Samenvatting
Samenvatting Historische reflectie - eerste jaar, tweede semester
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Historische reflectie gegeven door Stijn Van de Perre
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
HISTORISCHE REFLECTIEINHOUDSOPGAVE
0. Introductie “zorgen voor morgen” .................................................................................................. 4
0.1 Droomscenario’s ............................................................................................................................ 4
0.2 Doemscenario’s ............................................................................................................................. 5
0.3 Een historische reflectie op een veranderde samenleving ............................................................ 6
0.4 Waarom is geschiedenis belangrijk in opleiding sociaal werk? ................................................... 10
1. Patronen in historische ontwikkelingen ....................................................................................... 11
1.1 Diverse invalshoeken ................................................................................................................... 11
1.2 Ontwikkeling van de statistiek ...................................................................................................... 14
1.3 Visies en kritiek ............................................................................................................................ 16
2. Patronen in economische ontwikkeling ........................................................................................ 18
2.1 Van schommelingen tot ‘big history’ ............................................................................................ 19
2.2 De lange golven van Kondratieff .................................................................................................. 20
2.3 K-golven ....................................................................................................................................... 20
2.4 De context van de K-golven ......................................................................................................... 21
3. Patronen in technologische ontwikkeling .................................................................................... 22
4.1 De levenscyclus van een technologische revolutie ..................................................................... 22
4.2 Golven van technologische otnwikkeling ..................................................................................... 22
4. Van een landbouw- naar een industriële samenleving ................................................................ 23
4.1 Proces can commodificatie .......................................................................................................... 23
4.2 Opkomst van een markteconomie ............................................................................................... 23
4.3 Proletarisering .............................................................................................................................. 23
4.4 Wijzigend tijdsbesef ..................................................................................................................... 25
5. Naar andere verhoudingen ............................................................................................................. 26
5.1 Van een standen- naar een klassensamenleving ........................................................................ 26
5.2 Van oude maten naar een metriek stelsel ................................................................................... 26
5.3 Van ambachten naar vrijheid van arbeid ..................................................................................... 27
6. Van recuperatiedemografie naar demografische transitie .......................................................... 28
6.1 Het plafond doorbroken ............................................................................................................... 28
6.2 Een Malthusiaans spanningsveld ................................................................................................ 30
6.3 Armoede niet in de hand werken ................................................................................................. 31
6.4 Migratie van platteland naar steden ............................................................................................. 32
6.5 Steden barsten uit hun voegen .................................................................................................... 33
Eerste golf (1780-1850) ....................................................................................................................... 34
1. Eerste industriële revolutie fase 1 (1780-1816) ............................................................................. 34
1.1 Een revolutie? .......................................................................................................................... 35
Pagina 1 van 97
, 1.2 Bepalende kenmerken ............................................................................................................. 35
1.3 Canal Mania (1793-1797) ........................................................................................................ 36
2. Opgaande fase (1780-1815) .......................................................................................................... 36
3. Neergaande fase (1815-1850) ....................................................................................................... 39
3.1 Napoleontische oorlogen ......................................................................................................... 39
3.2 Jaar zonder zomer (1816) ........................................................................................................ 41
4. Sociale bewegingen ....................................................................................................................... 41
4.1 Luddisme (1810-1812 en 1816-1817 en 1826) ........................................................................ 41
4.2 Captain swing (1830-1831) ...................................................................................................... 42
4.3 Revoluties 1830 en 1848 ......................................................................................................... 43
4.4 Chartisme (1838-1860) ............................................................................................................ 44
Tweede golf ( 1850-1895) .................................................................................................................... 45
1. Eerste Industriële Revolutie fase II (1850-1873) ........................................................................... 45
2. Opgaande fase (1850-1875) .......................................................................................................... 46
2.1 Great british leap ...................................................................................................................... 46
2.2 Stoommachines ........................................................................................................................ 46
2.3 Op het goede spoor.................................................................................................................. 47
2.4 Vaart achter gezet .................................................................................................................... 50
2.5 Geen kink in de kabel ............................................................................................................... 50
2.6 Internationale samenwerking ................................................................................................... 52
3. Neergaande fase (1875-1895) ....................................................................................................... 53
3.1 Opkomend (staats)nationalisme .............................................................................................. 53
3.2 Frans-Duitse oorlog (1870-1871) ............................................................................................. 53
3.3 In een ‘lange depressie’ gesukkeld (1873)............................................................................... 54
3.4 Agricultural invasion (1870-1890) ............................................................................................ 57
4. Sociale bewegingen ....................................................................................................................... 57
4.1 Karl Marx: mechanisering en vooruitgang................................................................................ 57
4.2 Eerste internationale (1864-1876)............................................................................................ 59
4.3 Vooruit ...................................................................................................................................... 60
4.4 Verzuiling .................................................................................................................................. 62
4.5 Christendemocratische arbeidersbeweging ............................................................................. 62
4.6 Haymarket square (chicaho, 1886) .......................................................................................... 63
4.7 Groeiende sociale onrust ......................................................................................................... 63
4.8 Stakingsgolf Luik (maart-april 1886) ........................................................................................ 64
Derde golf (1895-1945) ........................................................................................................................ 65
1. Tweede Industriële Revolutie fase I (1895-1929) .......................................................................... 65
2. Typering ......................................................................................................................................... 65
2.1 Bevolkingstoename .................................................................................................................. 65
Pagina 2 van 97
, 2.2 Arbeidsmigratie ........................................................................................................................ 71
2.3 Bepalende kenmerken ............................................................................................................. 73
2.4 Belangrijke evoluties ................................................................................................................ 74
2.5 Economische structuurveranderingen...................................................................................... 75
2.6 Vervuiling .................................................................................................................................. 76
3. Opgaande fase (1895-1914) .......................................................................................................... 82
3.1 (In)formeel imperialsime en kolonisatie .................................................................................... 82
3.2 Innovaties op het vlak van de bedrijfsorganisatie .................................................................... 84
3.3 Innovaties op het vlak van het productiehuis ........................................................................... 86
3.4 Innovaties op het vlak van energie en materialen .................................................................... 88
3.5 Nieuwe industriële sectoren ..................................................................................................... 89
3.6 Beschikbaarheid van grondstoffen ........................................................................................... 89
3.7 Uitbouw van transportinfrastructuur en communicatie ............................................................. 90
4. Neergaande fase (1914-1945) ....................................................................................................... 91
4.1 Eerste wereldoorlog (1914-1918) ............................................................................................. 91
4.2 Russische revolutie (1917) ....................................................................................................... 91
4.3 Tweede wereldoorlog (1939-1945) .......................................................................................... 91
4.4 Chinese burgeroorlog (1927-1949) .......................................................................................... 92
4.5 Van bubbels tot crash (1929) ................................................................................................... 92
5. Sociale bewegingen ....................................................................................................................... 95
5.1 Strijd om vrouwenstemrecht ..................................................................................................... 95
5.2 Arbeidersbeweging ................................................................................................................... 96
Pagina 3 van 97
, 0. INTRODUCTIE “ZORGEN VOOR MORGEN”
0.1 DROOMSCENARIO’S
Utopie = schets van de ideale samenleving
Droomscenario’s versus doemscenario’s:
Welke maatregelen nemen om toekomst er beter te doen uitzien??
Hoe?
└ Terugblikken op vroeger en aftoetsen wat toen goed was en wat slecht
└ Welke lange termijn ontwikkelingen hebben ons tot hier gebracht
Poging om utopieën te realiseren + kanttekeningen:
└ "utopie van de ene is de dystopie van de andere"
└ Wat voor de ene een ideaal is, is voor de ander een verschrikking
Overgang landbouwsamenleving naar industriële samenleving:
Fundamentele verandering die tot op vandaag de dag spelen
└ 16de 17de eeuw: geleidelijk aan op gang komen
19 eeuw: werd zeer belangrijk
o Proletarisering = zelfstandig bedrijf uitbouwen, zelf voorziend zijn (keerzijde: weinig
mogelijk afhankelijk worden van anderen)
└ ~ loonafhankelijkheid → bestaansonzekerheid
└ Ziek, oud, zwak ➔ geen loon ➔ zekerheid proberen houden?
Oplossingen:
o Vrouwen en kinderen ook werken
o Meerdere werken
= hoofdzaak: overleven !!!!!!
Opties om werkomstandigheden aan te klagen:
1. Overheid
a. Minimale steun ontvangen (~ocmw)
2. Private organisaties/liefdadigheidsorganisaties
a. Altijd onder voorwaarden
b. Draaien op vrijwilligers
3. Grijze zone
a. Bedelen, stelen,…
b. Marge van samenleving
└ Wanneer begon men te klagen? Begin industriële revolutie; negatieve kanten van industrialisering
Pagina 4 van 97
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorgrammens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen