Dit document is een samenvatting van Les 2: De Christelijke Middeleeuwen? van Maatschappijgeschiedenis I Middeleeuwen, gegeven door professor Lambert, aan de VUB.
De colleges zijn gebaseerd op het boek "Een kennismaking met de middeleeuwse wereld" van Bejczy . Dit boek is niet verwerkt in dez...
Les 2: De Christelijke Middeleeuwen?
Is de Christelijke middeleeuwen wel christelijk of is het een vooroordeel?
Middeleeuwen als historische periode kenmerk eenheid van dominantie van Latijnse kerk maar dit
klopt toch ook niet helemaal.
Koortsboom, Overasselt
De boom wordt tot op van vandaag gebruikt om genezingen af te dwingen door textiel in de boom
te hangen. De lapjes stof van de zieke moet in de boom gehangen worden.
Dit gebruik komt uit de 10de eeuw waar er een legende is ontstaan van een rovershoofdman ziek is
en een rover hangt dus een lapje stof in de boom.
In heel de middeleeuwse zijn er sporen van een boom van genezing, de boom is ook vaak vervangen
geweest. Dit feit hangt meer bij de natuurgodsdienst en heidendom van plaats bij het Christendom.
Mezquita van Cordoba
Dit is vandaag een kathedraal vanaf de 16de eeuw maar voor de 13de eeuw was het een moskee,
vandaar de Spaanse naam.
Die mezquita staat daar al vanaf de 8ste-9de eeuw. De oudste bewaarde delen keren terug naar de
9de eeuw. Die moskee is continu gebruikt door heen de eeuwen als moskee door veel mensen.
Executie Jan Hus en vervolging Hussieten
Jan Hus was hoogleraar van Bohemen.
Uit zijn analyse van de bijbel ziet hij dat de bijbel niets zegt over “priesters en paus”. Hij verwerpt
dan ook de autoriteit omdat zij een “filter” zijn van de interpretatie van de bijbel.
Hij werd gewaarschuwd om te dimmen en werd uit de Katholieke kerk gezet en ondanks steun uit de
politiek van bv. De koning van Bohemen wordt hij wel geëxecuteerd.
Na zijn dood was er geen rust en wordt er een eigen kerk opgericht, de Hussieten, in Tsjechië die
zich afscheurt van de Katholieke kerk en die Hus zijn visie volgt.
De autoriteit van de Kerk wordt dus ook al vanaf de 14de eeuw in twijfel getrokken.
Christendom tijdens de Late Oudheid
In het begin is het christendom een “marginaal” idee, een vervolgde sekte zoals er zoveel waren in
303.
Al snel wordt de kerk een erkende religie in 313 en zelfs Romeins staatsgodsdienst in 380/392. Dus
op 10 jaar tijd is er veel verandering. De enige godsdienst die gesteund wordt door de keizer. Men
gebruikte het Christendom om de versnippering van het Romeinse Rijk terug aan elkaar te lijmen.
Het blijft een stedelijk fenomeen. Het Christendom kan zich snel organiseren en verspreidt
bisschoppen in bisschopssteden maar hoe verder je van de stad bent, hoe minder invloed het
Christendom heeft.
Het platteland blijft vrij heidens. Dit is te zien bij het woord “Paganus”. Het betekent enerzijds
“heidens” en anderzijds “persoon van het platteland”.
De poging tot het kerstenen of christianisering door de kerk vannaf de 5de/6de eeuw.
7
, Christelijk perspectief
Hoe gaan ze dit doen?
Men merkt een patroon in de bronnen hoe men mensen bekeert.
Heiliglevens: dit is geschreven met bedoeling om een persoon heilig te laten verklaren. Men schreef
dit over een missionaris.
Deze bron is niet betrouwbaar omdat de missionaris vergroot wordt.
Het stappenplan:
1. Een missionaris komt in een plattelandsgebied. De lokale bevolking wil hier niets vna weten,
en is gelukkig zonder hem.
2. De missionaris doet een mirakel en krijgt de interesse van de bevolking en zo ontstaan er
spontane bekeringen.
Voorbeeld Amandus
Hij komt uit Frankrijk en gaat naar Rome aan de paus vragen om het christelijk geloof te gaan
verspreiden in (nu) Noord-België en Zuid-Nederland.
Hij probeert lokale bevolking te bedwelmen met wierrook maar het heeft weinig succes.
Op een bepaald moment wordt een lokale man door de lokale graaf veroordeelt tot de dood.
Amandus bepleit bij de graaf om de man vrij te laten maar ook dat zonder succes, de man wordt
veroordeeld.
Wanneer het lijk va de galg wordt gehaald gaat hij plots rechtzitten en is weer tot leven, door het
werk van Amandus. Plots gaat de lokale bevolking wel luisteren naar Amandus en ze breken een
Romeinse kerk af en bouwen op die plek een Christelijke Kerk.
Dit is niet waar gebeurd.
In de realiteit gaat die bekering veel moeilijker. Er zijn in realiteit 2 stadia: de externe en de interne
kerstening.
Externe Kerstening
De lokale bevolking wordt gedoopt en externe tekenen van het centrale geloof worden weggehaald
zodat men minder herinnerd wordt aan die religie.
Het gemakkelijkste manier is van hoog naar laag, eerst de elite laten dopen en dan dragen de elite
aan de bevolking op om het ook te doen en het blijft daardoor dan ook oppervlakkig.
Clovis wordt koning van het Frankische Rijk en laat zich uit eigen belangen dopen. Hij voert een
systeem in waar heidendom wordt verboden. Alle rituele en beelden, feesten en gebouwen moeten
weg.
Alles wordt vervangen door de Christelijke rituelen, zon-feestdagen en kerken.
Maar doordat het oppervlakkig blijft is er een 2de stadia nodig, mensen doen wat er gevraagd wordt
maar doen er voor de rest niets mee.
8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ferrechristiaens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.