Samenvatting
Samenvatting Filmgeschiedenis
- Vak
- Filmgeschiedenis
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van de slides en mijn eigen notities van filmgeschiedenis
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 57 pagina's
Voorbeeld 6 van de 57 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
FilmgeschiedenisProblematiek van de “Canon”
Illusies over film
- Film is dood
Televisie, streaming, sociale media... gezien als bedreiging
Gaudreault & Marion (La fin du cinéma?): film eindigt niet, maar transformeert
Film niet als geïsoleerd medium beschouwen
Tegenargument: Film transformeert
› Gaudreault & Marion (la fin du cinéma ?) : film eindigt niet, maar transformeert
› Voortdurende transformatie
› Digitale filmmakers maken gebruik van digitale effecten
› Nieuwe effecten en meer mogelijkheden
Film niet als geïsoleerd medium beschouwen
Film is verbonden met radio
- Film is massa-entertainment
Film is massamedium geworden dat vaak gemaakt wordt om winst te maken
› Vb. Superhelden film brengt veel geld op
Populariteit sluit creativiteit en innovatie niet uit
Maatschappelijke en sociale waarde van film
- Film is Hollywood
Hollywood dominant tussen jaren 1910 en 1960
Maar ook aandacht geven aan andere filmvormen, regio’s en bewegingen
Benaderingen en definities van film
Geassocieerd met verschillende fenomenen
6 grote benaderingen:
Film als spectrum: soorten film en hun specificiteit, grenzen van film en andere kunsten,
film als medium
› Waar eindigt comics en begint cartoons
› Het verschil tussen twee thema’s/ categorieën bekijken
Film als techniek: optische en technische principes, technische stappen bij het opnemen,
bewaren en vertonen van film
› Hoe het oog werkt en hoe camera daarmee speelt
› Tapes en de verfijning van film
Film als taal: welke middelen hebben filmmakers ter beschikking om een verhaal te
vertellen?
Film als industrie: spelers en instellingen die betrokken zijn bij het maken, verdelen en
spelen van film
› Veel namen bij credit op het einde van film (hoe bepalen wie hier komt staan)
› Wie komt er kijken bij avant-première van films?
1
, Film als beweging: artistieke stromingen en hoe ze samenhangen
Film als praktijk: sociale en culturele dimensies van film
› Sociale en culturele dimensies van film
› Vb. Hoe gaan machthebbers om met film, censuur
› Rol van film bij kolonialisme
Benaderingen en dimensies hangen dikwijls samen
Voorbeeld 1: Billy Lynn’s Long Halftime Walk (Ang Lee, 2016)
120 frames per seconde voor realisme, immersie en inleving (samenhang techniek en
filmtaal)
› Frame = stilstaande beeld
› Dit komt het dichtst bij de ervaring die sommigen hebben tijdens het spelen van
videospellen
› Standaard framesnelheid = 24 frames (meest aangename snelheid)
Slechts 5 bioscopen ter wereld konden de film in originele versie tonen (industrie-
aspect) en mensen in het publiek werden vaak misselijk (beleving)
Voorbeeld 2: filmformaat (techniek) als artistieke keuze (filmtaal en beweging).
Bijvoorbeeld lagere kwaliteit 16mm-pellicule voor ‘authenticiteit’
› Deel van de film wordt volledig opgenomen in sub-stand. Formaat
Vb. Black Swan: 16mm- pellicule
Kleinere camera= slechtere kwaliteit
Bewuste keuze, voor authenticiteit
› Nu in plaats van kleinere camera, maakt men gebruik van filters
Digitaal special effecten gebruiken om schijn te hebben van glitchen,
scheurtjes
Zie extra tekst over de film Dunkirk (Christopher Nolan, 2017) en filmformaten
The Hurt Locker (Kathryn Bigelow, 2008)Black Swan (Darren Aronofsky, 2010)
Definities en termen
‘Film’ (leenwoord uit Engels) verwijst naar de drager: dunne laag of vlies waarop beelden
worden vastgelegd (celluloid)
‘Cinema’ (van Grieks kinesis) verwijst naar beweging (zoals movie / to move)
› Verwijst specifieker naar institutionele en industriële aspecten van film, maar de
termen worden door elkaar gebruikt
› In tegenstelling tot film: de inhoud en wat wordt geprojecteerd
Discussie in de literatuur: film als medium of kunstvorm?
