verloren zoon (Bijbelse parabel)
- vette varken geslacht om terugkeer zoon te vieren
- lijken nog erg op wilde varkens
- jonge wilde zwijnen makkelijk te temmen, maar verwilderen ook makkelijk
- herhaaldelijk hybridisering met wilde zwijnen aangetoond
Ambigue houding
- gemiddelde leven Duitser: 46 varkens, 4 koeien en 4 schapen
- weinig varkens in omgeving (industriële varkenshouderij)
- vroeger: 1 varkenshoeder per gemeente / gehucht
Varkens in het vroegere Europa
- bosbewoner, alleseter, omnivoor
- vanaf middeleeuwen bijgevoederd met keukenresten en eetbaar afval
- import Chinese varken vanaf 15de eeuw door Portugezen
- 2de helft 18de eeuw: import Chinese, Portugese en Napolitaanse varkens in UK:
start hedendaagse varkensteelt
Consumptie varkensvlees
- 800 milj. wereldwijd, 50% in China
- geslacht op 115-120 kg
o magere spekvarkens voor bereide vleeswaren
o magere vleesvarkens
o vette varkens
Noord-Amerika
- vnl. varkens in Cornbelt met veel graan
- continentaal klimaat, maar geen intensieve huisvesting
- snelgroeiende, vette behaarde varkens, met rode, zwarte en gevlekte haarkleden
tegen fel zonlicht
Europa
- vroeger gemengde bedrijven: varkens, koeien, kippen en konijnen
- nu: specialisatie in minder vruchtbare gebieden waar ook intensieve
pluimveehouderijen zijn
- Industriële varkenshouderij
- België: 6 milj. varkens
o 450 000 zeugen-productie van 11 à 12 milj. vleesvarkens per jaar
Intensieve varkenshouderij
PRO
- goedkopere vleesproductie
- minder parasieten (geen grond)
CONTRA
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmamnht. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.