Samenvatting
Samenvatting Embryologie deel 1 prof Krysko
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
deel & embryologie uit slides van prof Krysko
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Embryologie1. Introductie
1.1. Wat is embryologie?
- Bestudeert:
o Gametogenese
o Ontwikkeling bevruchte eicel tot geboorte
o Teratogenese
- Teratogenen:
o Ontwikkelingsstoornissen veroorzaken
o Bv. door thalidomide, di-ethylstilbestrol
- Bij 3-4% vd pasgeborenen uiteindelijke misvorming
- Kanker → mutaties in genen die ontwikkeling controleren
1.2. Timing id ontwikkeling
- Zwangerschapsduur: vanaf eerste dag vd laatste menstruatie (40w)
- Ontwikkelingsleeftijd: datum van bevruchting als beginpunt (38w)
- 0-2w: bevruchting tot bilaminaire kiemschijf
- Embryonale periode:
o 3-4w: bilaminaire kiemschijf tot primitieve lichaamsvorm
o 3-8w: organogenese
- Foetale periode:
o 9-38w: groei
→ In eerste stadia zijn embryo’s heel gelijkaardig
- Vatbaarheid teratogenese:
o Pre-organogenese (1-2w) → dood
o Embryonische periode (3-8w)→ grote misvormingen
o Foetale periode (9-38w) → functionele defecten, kleine misvormingen
- Soorten teratogenen:
o Pharma, alcohol, nicotine, virussen, RX-stralen, cocaine, hormonen, As, Hg, Cy,
te kort aan foliumzuur → zenuwstelsel verstoord
2. Gametogenese
→ differentiatie van primordiale geslachtscellen tot spermatozoa en rijpe oocyten
Man:
- Primordiale kiemcellen slapend tot pubertijd → differentiëren dan tot spermatogonia en
mitose begint
- Spermatogonia produceren primaire spermatocyten
→ meiose en spermatogenese ondergaan
- Elke spermatocyt deelt en vormt 2 secundaire spermatocyten
→ vormen elk 2 spermatozoën
➔ elke primaire spermatocyt → 4 functionele gameten
Vrouw:
- Differentieren primaire geslachtscellen tot oogonia → ondergaan mitose en daarna
meiose
- in foetale leven als primaire oocyten
- primaire oocyten: in profase 1 blijven tot menstruatie
→ moment menstruatie: meiose hervatten
- vormen secundaire oocyt en poollichaampje
- definitieve oocyt en ander polair lichaam vormen
→ elke primaire oocyt vormt een enkele gameet
, - primordiale geslachtcellen ontstaan 4w na bevruchting
(in extra-embryonaal mesoderm op achterste deel dooierzak)
- migreren naar urogenitale plooi en delen zich 8-9x
- sacrococcygeale teratomen:
o meest voorkomende tumoren bij pasgeborenen
o 4x meer bij vrouw dan man
o Uit PGC
- Verschillen tussen oogenese en spermatogenese:
o Efficiëntie spermatogenese (4 cellen) tov oogenese (1cel)
o Timing meiose 1
o Gelimiteerde stock eicellen
2.1. Oogenese
- Definitieve voorraad oocyten
- Geleidelijk en in fasen (met
rustperiode)
- Primaire oocyt in rust tot aan
ovariele cyclus
- Meiose 1 afgewerkt tijdens
ovariële cyclus → meiose 2
- Meiose 2 afgewerkt indien
bevruchting
- Per ovariële cyclus 10-15 follikels
geactiveerd, 1 rijpe
- Rijpe eicel: groot, immobiel
- Antrale en graafse follikel
o Theca interna: secretorisch → oestrogenen
o Theca externa: bindweefsel
→ ruimte gevuld met folliculair vocht
1. Primordiale follikel
2. Primaire follikel
3. Secundaire follikel (met zona pellucida)
4. Antrale follikel (ruimte met folliculair vocht)
5. Graafse follikel
- Voor de geboorte:
o Mitose in oogonium → primaire oocyt
o Primaire oocyt groeit → primordiale follikel
- Tijdens kindertijd:
o Primaire oocyt in profase 1
- Elke maand vanaf pubertijd:
o Primaire oocyt blijft in profase 1
, o Stimulatie van LH → primaire oocyt voltooid meiose 1 → secundaire oocyt en
poollichaampje
o Secundaire oocyt in metafase 2 → vrijgegeven tijdens ovulatie
- Bevruchting:
o Meiose 2 voltooid → ovum en 2e poollichaampje
o Secundaire oocyt verandert in corpus luteum → degradeert
→ 5-12 primaire follikels hervatten elke maand de ontwikkeling
→ 1 follikel dominant en rest degenereert door folliculaire atresie
- Waarom maar 1?
o Progressief gevoeliger voor stimulerende effecten FSH bij verdere ontwikkeling
→ scherper reageren op FSH
o Feedback hypofyse- en ovariumhormonen en groeifactoren
2.2. Non- disjunctie tijdens meiose
- Doel meiose:
o Halveren #chromosomen en helft vd #DNA met somatische lichaamscel
o Vorming uniek genoom → crossover!
→ 223 genetisch verschillende gameten
- Tijdens 1e of 2e deling: chromosomenpaar niet uiteen
o Homologe chomosomenparen tijdens meiose 1
o Mislukte scheiding zusterchromatiden in meiose 2
→ down, klinefelter, turner (andere niet levensvatbaar)
- Tijdens mitose:
o Non-disjunctie kan ook optreden → celdeling kan leiden tot mosaicisme
(sommige cellen ander # chromosomen dan andere)
→ naarmate vrouw ouder wordt: risico op non-disjunctie ↑, vergrootte kans
chromosomale afwijkingen
2.3. Spermatogenese
- Snel, geen tussenperioden
- Delen door mitose → niet als groep in geheel in meiose gaan
- Spermatozoide: kleine, mobiele cel
- Cyclus van 64 dagen:
o Spermatogoniale mitose: 16d
o 1e meiotische deling: 8d
o 2e meiotische deling: 16d
o Spermiogenese: 24 d
!!!! onderscheid spermatogenese en spermiogenese!!!!
- Spermatogenese: overkoepelende proces spermavorming,
vanuit ongedifferentieerde spermatononiale stamcellen → productie spermatiden
- Spermiogenese: specifieke fase binnen spermatogenese (laatste transformatie)
Spermatiden → volledig gevormde spermacellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper paulinedebbaut. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73091 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen