Zita Basteleus
Gezin als psycho-sociaal systeem
1ste bachelor pedagogie van het jonge
kind
2024
,Gezin als psycho-sociaal systeem
Samenvatting
L1: INLEIDING & OPVOEDINGSRELATIES ........................................................................ 4
Inleiding ....................................................................................................................................... 4
Visie ......................................................................................................................................... 4
Wat is een gezin?........................................................................................................................ 4
Invloed van het gezin ............................................................................................................... 5
Opvoedingsrelaties ...................................................................................................................... 5
Wat is opvoeding? ...................................................................................................................... 5
Elementen van de opvoedingssituatie (Vanderfaeillie, 2016) ........................................................ 6
Opvoeding in het gezin ............................................................................................................ 6
Opvoedingsrelatie ...................................................................................................................... 6
Modellen om opvoedingsrelaties te begrijpen ................................................................................ 7
Bronfenbrenner (1979) ................................................................................................................ 7
KOK: opvoedproces .................................................................................................................... 8
Wisselwerking ouder-kind........................................................................................................ 8
Betekeniscomponent toegepast op het domein van opvoeding .................................................... 9
KOK ...................................................................................................................................... 9
Casus................................................................................................................................ 9
Belsky ....................................................................................................................................... 9
Kader .................................................................................................................................... 9
Procesmodel ........................................................................................................................ 10
L2: GENOGRAM & GEZINSONTWIKKELING .................................................................. 12
Genogram ................................................................................................................................... 12
Genogrammen.......................................................................................................................... 12
Waarvoor kan een genogram gebruikt worden? functies genogram................................................. 13
Wat is een genogram? ................................................................................................................ 14
Codes op dimensie 2 Nagy........................................................................................................ 14
Kwaliteit van relaties .................................................................................................................. 14
Samenlevingsvormen & systemen ............................................................................................... 14
Symbolen voor persoonsgegevens .............................................................................................. 15
Symbool voor afstamming .......................................................................................................... 15
Gezinsontwikkeling ..................................................................................................................... 15
Gezinsontwikkelingsperspectief.................................................................................................. 15
Model Duvall (9 fasen) ............................................................................................................... 15
Gezinsontwikkelingsmodel | 4 conceptuele zwakheden ............................................................. 16
Systemisch gezinsontwikkelingsperspectief ................................................................................. 16
Carter en MC Goldrik model.................................................................................................... 16
Verticale stressoren ........................................................................................................... 17
Horizontale stressoren ....................................................................................................... 18
Kritische overgangsmomenten ............................................................................................ 18
Multigenerationeel perspectief Byng Hall .................................................................................... 19
Gezinsscripts ........................................................................................................................ 19
1
,Gezin als psycho-sociaal systeem
L3: SYSTEEMDENKEN ......................................................................................................... 21
Wat is systeemdenken? ............................................................................................................... 21
Bateson (1988).......................................................................................................................... 21
Definitie systeem ...................................................................................................................... 21
Centrale ideeën..................................................................................................................... 21
Gezin in het systeemdenken ........................................................................................................ 21
Voorbeeld casus ....................................................................................................................... 22
Gezinskaartjes als manier om uiting te geven ................................................................................ 27
Het gezin als systeem .................................................................................................................. 28
Gezinsrollen & posities .............................................................................................................. 28
Verschillende spelers............................................................................................................. 28
Grenzen tussen het ouderlijk & kinderlijk subsysteem .................................................................... 28
Problemen bij grenzen ............................................................................................................... 29
Parentificatie......................................................................................................................... 29
Zondebok ............................................................................................................................. 29
Go between .......................................................................................................................... 30
L4: NAGY ................................................................................................................................ 32
Boszormenyi - Nagy ..................................................................................................................... 32
Dimensies van Nagy .................................................................................................................... 32
Dimensie van de feiten............................................................................................................... 33
Dimensie van de individuele psychologie ..................................................................................... 33
Dimensie van de transactionele patronen .................................................................................... 33
Dimensie van de relationele ethiek .............................................................................................. 33
Casus ......................................................................................................................................... 33
Casus 2: leg de verschillende dimensies bloot .............................................................................. 34
2
, Gezin als psycho-sociaal systeem
De 4de dimensie .......................................................................................................................... 34
Ouderlijke verantwoordelijkheid.................................................................................................. 34
Wanneer wordt er rekening gehouden met de existentiële band tussen ouder & kind? .................... 34
Loyaliteit .................................................................................................................................. 34
Voorbeelden loyaliteit ............................................................................................................ 35
Voorbeelden risico's .............................................................................................................. 35
Verticale & horizontale loyaliteit .............................................................................................. 35
Verband tussen verticale & horizontale loyaliteit........................................................................ 35
Dynamiek van geven & nemen/ontvangen .................................................................................... 36
Prille ouders.......................................................................................................................... 36
Casus .................................................................................................................................. 36
Het gevende kind ................................................................................................................... 37
Voorbeelden...................................................................................................................... 37
L5: HET PRILLE BEGIN ........................................................................................................ 38
Het begin .................................................................................................................................... 38
VERDIEPENDE TEKSTEN.................................................................................................... 42
L1: Inleiding & opvoedingsrelaties ................................................................................................ 42
Definitie van opvoeding .............................................................................................................. 42
Aspecten in de opvoedingsrelatie ................................................................................................ 42
Model van Belsky ...................................................................................................................... 42
L2: Genogram & gezinsontwikkeling.............................................................................................. 43
Wat is een genogram? ................................................................................................................ 43
L3: Systeemdenken ..................................................................................................................... 43
Gezinsrollen & -posities ............................................................................................................. 43
De grens tussen het ouderlijk subsysteem & het subsysteem van de kinderen .................................. 44
Gezinsmythen & -geheimen........................................................................................................ 44
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zitabs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.