Samenvatting
duidelijke samenvatting landschap, stad en openbare ruimte
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
deze samenvatting bevat een samenvatting per les van het van landschap, stad en opebare ruimte.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: joannazlauyet • 4 weken geleden
Voorbeeld van de inhoud
Landschap, stad en openbare ruimte les 1: introductiecollegeDromen, denken en werken aan de (ideale) het ideale landschap, de ideale stad of publieke ruimte
De gedroomde stad (tekst)
Men droomt van overbrugging tussen linker en rechteroever
➔ Door bruggen, tunnels
➔ Linkeroever is groener (toegang verlenen tot groen)
Utopia (tekst)
Utopische stad versus historisch gegroeide stad?
Gepland versus organisch?
- Utopische stad = denkbeeldige stad
Stad gecreëerd met het oog op het grootst mogelijke geluk en grootst mogelijke harmonie in sociale
samenleving. Vaak gekoppeld aan herstructurering en droom van wetenschappelijke en
maatschappelijke vooruitgang.
- Utopie: droom van een niet te verwezenlijke ideaal (op aarde)
Mogelijke verwevenheid (maar niet noodzakelijk) met:
➔ eschatologie: dogmatische, droom van het hiernamaals
➔ deontologie: geheel van ideeën die richtinggevend zijn voor maatschappelijk handelen (en
ontwerpen)
Relevantie?
In welke stad wonen we? Van welke stad dromen we? Welke stad willen we? Hoe is onze huidige stad
tot stand gekomen? Op basis van welke menselijke (architecten, ingenieurs, politici, filosofen,
schrijvers, bewoners, gebruikers,…) idealen in verband met stedelijkheid, maatschappij en
wereldbeeld? En wie komt daarbij wel/niet aan bod (meerstemmigheid)?
Historische blik helpt om denkkader te vormen en reflectie opt te bouwen over de hedendaagse en
toekomstige stad.
Utopia (1516)
Thomas More, staatsman en kanselier onder Henrdik VIII
Visie:
- Reactie op socio-economische en politieke wantoestanden
- Eigendom en bezit zijn verderfgelijk, dus geen persoonlijk
bezit
- Politiek apparaat: resprestatie en parlementaire democratie
- Beroep en bedrijvigheid onderhevig aan strenge controle
- Gevrijwaarde tijd voor persoonlijke ontwikkeling
- Opvoeding en onderwijs zijn prioriteit
- Gemeenschappelijke voorzieningen
Morfologisch:
- Cirkelvormig eiland van 200 mijl doorsned
- Opgebouwd uit 54 steden, op een dagreis van elkaar gelegen
➔ Steden volgen zelfde patroon als hoofdstad Amaurote
,Landschap, stad en openbare ruimte les 1: introductiecollege
Tommaso Campanella’s Città del Sole (1616-1636)
Italiaanse monnik (1568-1639) die in conflict komt met de kerk
Zonnenstad als ‘Politiek manifest communistische visie:
- uitschakelen van particuliere bezit en gelijke verdeling /toegankelijkheid van producten
- gemeenschap domineert (geen traditionele gezinnen)
- arbeidsplicht is een erezaak
- gemeenschap neemt rol van opvoeding over
- kosmische orde centraal
Morfologisch:
- gebouwd als een heuvel
- opgebouwd uit 7 concentrische muren
Morfologisch
- concentrische wallen hebben militaire en educatieve functie,
daartussen wooneenheden
- wooneenheden: gelijkvloers gemeenschappelijke delen,
daarboven gaanderijen
- centraal in plan: stedelijk plein en tempel
Historische utopische stedelijke modellen? Utopie met wetenschappelijke benadering
Johan Valentin Andrea’s Christianopolis (1623)
Morfologisch
- Versterkte stad (4ha)
- ‘Gezinswoningen’ gegroepeerd in 4 rondgaande huizenrijen (telkens 3 verdiepingen)
- Een centrale as die uitgeeft op een centraal plein met kerk
- Zonering via functies
➔ (clustering van agrarische bedrijven, industrie, handel,…)
Dromen van een rationele industriële maatschappij
➔ Claude-Nicolas Ledoux (1735-1806) La ville idéale de Chaux (circa 1780)
➔ Claude-Nicolas Ledoux (1735-1806) Salines royale / Koninklijke zoutwinnerij Arc-et-Senans
(diameter 370 m) (1771)
➔ Bruno Renard (1804-1879) (Tekening Edwin Toovey, 1825) Le Grand Hornu (1815-1835),
Boussu – Mons, opgericht door Henri Degorge
Reactie op industriële maatschappij: dromen van een ‘gezonde stad’?