› Communicatiewetenschappen: nadruk op het medium om betekenissen over te
brengen
› Kunstwetenschappers: nadruk op esthetische en kunsthistorische betekenissen
› ‘Boodschap’ van een film kan heel ruim worden geïnterpreteerd (niet per se een
verhaal vertellen, maar kan ook conceptueel of vormelijk zijn)
2
,Wat maakt een film bijzonder?
Verhaal, actie, dialoog... zijn niet noodzakelijk. Wat dan wel?
Belangrijke vraag in filmtheorie en discussies over mediumspecificiteit
Film kan tijd, ruimte en persoonlijk perspectief relativeren
= Film is een medium die het best tijd & ruimte kan overbruggen
Dankzij montage, sprongen in de ruimte, perspectiefwissels
Bijvoorbeeld Rashomon (Akira Kurosawa, 1950) en het “Rashomon-effect”: verhaal
vanuit verschillende perspectieven
Film is dynamisch
Stille beelden lijken te bewegen door optische illusie
Ontwikkeling en beweging staan centraal
Film is visueel
Gelijkenissen tussen camera en het menselijk oog
Met camera opgenomen beelden vertonen gelijkenis met menselijke waarneming
Discussie tussen (vroege) filmstromingen over puur visueel karakter van film
Film is een opname
Audio-, video-, en lichtsignalen worden op een drager geregistreerd
Maakt films ook fragiel: 75 tot 90% van alle stille films zijn verloren
Vrouwelijke filmmakers
Films dat gemaakt wordt door andere landen
Fragiel
vb. Door digitalisering (hardware USB-stick)
Maar, geen van deze 4 aspecten is absoluut
Experimentele filmmakers dagen conventies van medium film uit
Bijvoorbeeld La Jetée (Chris Marker, 1962) bestaat vooral uit stilstaande beelden
Bijvoorbeeld video-installaties David Claerbout
Bijvoorbeeld Ambiancé (Anders Weberg, 2020) duurt 3 maanden en wordt maar één
keer gespeeld
Filmstudies als wetenschap
Niet het letterlijk maken van film staat centraal, maar de esthetische, culturele en sociale
betekenissen ervan (Richard Dyer)
3
, Verwante termen: filmtheorie, filmgeschiedenis, filmkritiek
Systematisch en wetenchappelijk nadenken over film (namen kennen)
Franse avant-garde 1920 en 1930: Germaine Dulac, Jean Epstein, Louis Delluc
Filmschool Moskou (1919): Sergei Eisenstein, Lev Kuleshov
1950-1960: filmtaal (Christian Metz) en auteurtheorie (André Bazin)
› Film wordt gezien als een taal
› Hieruit kwamen ook de bouwstenen van film uit
› Autheurtheorie: Men kijkt naar de filmregisseur die een artistieke man is. Eigen
unieke individu is die hun unieke verhaal wil verspreiden
Sinds jaren ‘80 diverse stromingen:
› psychoanalyse (Laura Mulvey), cognitivisme (David Bordwell), feminisme
(Annette Kuhn), queer- en genderstudies (Ruby Rich), politieke economie (Janet
Wasko), transnationialisme en postkolonialisme (Ella Shohat & Robert Stam)
Spanningsveld tussen o.a. traditionalisten (klassieke filmcanon) en kritische filmhistorici, en
tussen ‘tekstuele’ versus ‘extra-tekstuele’ filmstudies
Genres
Genres definiëren
Herkomst: ‘genus’ = type, soort (bv. biologie)
Niet formeel: geen wetten maar wel impliciet wat genre is
Geen vaststaand definitie van genres, het blijft evolueren
In cultuurproductie: genre berust op eerder informele (h)erkenning
Patronen van gelijkenis tussen bepaalde cultuurproducten
Soorten: literair, film, muziek, etc.
Genre is één van de vele manieren om film in te delen. Andere courante indelingen:
Fictie versus documentaire
Setting (vb. Oorlogsfilm, Western, space drama)
Thema/onderwerp (vb. crimi, science fiction)
Stemming en toon (vb. komedie, horror, tear jerker)
Formaat en vertoning (vb. wide screen)
Doelpubliek (vb. jeugdfilm, chick flick)
Type productie (vb. blockbuster, B-film)
…
Ontwikkeling van genres
Genres zijn nuttig vanuit commercieel oogpunt
Trends en voorspelbaarheid
› Voorspelbaar zodat verwachtingen overeenkomen met die van de kijker
› Inspelen op trends: tijd van het jaar waar (vb. Horror) films het goed doen
Publiekssegmentering
› Films gemaakt door witte mannen, boven de 60 -> ideaal voor bepaalde film
genres
Veranderlijk in tijd en ruimte
4
, Genres staan niet ‘vast’ in de tijd en kunnen worden uitgedaagd en geïnnoveerd
› Vroeger waren Western films heel populair, nu niet meer
‘Lokale’ variaties en genres
› vb. Devotionals in Hindi cinema
Een subgenre in Hinidifilms. Heel epische, focus op mythologische
figuren
Niet een grote genre, kent succes is India en Pakistan
› Vb. ‘Wakaliwood’: Ugandese actiefilms die actie en komedie mixen
extra tekst
Publieke voorkeuren voor genres veranderen
› vb. Musicals (niet veel innovatie, blijft stabiel. Enkele verandering in setting en
muziek)
Origines
Conventies overnemen uit andere media
› Literatuur, theater (vb. Komedie, melodrama)
Technische mogelijkheden
› Mogelijkheid om langer buiten te filmen (Westerns)
› Komst synchroon geluid (musical)
› Digitale bewerking en effecten (fantasy en sci-fi)
› Dankzij ontstaan van technologische ontwikkelingen
CGI
Speciale geluidseffecten
Mogelijkheid om buiten te filmen (Vanaf 1910 camera ontwikkeld om
buiten te kunnen filmen)
Appreciatie veranderlijk in de tijd
Populariteit evolueert in cycli
Meestal zeer succesvolle film en imitaties (vb. fase van
gangsterfilms na The Godfather; fase van fantasy-
avonturenfilms na Lord of the Rings-trilogie
Genremixing
Ontstaan vanaf jaren 70-80
Conventies van één of meerdere genres combineren
Vb. Alien (1979, Ridley Scott) combineert sci-fi en horror
Bepaalde genres mixen gemakkelijker met andere genres
Vb. Musical, komedie
Manier om te innoveren, zowel visueel, narratief als commercieel (publiek zoekt vernieuwing
maar binnen vertrouwde conventies)
Vb. Cowboys & Aliens (2011, Jon Favreau): science-fiction en western
Vb. Near dark (1987, Kathryn Bigelow): horror & western
Cross-culturele ontlening van genres
Vb. Yojimbo (Akira Kurosawa) inspiratie voor A Fistful of Dollars (Sergio Leone)
Vb. Hong Kong films jaren ‘80 inspiratie voor The Matrix en filmmakers als Tarantino
Vb. Antonio das Mortes, Glauber Rocha, 1969 (zie Third Cinema)
5
, Genres analyseren
Genres kunnen we analyseren aan de hand van hun conventies op niveau van verhaal, stijl en iconografie
Verhaal
Plotpatronen
› Vb. Gangsterfilms over opkomst en neergang van criminelen
› Vb. Biopic over cruciale episodes in iemands leven
Terugkerende thema’s
› Vb. Martial arts films over trouw aan meester
› Vb. Gangsterfilms over de prijs van crimineel succes
› Vb. Melodrama over ware liefde
Stijl
= het herkenbaar gebruik van filmtechnieken en filmtaal om het verhaal over te brengen
Vb. Low-key en contrasterende belichting in horrorfilm en thriller
Vb. Snelle montage in actiefilm
Vb. Sentimentele muziek in drama
Iconografie
= Terugkerende symbolen die betekenis dragen
Herkenbaarheid van bepaalde objecten, acteurs of decors
Vb. Ruimteschepen in science-fiction, Jennifer Aniston
in romantische komedie, ...
Filmmakers kunnen ook innoveren door in te gaan tegen de conventies van iconografie
De Western
Eén van de oudste filmgenres, sinds jaren 1910
Deels gebaseerd op historische realiteit in West-Amerika, literatuur, muzikale tradities
Centraal thema
Conflict tussen beschaving/orde en wetteloze ‘frontier’
Western-held: gekneld tussen beide contrasten: ‘good bad man’
“Beschavingsmissie” tegenover Native Americans en Hispanics: racisme en beeldvorming
Iconografie reflecteert dualiteit (vb. paard en kar vs. trein; gebouwen vs. kampvuur en tent)
Terugkerende scenes
Aanval Native Americans
Versieren van vrouwen door de held
Outlaws die bank overvallen
Gunfight als climax
Innovaties
Stereotypes in vraag stellen (vb. Last of the Mohicans)
› Nu minder stereotypen
Minutieus uitwerken van gun fight (vb. The Good, the Bad, and the Ugly, 1966, Sergio
Leone) Extra fragment
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinadenaeyer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen