Samenvatting Uitwerking toetsmatrijs Kennistoets Preventieve Zorg Viaa, jaar 2
7 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Preventieve Zorg
Instelling
Hogeschool Viaa (Viaa)
Dit document bevat een uitwerking van de toetsmatrijs van de kennistoets Preventieve zorg, op Hogeschool Viaa, jaar 2.
Alle leerdoelen en begrippen zijn uitgewerkt. Bijvoorbeeld alle VTV en SRV, onderzoeksvaardigheden en college's en OWG.
Toetsmatrijs kennistoets Preventieve Zorg
Inhoudsopgave
Binnen de preventieve zorg benoemt de student belangrijke aspecten van de zorgverlening en
licht deze toe.....................................................................................................................................3
Risicofactoren HVZ.........................................................................................................................3
CVRM/ geneesmiddelen................................................................................................................5
Leefstijladviezen HVZ / lifestyle medicine......................................................................................6
CVRM/ labwaarden........................................................................................................................7
(aanpak) MRSA/ resistentie...........................................................................................................8
Besmetting MRSA........................................................................................................................11
BRMO...........................................................................................................................................11
Immunologie................................................................................................................................12
Immuunsysteem..........................................................................................................................12
Vaccinaties / RVP.........................................................................................................................14
Voortplantingsorganen................................................................................................................16
SOA’s............................................................................................................................................17
Preventie van Soa’s......................................................................................................................19
Van Wiechenonderzoek...............................................................................................................19
Thematiek 0-4 jaar (voeding, koppigheid, slapen, huilen)...........................................................19
Armoede......................................................................................................................................20
Gevolgen echtscheiding...............................................................................................................21
Pesten..........................................................................................................................................22
Ontwikkeling adolescenten..........................................................................................................24
Maatschappelijke problematiek 12-19 jaar.................................................................................24
Vroegopsporing ouderenzorg......................................................................................................25
Overbelasting mantelzorg............................................................................................................27
Ontwikkeling in de ouderenzorg..................................................................................................28
Seksuele gezondheid...................................................................................................................28
SOA (SENSE) spreekuur................................................................................................................31
Chronic care model......................................................................................................................31
De student voert voorbehouden handelingen uit volgens protocollen en heeft hierbij oog voor de
zorgvrager........................................................................................................................................32
Spuitpomp/ Volumetrische infuuspomp......................................................................................32
Medicatiedosering.......................................................................................................................36
VTGM...........................................................................................................................................37
1
, Venapunctie.................................................................................................................................39
De student herkent de verschillende preventie-theorieën en past deze toe op een of meerdere
zorgvragers te bevordering van gezond gedrag...............................................................................41
Preventiecyclus............................................................................................................................41
Positieve gezondheid...................................................................................................................42
Model van Lalonde......................................................................................................................42
Preventieve zorg..........................................................................................................................42
Preventieparadox.........................................................................................................................44
Preventie-strategieën..................................................................................................................44
Gedragspsychologie.....................................................................................................................45
Zelfdeterminantietheorie............................................................................................................48
Gedrag en motivatie....................................................................................................................49
Zelfmanagement..........................................................................................................................49
Risicomanagement/ -signalering..................................................................................................49
Intervention Mapping..................................................................................................................49
De student beschrijft het preventieve karakter van community care en maakt dit praktisch.........50
Community care /Regenboogmodel............................................................................................50
Community health needs assessment (WHO, 2001)....................................................................52
Community focused intervention................................................................................................52
Community care nursing..............................................................................................................53
