Werken met gezinnen en
jongeren
Inhoudsopgave
Betekenissen............................................................................................................... 3
Opvoeding...................................................................................................................... 7
Poging tot Definiëren...................................................................................................... 7
Maatschappelijke invloed op opvoeding.........................................................................8
Opvoeding van gezin en kinderen voortdurend in beweging.......................................8
Opvoeding en maatschappij........................................................................................9
2. Kinderbeelden door de geschiedenis.........................................................10
Maatschappelijke context............................................................................................. 11
Kijk op kinderen, ouders en opvoeding......................................................................11
Invloed van de burgerij: het burgeroffensief.................................................................11
Burgeroffensief (eind 19e – 20e eeuw)........................................................................11
Naar een morderne samenleving – Jaren ‘60 tot ‘80.....................................................12
Nieuwe maatschappelijke evolutie............................................................................12
Naar een morderne samenleving – Jaren ‘90................................................................13
Nieuwe maatschappelijke evolutie ( jaren ’90 tot nu )...............................................13
Naar een morderne samenleving – 21e eeuw................................................................13
Nu – 21ste eeuw.......................................................................................................... 13
4. Kinderrechten..........................................................................................13
Inhoud van het kinderrechtenverdrag...........................................................................14
Kinderrechten en opvoeden.......................................................................................... 14
5. Diverse kindbeelden van nu......................................................................15
Voorspelbare kind......................................................................................................... 15
Het kind als burger....................................................................................................... 16
Het witte kind............................................................................................................... 16
Het kind als risico......................................................................................................... 17
Het kind als held........................................................................................................... 17
Het kind als kapitaal..................................................................................................... 17
6. Opvoedingsmodellen................................................................................18
Wat zijn opvoedingsmodellen?......................................................................................18
Verschillende opvoedingsmodellen...............................................................................18
Balansmodel van Bakker........................................................................................... 18
Relatiemodel van Kok................................................................................................ 20
Pedagogisch besef van Baartman.............................................................................21
Pedagogische vaardigheden van Patterson...............................................................22
7. Opvoedingsondersteuning........................................................................23
Opvoedingsondersteuning in vlaanderen......................................................................23
1
,Werken met gezinnen en
jongeren
Enkele mijlpalen........................................................................................................ 23
Enkele definities........................................................................................................ 23
Beleidscontext........................................................................................................... 24
Methodieken en interventies.....................................................................................28
8. Schoolmaatschappelijk werk.....................................................................30
Maatschappelijke opdracht van scholen.......................................................................30
Schoolmaatschappelijk werk......................................................................................... 30
Definitie / doel........................................................................................................... 30
Rollen schoolmaatschappelijk werk..............................................................................31
Verschillende functies schoolmaatschappelijk werk......................................................31
Een integrale, intersectorale aanpak............................................................................31
Schoolmaatschappelijk werk en sociale zekerheid........................................................32
Onderwijs en welzijn – spanningsvelden.......................................................................32
Gelijke onderwijskansen............................................................................................ 33
Goede praktijken schoolmaatschappelijk werk.............................................................33
Brede school.............................................................................................................. 33
Brugfiguren............................................................................................................... 34
Zorgcoördinatoren..................................................................................................... 34
Leerlingbegeleiding................................................................................................... 35
Opvoeders op school................................................................................................. 35
Leersteundecreet...................................................................................................... 36
9. Kindermishandeling..................................................................................36
Beeldvorming Kindermishandeling...............................................................................36
Vormen kindermishandeling.........................................................................................36
Fysieke mishandeling................................................................................................ 37
Lichamelijke verwaarlozing.......................................................................................38
Specifieke vorm: SIS.................................................................................................. 38
Specifieke vorm: Münchhausen by proxy..................................................................38
Emotionele-psychische mishandeling........................................................................39
Emotionele-psychische verwaarlozing.......................................................................39
Seksueel misbruik..................................................................................................... 39
Oorzaken kindermishandeling......................................................................................40
Extra kwetsbaar kind – kindfactoren.............................................................................40
Gevolgen kindermishandeling.......................................................................................41
Aanpak verontrusting................................................................................................... 41
Rol van maatschappelijk werker bij verontrusting........................................................41
Toestemming voorzien.................................................................................................. 42
Taken van de gemandateerde voorziening (GV)........................................................42
Hulpverlening bij VOS = verontrustende opvoedingsituatie......................................42
Het VECK...................................................................................................................... 43
De kindreflex............................................................................................................. 43
Kindreflex: 6 stappen................................................................................................ 43
2
,Werken met gezinnen en
jongeren
Nood aan een gesprek............................................................................................... 43
10. Leerstoornissen, gedragsproblemen en gedragsstoornissen.....................44
Leerstoornissen............................................................................................................ 44
Oorzaken................................................................................................................... 44
Aanpak...................................................................................................................... 44
Gedragsproblemen EN -stoornissen..............................................................................44
Gedragsprobleem OF Stoornis......................................................................................45
Probleem of stoornis..................................................................................................... 45
Gedragsprobleem......................................................................................................... 45
Aanpak...................................................................................................................... 46
Grensgebied................................................................................................................. 46
DSM = Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders......................................46
Oorzaak gedragsstoornis..............................................................................................46
Aanpak gedragsproblemen- en stoornissen..................................................................47
Aanpak gedragsstoornissen..........................................................................................47
11. Pleegzorg............................................................................................... 47
Pleegzorg als recht van het kind...................................................................................48
Juist benoemen............................................................................................................. 48
Pleegkinderen en -jongeren.......................................................................................... 49
Vormen van pleegzorg.................................................................................................. 49
Wie bepaalt welke vorm pleegzorg...............................................................................50
Rol van maatschappelijk werker...................................................................................51
Pleegzorg...................................................................................................................... 51
DECREET PZ, 29 JUNI 2012: KRIJTLIJNEN.......................................................................51
Wat is veranderd?...................................................................................................... 52
De diensten pleegzorg............................................................................................... 52
Organistatie............................................................................................................... 52
WET PZ, 19 MAART 2017..............................................................................................52
Wet pz....................................................................................................................... 52
Rechten en afspraken................................................................................................... 53
Rechten en afspraken................................................................................................... 54
Modulering.................................................................................................................... 54
Knelpunten................................................................................................................... 54
Nieuw sinds 2019.......................................................................................................... 54
Betekenissen
paradox = tegenstrijdigheden of schijnbaar onoplosbare problemen die
samengaand zijn in het werkveld. Deze paradoxen kunnen ontstaan door
3
, Werken met gezinnen en
jongeren
de complexiteit en diversiteit van de situaties waarmee maatschappelijk
werkers te maken krijgen.
SES = economische status van gezinnen; taal, opleiding, inkomen
Kok = orthopedagoog
EXPO= Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning van de Vlaamse
overheid
Expertendiscours = ouders wenst te informeren wat goed voor hun
kinderen is van opvoeding
Mensenbeeld = veronderstelling over wat mensen willen, kunnen en hoe
ze zich gedragen
Hulpverleningsperspectief = de manier waarop hulpverleners mensen in
nood bekijken en hoe ze hen helpen
Burgeroffensief = een georganiseerde actie of inspanning van gewone
burgers om maatschappelijke of politieke verandering te bewerkstelligen.
Sociale controle = wanneer mensen elkaar beïnvloeden om zich aan
regels en normen te houden, zowel door groepsdruk als door wetten
NWK = Nationaal Werk voor Kinderwelzijn
Ontzuiling = het afnemen van de sterke scheiding en weinig interactie
tussen verschillende groepen in de maatschappij, zoals religieuze of
politieke groeperingen
Globalisering = het proces waarbij landen wereldwijd steeds meer met
elkaar verbonden raken op economisch, cultureel en technologisch gebied
Superdiversiteit = een groot verschil aan mensen in een gemeenschap,
met verschillen in: cultuur, religie, taal en meer
Nurture = de invloed van persoonlijke omstandigheden en ervaringen op
de gezondheid van een individu, zoals levensstijl, opvoeding, blootstelling
aan milieufactoren, stress of voeding
Nature = karakter, geaardheid
Coërcief = Onaangenaam en irriterend reageren om iets af te dwingen bij
andere gezinsleden kan een hardnekkig patroon worden in het omgaan
met kinderen 1. Wat is opvoeding?
Attributie = wil begrijpen waarop mensen het gedrag van zichzelf en van
anderen verklaren in termen van oorzaak en gevolg, en hoe dit van
invloed is op hun motivatie.
Sociaal perspectief = De kracht van de situatie: sociale en culturele
invloeden kunnen de invloed overstemmen van alle andere factoren die
gedrag beïnvloeden.
SEZ gezinsfactor = spoedeisende zorg voor gezinnen
Verticale relatie = Interacties tussen verschillende niveaus van autoriteit
of specialisatie. Het gaat om een relatie tussen verschillende niveaus
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emilieponcelet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.