100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting BIOLOGIE (GENIE 4) - EXAMEN JUNI (T1, T3, T4, T5) €8,16   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting BIOLOGIE (GENIE 4) - EXAMEN JUNI (T1, T3, T4, T5)

 15 keer bekeken  0 aankoop

Dit is een samenvatting voor het eindexamen biologie in het vierde middelbaar (wat ik moet kennen) in de samenvatting komt thema 1 over voortplanting thema 3 over gedrag, wel enkel laatste hoofdstuk van thema 3, ecosystemen voor thema 4, en micro-organismen. soms kan er wat info ontbreken/t...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 14  pagina's

  • 8 juni 2024
  • 14
  • 2023/2024
  • Samenvatting
  • Middelbare school
  • 2e graad
  • Biologie
  • 4
Alle documenten voor dit vak (134)
avatar-seller
sam2008
BIOLOGIE EXAMEN JUNI
T3 – GEDRAG
Wat is gedrag?
- Actie waarmee een boodschap kan worden verstuurd
- Geheel van reactie op prikkels
- Motivatie


Studie van gedrag
- Ethologie = gedragsbiologie
- Ethogram = lijst van alle mogelijke handelingen die waargenomen worden

! Geen menselijke gevoelens (blij, verdrietig, …) bij omschrijven van dierlijk gedrag.

 Ethogram = OBJECTIEF!


Welke prikkels lokken gedrag uit?
INWENDIGE PRIKKELS UITWENDIGE PRIKKELS
 Hormonen  Chemische stoffen (geur)
· Honger  Temperatuur, daglicht
· Voortplanting  Feromonen (onbewuste registratie)


Aangeboren vs aangeleerd gedrag
AANGEBOREN GEDRAG AANGELEERD GEDRAG
· Erfelijk  Verworven tijdens het leren (basis van
· Soortspecifiek leerervaringen)
· Universeel  Individueel karakteristiek
 Overlevingskans  Flexibel


Soorten aangeboren gedrag
Reflexen =Automatische handelingen

Instincten = Spontane reactie op een situatie (bv. moederinstinct)



Soorten aangeleerd gedrag
Imitatie = Nabootsen andere soortgenoten

Herhalen & oefenen = Associaties leggen

Inprenting = Leren tijdens gevoelige periode (net na geboorte) (door Lorenz)

Klassieke conditionering = Reflex reageert op een niet-natuurlijke prikkel. ( door Pavlov)

Operante conditionering Verband tussen gedrag en gevolg zorgt voor aanpassing van het gedrag

(gedrag versterken of verzwakken door belonen of bestraffen)

Trial and error = Willekeurig iets proberen en kijken wat het effect is

, Gewenning = Onderscheid tussen belangrijke en onbelangrijke prikkels maken

Inzicht = Eerder opgedane ervaringen in een volledig nieuwe situatie gebruiken om problemen op te lossen.



T4 - ECOSYSTEMEN
Het belang van biodiversiteit in ecosystemen
Individu 1 organisme van een bepaalde soort
Populatie Meerdere organismen van eenzelfde soort
Habitat Specifieke leefplaats/leefgebied van organismen (binnen biotoop)
Biotoop Ruim gebied waar levensgemeenschap zich kan ontwikkelen (groter dan habitat)
Niche Functie van een levend wezen in een biotoop (eten, voortplanten,…)
 Dieren met zelfde niche + habitat = concurrenten
Levensgemeenscha Meerdere populaties bij elkaar
p
Biotische factor Organisme dat een ander organisme beïnvloedt (producenten, reducenten, …)
Abiotische factor Factor van niet-levend milieu die organismen beïnvloedt (weer, klimaat,…)
Ecosysteem Geheel van relaties tussen biotische en abiotische factoren van een biotoop.
Sleutelsoort Belangrijke soorten om ecosysteem in evenwicht te houden.


Zoet water als ecosysteem
3 zones:

- OEVERZONE: reigers, kikkers, wilg, kattenstaart
- MOERASZONE: lisdodde, gele lis, vuurbuiksalamander

 Zoeken voedsel, schuilplaats, nestgelegenheid

- OPEN WATER: waterlelie



Abiotische factoren bij zoet water

1) Temperatuur: hoe dieper, hoe kouder
2) Water heeft grote warmtecapaciteit  weinig T schommelingen
3) Lichtintensiteit: hoe dieper, hoe minder licht
4) O2 gehalte daalt als je dieper zit/je T stijgt.



Welke factoren beïnvloeden een ecosysteem?
1) Betreding

= Plattreden van bodembegroeiing door mens en dier

 Poriënvolume tussen bodemdeeltjes neemt af  bodem compacter & minder luchtdoorlatend.


Gevolgen planten: vertraagde kieming en groei door gebrek aan O2 & verhoogde kwetsbaarheid voor
ziektes/schimmels, …

Gevolgen dieren: minder leefruimte (bv. regenwormen die verluchte bodem nodig hebben)

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sam2008. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73243 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,16
  • (0)
  Kopen