Wijkgericht werken......................................................................................................................53
De student kent de samenwerkingspartners die betrokken zijn in de preventieve zorg en weet hoe
zij ingezet kunnen worden, zodat zij als professional haar bijdrage levert aan de continuïteit van
zorg..................................................................................................................................................54
Publieke gezondheidszorg...........................................................................................................54
Wet publieke gezondheid............................................................................................................54
Basispakket JGZ............................................................................................................................55
Wetgeving JGZ.............................................................................................................................56
JGZ verpleegkundige....................................................................................................................56
Integrale zorg...............................................................................................................................57
Ketenzorg.....................................................................................................................................58
Ouderlijk gezag............................................................................................................................59
Veilig Thuis...................................................................................................................................59
Reablement.................................................................................................................................59
Sociaal Wijkteam.........................................................................................................................60
Wijkgerichte aanpak....................................................................................................................60
2
, Indiceren van zorg/ spanningsveld..............................................................................................60
Transmuralisering........................................................................................................................62
Lean.............................................................................................................................................62
Regionale ondersteuningsstructuur.............................................................................................63
Verpleegkundig ondernemerschap..............................................................................................63
De student communiceert op persoonsgerichte en professionele wijze met zorgvragers en naasten
.........................................................................................................................................................64
Interculturele competenties........................................................................................................64
Interculturele communciatie.......................................................................................................64
Taal- / leesniveau.........................................................................................................................65
Coaching......................................................................................................................................66
Motiverende gespreksvoering.....................................................................................................67
De student voert een kleinschalig praktijkonderzoek op het gebied van kwaliteitszorg en brengt op
basis hiervan een aanbeveling/ (beleids-)advies.............................................................................67
Data verzamelen..........................................................................................................................67
Analyse onderzoek.......................................................................................................................67
Conclusie en presenteren gegevens............................................................................................71
Betrouwbaarheid /validiteit.........................................................................................................74
Variabelen (gem/mod/med)........................................................................................................75
Tabellen en grafieken..................................................................................................................76
Binnen de preventieve zorg benoemt de student belangrijke
aspecten van de zorgverlening en licht deze toe
Risicofactoren HVZ
Pathofysiologie hart en vaatziekten
3
, Vaatwandveranderingen in het arteriële vaatbed (arteriosclerose)
Laminaire bloedstroom: midden in het bloedvat is de bloedstroom sneller dan aan de wand. Proces
wordt verstoord wanneer er een verstopping is. er is sprake van enige terugstroom, en de stroming
is aanzienlijk afgenomen. Gevaar van stolselvorming is hierdoor aanwezig.
Symptomatologie macroangiopathie Symptomatologie microangiopathie
- Verzorgingsgebied van een grote slagader - Verzorgingsgebied van kleine arteriolen en
disfunctioneert. capillairen disfunctioneert
- (Sub-)acuut forse uitval / fors - Zeer geringe uitval
disfunctioneren - In de loop der tijd uitbreidend
Voorbeelden: Voorbeelden:
- Aneurysma aortae abdominalis (lokale - Multi-infarct brein (vasculaire dementie)
verwijding) - Neuropathie
- Bypass arteria iliaca / femoralis - Retinopathie (netvlies)
(etalagebenen, afsluiting naar beenspieren - Nefropathie
stent) - Subendocardial infarction (hartinfarctjes)
Behandeling:
- Endarteriectomie arteria carotis (binnenste
laag vaatwand verwijderd)
- Dotterbehandeling / stent-plaatsing (PCI)
Risicofactoren
4
,CVRM/ geneesmiddelen
Cardiovasculair risicomanagement (CVRM) richt zich op het identificeren en verminderen van
risicofactoren voor hart- en vaatziekten (HVZ) door middel van leefstijlaanpassingen en
medicamenteuze behandeling. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste geneesmiddelen
die worden gebruikt in CVRM, inclusief hun functies en vaak voorkomende klassen van medicijnen.
1. Antihypertensiva
Deze medicijnen worden gebruikt om hoge bloeddruk te behandelen, wat een belangrijke
risicofactor is voor HVZ.
ACE-remmers (Angiotensine-converting enzyme inhibitors): Verminderen de productie van
angiotensine II, wat helpt de bloedvaten te ontspannen en de bloeddruk te verlagen.
Voorbeelden: Enalapril, Lisinopril.
ARBs (Angiotensin II receptor blockers): Blokkeren de werking van angiotensine II, wat de
bloedvaten ontspant en de bloeddruk verlaagt. Voorbeelden: Losartan, Valsartan.
Calciumantagonisten: Voorkomen dat calcium de hart- en vaatspiercellen binnendringt, wat
helpt om de bloedvaten te ontspannen en de bloeddruk te verlagen. Voorbeelden:
Amlodipine, Verapamil.
Diuretica: Verhogen de uitscheiding van natrium en water via de nieren, wat helpt de
bloeddruk te verlagen. Voorbeelden: Hydrochloorthiazide, Furosemide.
Bètablokkers: Verlagen de hartslag en verminderen de kracht van de hartslag, wat helpt om
de bloeddruk te verlagen. Voorbeelden: Metoprolol, Atenolol.
2. Cholesterolverlagers
Deze medicijnen helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed, wat bijdraagt aan
de preventie van atherosclerose.
Statines: Verlagen het LDL-cholesterolgehalte door de werking van het enzym HMG-CoA
reductase te remmen. Voorbeelden: Atorvastatine, Simvastatine.
Ezetimib: Vermindert de absorptie van cholesterol in de darmen.
PCSK9-remmers: Helpen om het LDL-cholesterolgehalte te verlagen door de afbraak van LDL-
receptoren op de levercellen te verminderen. Voorbeelden: Alirocumab, Evolocumab.
3. Antitrombotische middelen
Deze medicijnen verminderen de vorming van bloedstolsels en worden gebruikt om het risico op
hartaanvallen en beroertes te verminderen.
Antiplatelet middelen: Voorkomen dat bloedplaatjes samenklonteren. Voorbeelden:
Aspirine, Clopidogrel.
Anticoagulantia: Remmen de werking van stollingsfactoren in het bloed. Voorbeelden:
Warfarine, Apixaban, Rivaroxaban.
4. Antidiabetica
Omdat diabetes een belangrijke risicofactor is voor HVZ, worden antidiabetica gebruikt om de
bloedsuikerspiegel te controleren.
Metformine: Verhoogt de insulinegevoeligheid en vermindert de glucoseproductie in de
lever.
SGLT2-remmers: Verhogen de uitscheiding van glucose via de urine. Voorbeelden:
Dapagliflozine, Empagliflozine.
GLP-1 receptor agonisten: Verhogen de insulineproductie en verlagen de glucagonproductie.
Voorbeelden: Liraglutide, Semaglutide.
Integratie in CVRM
Het effectief beheren van cardiovasculaire risico's omvat vaak een combinatie van bovenstaande
geneesmiddelen, afhankelijk van de specifieke risicofactoren en de gezondheidstoestand van de
patiënt. Het is belangrijk dat patiënten regelmatig worden gecontroleerd door hun zorgverlener om
de effectiviteit en veiligheid van de medicamenteuze behandeling te waarborgen. Naast medicatie
5
,blijven leefstijlaanpassingen zoals gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, stoppen met
roken en stressmanagement essentiële componenten van een succesvolle CVRM-strategie.
Nieuw specialisme: Lifestyle Medicine (leefstijlgeneeskunde)
6
,Lifestyle Medicine
Leefstijlgeneeskunde is een evidence-based discipline die tot doel heeft patiënten te ondersteunen
bij het voorkomen, beheersen en omkeren van bepaalde chronische aandoeningen, met behulp van
ondersteunde gedragsveranderingsvaardigheden en -technieken om veranderingen in levensstijl te
creëren en te ondersteunen.
Leefstijlgeneeskunde richt zich op het helpen van patiënten om gezonder te eten, actief te blijven,
beter te slapen, sociale connecties en geestelijke gezondheid te verbeteren en het gebruik van
schadelijke stoffen te verminderen. Het houdt ook rekening met bredere factoren die van invloed
zijn op de gezondheid en het welzijn van individuen, waaronder ecologische gezondheid, armoede
en ongelijkheid op gezondheidsgebied.
CVRM/ labwaarden
Stel een cardiovasculair risicoprofiel op bij patiënten met:
- eerder vastgestelde hart- en vaatziekten
- diabetes mellitus
- chronische nierschade (eGFR <60 ml/min/1,73 m2 en/of albumine-creatinineratio ≥ 3
mg/mmol)
- belaste familieanamnese voor premature hart- en vaatziekten (eerstegraads man ≤ 55 jaar
of vrouw ≤ 65 jaar)
- vermoeden van erfelijke dyslipidemie (zie NHG-Standpunt Familiaire hypercholesterolemie)
- risicofactoren, zoals roken, obesitas (BMI ≥ 30 kg/m2), verhoogde bloeddruk of cholesterol
- COPD
7
, - reumatoïde artritis
Bepaal voor de risicoschatting: lipidenprofiel (LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, totaal cholesterol,
triglyceriden), glucose, creatinine/eGFR, albumine-creatinineratio.
- Totale cholesterol: Een hoge totale cholesterolwaarde kan wijzen op een verhoogd risico op
HVZ. Idealiter moet deze waarde onder de 5 mmol/L liggen.
- LDL-cholesterol (Low-Density Lipoprotein): Vaak aangeduid als "slecht" cholesterol. Hoge
waarden van LDL-cholesterol worden geassocieerd met een hoger risico op atherosclerose
en HVZ. Streefwaarde is meestal minder dan 2,5 mmol/L voor gezonde individuen en nog
lager voor mensen met een hoog risico.
- HDL-cholesterol (High-Density Lipoprotein): Bekend als "goed" cholesterol. Hogere waarden
van HDL-cholesterol zijn gunstig en kunnen helpen om LDL-cholesterol uit de bloedvaten te
verwijderen. Streefwaarde is meestal meer dan 1,0 mmol/L voor mannen en 1,2 mmol/L
voor vrouwen.
- Triglyceriden: Hoge niveaus van triglyceriden kunnen bijdragen aan atherosclerose en
verhogen het risico op HVZ. De streefwaarde is minder dan 1,7 mmol/L.
- eGFR (Geschatte Glomerulaire Filtratiesnelheid): Berekening op basis van serum creatinine
om de nierfunctie te beoordelen. Een eGFR van minder dan 60 ml/min/1,73m² kan wijzen op
chronische nierziekte.
(aanpak) MRSA/ resistentie
Bacteriën
Bacteriën zijn ééncellige organismen.
- Coccen, staven, spirocheten
- Commensalen (goed) en pathogenen (slecht)
De commensale flora (microorganismen die geen schade aanrichten en zelfs een belangrijke rol
spelen in de bescherming tegen pathogene ziektekiemen) vormt een substantieel onderdeel van de
mens.
- Een mens bestaat uit circa 10(13) lichaamscellen
- Herbergt in en op het lichaam circa 10(14) bacteriën (voorbeeld: 1 gram ontlasting bevat
1012 bacteriën)
- Deze bacteriën vormen de kolonisatie-resistentie
Een pathogeen micro-organisme kan ziekmakend zijn.
- Koch (1876): ontdekking van een bacteriestam als veroorzaker van ziekte
- Doorbreking van de kolonisatie-resistentie
Virussen
- Stukje kernmateriaal (DNA of RNA)
- Omgeven door een envelop
- Antibiotica werkt niet tegen kernmateriaal, dus niet tegen virussen
Schimmels
- Bestaan uit cellen
- Eéncellig (gisten) of meercellig
- Hyfen (schimmeldraden)
Protozoën en wormen
- Bestaan uit cellen
- Voorbeelden: Malaria, Lintworm
- Matige hygiëne
- Derde wereldlanden
- Tropen
Bestrijding van micro-organismen
1. Preventie
o Contact vermijden
o Vaccinatie
2. Eigen weerstand en afweer
3. Antibiotica, voornamelijk bij bacteriële infecties
Wanneer de bacterie zich in een omgeving bevindt waar ook een antibioticum aanwezig is, en de
mutatie geeft de bacterie een grotere overlevingskans, dan zal deze bacterie zich beter handhaven
en vermenigvuldigen dan bacteriën zonder de mutatie(selectie). De andere gevoelige bacteriën
sterven, en de mutant overleeft volgens het Darwinistische principe survival of the fittest. Resistente
bacteriën ontstaan continu, alleen wanneer er ook antibiotica aanwezig zijn, hebben zij voordeel en
kunnen gaan overheersen. Hoe vaker en hoe meer antibiotica worden gebruikt, hoe groter de kans
dat resistente bacteriën zullen verschijnen.
Antibiotica
- Antimicrobiële stof, vooral gericht tegen bacteriën in de strijd tegen bacteriële infecties.
- Fleming ontdekte in 1928 penicilline.
- Sindsdien hebben de ontdekking van andere antibiotica en de toepassing ervan wereldwijd
bij dier en mens een enorme vlucht genomen.
Antibiotica: toepassing bij de mens
- Ter bestrijding van een infectieziekte
- Het liefste na uittypering van de exacte bacteriesoort
- En na de bepaling van de gevoeligheid voor verschillende antibiotica
Antibiotica: werkingsmechanisme
9
, Er zijn bacteriedodende en groeiremmende antibiotica
Schaduwzijde van antibioticagebruik: resistentie
- Ontwikkeling van nieuwe antibiotica houdt geen gelijke tred met de ontwikkeling van
resistentie
- Gevolg: minder mogelijkheden tot bestrijding van infectieziekten
- Gevolg: toenemende sterfte ten gevolge van infectieziekten
- Niet klakkeloos grijpen naar antibiotica
- Goed gebruik: kuur afmaken, niet gebruiken van andere
Epidemiologie antibioticaresistentie
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne-mariedewolf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
