In dialoog met kinderen met hun diverse behoeften
Wat is een dialoog?
Elk gedrag dat we stellen is een vorm van communiceren. We kunnen niet ‘niet
communiceren’.
Wat je ook doet, je communiceert altijd en beïnvloedt zo ook andere. Als mens en
professionele leerkracht willen we dat onze communicatie zorgzaam, effectief en
verbindend is. Wij gaan voor een dialoog waarbij inhoud wordt uitgewisseld, maar er
ook steeds aandacht is voor de relatie, en dit binnen een respectvolle context.
Een dialoog is dus geen discussie, debat of eenrichtingsverkeer. In een discussie
probeer je de ander te overtuigen van je eigen mening, terwijl in een dialoog een
gezamenlijk nadenken primeert.
Door een dialoog te treden, tonen respect voor de ander en tracht je jou in hem of
haar in te leven. Het daagt jouw leerlingen en jezelf uit om zowel je eigen
standpunten als die van anderen te onderzoeken.
In dialoog treden om de basisbehoeften te stimuleren
Vanuit een dialoog willen we een positieve relatie opbouwen en kinderen stimuleren
om te groeien. Hierbij hebben we beseffen we dat elk kind wel andere basisbehoeften
heeft, en dat de communicatie zo dus daarop dient afgestemd te worden.
3 psychologische basisbehoeften:
Verbondenheid: ik hoor erbij
Competentie: Ik kan het
Autonomie: Ik wil het zelf
Een optimale ontwikkeling van binnenuit kan slechts plaatsvinden als aan de 3
basisbehoeften wordt voldaan. Een evenwichtige invulling van de basisbehoefte is dus
noodzakelijk.
De relatie tussen een dialoog, de basisbehoeften en motivatie
Elk persoon heeft een intrinsieke motivatie om zich te ontwikkelen. Als een leerling
niet gemotiveerd is, zit daar een reden achter. Neem de tijd om erachter te komen
wat de leerling doorzetten en wat dus In de weg komt te staan van zijn intrinsieke
motivatie. Motivatie is namelijk belangrijk om leren en presteren te bevorderen.
Factoren die de nood aan autonomie bevrediging, verhogen de intrinsieke motivatie,
zoals het aanbieden van keuze. Factoren die de autonomie van het kind dwarsbomen,
doen de intrinsieke motivatie dalen.
Als leerkracht probeerde je dus best om een leeromgeving te creëren waarin het kind
uitgedaagd wordt opzij niveau zodat je tegemoetkomt aan de behoefte aan
competentie.
,In dialoog met kinderen
Beperkt worden in zijn psychologische basisbehoefte, raakt dit zijn intrinsieke
motivatie. Als we deze basisbehoeften en de motivatie van kinderen willen
ondersteunen, dan dienen we onze dialoog en daarop af te stemmen. We dienen dus
sensitief en responsief met kinderen om te gaan en onze omgang met kinderen stil te
staan bij hun behoeften aan autonomie, verbondenheid en competentie.
Fundamenten voor een positieve dialoog en relatie:
de basishoudingen waarderen en vertrouwen
Belang van een positieve relatie
De basis voor een positieve relatie is een goede dialoog. Ze distilleren de 5 essentiële
elementen van een goede dialoog:
Gelijkwaardigheid: de verhouding tussen leerkracht en leerlingen had vaak een
machtsverschil in. Er een gevoel van druk, kan het kind sociaal wenselijk antwoorden
geven. De leerkracht moet in staat zijn om deze ongelijkheid op te heffen. Het kind
wordt serieus genomen en gerespecteerd in zijn gevoelens, gedachten en meningen.
Authenticiteit: dit houdt in dat iemand zich gedraagt zoals hij is, zonder zich te
verschuilen achter hun façade. Er is echtheid door overeenstemming tussen
gevoelens en gedrag, tussen denken en doelpunt
Acceptatie: dit doe je wanneer je de ander als persoon met zijn meningen en
gevoelens aanvaard.
Empathie: betekent het zich kunnen verplaatsen In de gevoelens van de ander,
Zonder hierover te oordelen.
Ontvankelijkheid: zowel de leerling Als de leerkracht moeten bereid en in staat zijn
om met elkaar in dialoog te treden.
Als ze stellen dat een positieve relatie een essentiële voorwaarde is voor een goede
functioneren leerling, effectief onderwijs en optimale leeropbrengsten, moet
uitgeklaard worden wat precies verstaan wordt onder een positieve relatie. Een
positieve relatie kenmerkt zich doordat het kind:
- Zich veilig voelt
- Durf te tonen dat hij een probleem heeft en sneller hulp durft te aanvaarden
- Beter kan relativeren en plaatsen dat een leerkracht een probleem van een
leerling niet goed aanpakt
- Loyaliteit toont aan de positieve relatie met behouden
- Minder de acceptatie grens van een leerkracht blijft aftasten
De relatie tussen leerkrachten en leerlingen bestaat uit verschillende componenten:
- Individuele kenmerken van leerkrachten en leerlingen
- Interactie Tussen leerkrachten en leerlingen
- Externe invloeden
, In dialoog met kinderen
Positieve relaties tussen leerkrachten en leerlingen zijn van groot belang voor een
gezonde ontwikkeling van de leerlingen. Kinderen die een hechte band opbouwen met
hun leerkracht beleven meer plezier op school en komen beter overeen met de
klasgenoten dan kinderen die een minder positieve relatie hebben met de leerkracht.
De nood aan positieve relaties met leerkrachten neemt niet af terwijl het kind ouder
wordt. Overgangsfase zijn hier een heel bepalend.
Het hebben van een positieve relatie met de leerkracht blijkt een goede voorspeller
voor dit soort gedrag dat leerlingen op latere leeftijd stellen. Een positieve relatie kan
zelfs beter gedrag op latere leeftijd voorspellen.
Waarderend communiceren is essentieel
De plaats van dialoog binnen een positieve relatie
Een goede dialoog speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van een positieve
relatie. Wanneer communicatie als negatief ervaren wordt, dan zet ze dit een relatie
onder druk. Goed communiceren is dus Als we een positieve relatie willen opbouwen.
Waarderen en vertrouwen als fundament voor een positieve
relatie en dialoog
- Waarderen: ‘op waarde schatten’. Onvoorwaardelijk accepteren van het kind als
persoon én tonen van werkelijke belangstelling in wie het kind is, een positieve
communicatiewijze hanteren.
- Vertrouwen: in het kind geloven en het kind dit ook Laten ervaren. Veilige
omgeving creëren, jezelf te tonen zoals je bent, empathie te tonen.
In een positieve relatie weten alle partijen dat ze gewaardeerd worden door elkaar en
Er is er ruimte om eigen creativiteit, authenticiteit en individualiteit te ontwikkelen.
Als men iemand accepteert zoals Hij is, dan ontstaat er in die relatie ruimte om te
groeien en positief te ontwikkelen het biedt ook een gezonde en veilige
voedingsbodem om te leren om zelf de eigen problemen op te lossen.
Leerlingen moeten kunnen voelen dat ze gezien worden en dat ze met al hun talenten
en beperkingen ertoe doen.in een positieve relatie vormt ook vertrouwen een
fundament. Wanneer een vertrouwensband is dan heeft het een positief effect op de
sfeer.
Wanneer er weinig of geen sprake is van waardering en vertrouwen In de dialoog
tussen leerkracht en leerlingen, dan heeft dit een negatief effect op een relatie. Het
ontbreken van waardering en vertrouwen kan bovendien een negatieve impact
hebben op het zelfbeeld. Anderzijds kan een gebrek aan waardering en vertrouwen er
ook toe leiden dat leerlingen zich eerder gaan verzetten en soms Als het ware wraak
nemen door storend gedrag te blijven vertonen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dewinne-maaike. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.