➔ BANDSTAD Arturo Soria YMata’s (1844-1920)Ciudad Lineal, Bandstad of Lijnstad (1882)
= zoektocht naar een meer efficiëntie van verbinding (eind 19e – begin 20e eeuw)
- Ideaal: ont-stedelijken stad en verstedelijking
platteland
- Hoop om kwaliteiten gezonde platteland te
combineren met de voordelen van de stad
- Resultaat: één enkele gordel die kan lopen van
Madrid tot Brussel …
Centrale gordel biedt alle mogelijkheden van transport, nutsvoorzieningen, winkels, parken en
publieke gebouwen, waarrond woningen geconcentreerd worden.
Aanzet tot zonneringsdenken…
,Landschap, stad en openbare ruimte les 1: introductiecollege
GARDEN CITIES: Reactie op industriële maatschappij: dromen van een
‘gezonde & groene stad’?
➔ Garden cities, Ebenezer Howard
Garden Cities
Ontstaan van concept Garden Cities: tuinsteden of tuindorpen
- oprichting vanGarden City Association (°1899) olv de Brit Ebenezer
Howard
- aanvankelijk ontworpen als‘groene, zelfvoorzienende steden'
- met beperkte omvang circa 32.000 inwoners
- met eigen werkgelegenheid én sociale mix (arbeiders
enmiddenklasse)
Sterk internationaal opgepikt, maar:
- Conceptslechts deels gerealiseerd in praktijk: latersteeds meer geëvolueerd ‘slaapsteden’ of
dormitory suburbs
➔ In realiteit ook beperkte sociale diversiteit
In België:
- Tuinsteden in België in eerste instantie slechts beperkt ontwikkeld via ‘tuinwijken’ tijdens het
interbellum (reactie op woningnood na WOI)
➔ Voorbeelden, tuinwijk Klein Rusland Zelzate (1921-1923 door Huib hoste) of Cité Moderne
(1922- 1926), Sint-Agatha Berchem (Victor Bourgeois)
Reactie op industriële maatschappij: dromen van een ‘gezonde & groene stad’?
Interbellum
- Ontstaan van ‘moderne’ denken over stedenbouw tijdens het interbellum
- Vertrek- of pijnpunten
➔ Vroeg twintigste-eeuwse stad wordt gedomineerd door productie (liberale stad) en dan
vooral door tertiaire sector (handel, diensten en transport)
➔ Begin twintigste eeuw komt hier sterke kritiek op, sterk gevoed door de opkomst socialisme
(en vertaling in modernisme)
➔ Toenemende consumptie van vrije ruimte in platteland
> CIAM en Le Corbusier: planningsdiscours over scheiding van ‘stedelijke functies’
- Wonen
- Werken
- Ontspanning (zowel geestelijk alsfysiek)
- Transport
De utopische modernistische stad
- Le Corbusier(1887-1965) : Ville contemporaine pourtrois millions
d’habitants (1922)
➔ Antwoord op toenemende woningtekort, gebrek aan kantoorruimte
en verkeerschaos
- Dromen van een groene stad / wereld
➔ Frank Lloyd Wrights (1867-1959) Broadacre City (1932)
Anti-stad
- Morfologisch:
➔ decentralisatie: mogelijk door nieuwe vormen van transport en communicatie
➔ organische architectuur
, Landschap, stad en openbare ruimte les 1: introductiecollege
- Dromen van een groene stad / wereld: Sovjet utopieën, 1920-1930
➔ Gyorgy Krutikovs Vliegende Stad (1928)
➔ Mikhail Barschen Moisei Ginzburgs Groene Stad (1930)
”… work, rest, culture, as a whole and uninterrupted process of socialist being.”
‘Turnhals’
➔ Renaat Braem (jaren ‘40)
Industriële complexen ingebed in stadomwalling
Renaat Braem’s ‘stedeloze stad’in de Kempen(1964)
Opschrift:
“Hoe de Kempen redden?"
- Verbod op eengezinshuizen villa’s en bungalows! Iedere boom heilig verklaren!
- Overbodige landbouw verbieden!
- Industrie in het groen verstoppen!
- Stad en land tot éénheid brengen: hoogbouw in het land, groen in de stad!
- Verkeerswegen en parkings verbergen!
- Volksarchitectuur ter plaatse bewaren
In 1968 publiceerde architect Renaat Braem
- Het lelijkste land ter wereld.
In dit pamflet geeft hij zijn kritische lezing van de stedenbouwkundige wanorde in België,
als gevolg van een wederopbouwpolitiek waarin het initiatief grotendeels aan de kleinste private
partij werd overgelaten; het gezin als de hoeksteen van de samenleving.
Tegelijkertijd is het pamflet vooral een oproep om de nefaste gevolgen van deze wildgroei te
overwinnen en stelt het een aantal concrete acties voor die de ruimtelijke kwaliteit kunnen
verbeteren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sienschoofs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen