Samenvatting

Summary Internationaal recht in kort bestek - internationaal en europees recht

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Hasselt (UHasselt)

Boek
Europees recht in kort bestek

Dit is een samenvatting van het deel Internationaal recht binnen het vak internationaal en Europees recht. De slides van de hoorcolleges zijn geïntegreerd in deze samenvatting, samen met extra notities uit de handboeken.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 64 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 10 juni 2024
Aantal pagina's 64
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

€10,06

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

1

Samenvatting Internationaal Recht – hoorcollege 8

Aard van het internationaal recht en bronnen – verdragen

1. Aard van het internationaal recht

Wat is internationaal recht? ‘Het geheel van regels die de int. Betrekkingen
beheersen”

Vroeger  betrekkingen tussen:
 Staten

Nu  betrekkingen tussen:
 Staten
 Staten en intergouvernementele organisaties
 Staten (of IO’s) en natuurlijke of rechtspersonen

Wat is internationaal recht?

Centrale actoren = nog steeds Staten
 Lid VN
 Geschil/situatie onder aandacht brengen van Veiligheidsraad of AV (art. 35
VN-Handvest)
 Partij voor Internationaal Gerechtshof (art. 34, lid 1, Statuut IGH)
 Int. Organisaties

Internationaal publiekrecht = Internationaal
Volkenrecht = privaatrecht
Internationaal recht

Internationaal privaatrecht: is geen int. Recht, maar nationaal dat regels bevat
om vast te stellen welk (nat.) recht van toepassing is op een privaatrechtelijke
rechtsbetrekking die aanknopingspunten heeft met meer dan één nat.
Rechtsorde (bv. huwelijk tussen Belg en Argentijn)

Functies van internationaal recht
 Men kan een onderscheid maken tussen co-existentie (1), coöperatie (2),
integratie (3) en global governance (4)
o 1 + 2  het mogelijk maken, en reguleren van, vreedzame co-
existentie tussen in essentie soevereine en autonome actoren – met
name staten
o 4 = mondiaal bestuur  geen rechtsbegrip: slaat op het geheel van
formele en informele processen tussen staten, organisaties en/ of
mensen, die een antwoord trachten te bieden op mondiale
uitdagingen d/m.v. de formulering en afdwinging van regels en
standaarden, het geven van stimulansen en sturing, het genereren
van informatie en kennis en/ of het beslechten van geschillen

1. Bevoegdheid volkenrechtelijke subjecten afbakenen 
bevoegdheden:

,2

 In de ruimte, ratione territorii: bevoegdheid van de ene staat houdt op
waar die van andere begint (territorialiteitsbeginsel)
 In de tijd, ratione temporis: int. recht regelt problemen inzake het
ontstaan van nieuwe staten en opvolging ervan
 Wat betreft de persoon, ratione personae: actief/ passief
personaliteitsbeginsel + immuniteiten
 Wat het onderwerp betreft, ratione materiae: waar state gebonden zijn
door beginsel van toegewezen bevoegdheden

2. Regelen van co-existentie van internationale rechtssubjecten – het
reguleren van interacties tussen volkenrechtelijke rechtssubjecten
 Het betreft hier methoden van geschillenbeslechting en -preventie;
 Regeling van het gebruik van niet-(gewelddadige) dwangacties (jus ad
bellum – jus in bello)
 Gebruik van grondgebied
 Diplomatieke en consulaire betrekkingen
 Staatsaansprakelijkheid

3. Regelen van internationale samenwerking tussen internationale
rechtssubjecten – de coöperatie of samenwerking tussen int.
Rechtssubjecten
 Is het recht der internationale organisaties en instellingen
o Vb. recht van de EU  kan beschouwd worden als “recht van
integratie”, met een eigen rechtsorde die specifieke kenmerken
vertoont
 Mensenrechten
 Milieurecht

Functies/ basiskenmerken van internationaal recht

1. Geen centrale wetgever
 Algemene Vergadering VN = geen wereldwetgever – aangezien resoluties
geen rechtens bindende kracht hebben
 Staten = “wetgever” én wetsonderhorigen (tegelijk): consensualisme
(regels binden enkel de staat voor zover zij deze hebben aanvaard)
 “Soevereine gelijkheid” van staten = grondbeginsel (artikel 2, lid 1, VN-
Handvest)
 Uitzondering op de regel dat staten enkel vrijwillig int. Verplichtingen
aangaan: jus coges (regels van dwingend recht) en internationaal
gewoonterecht

2. Geen centrale rechter met verplichtende rechtsmacht
 Internationaal Gerechtshof (IGH) (den haag) kan in een geschil enkel
optreden indien staten zijn jurisdictie vooraf hebben erkend
 Maar: opkomst verplichte rechtsmacht, bv.
o HvJ EU
o WTO Orgaan voor Geschillenbeslechting (DSB)
o EHRM
 Alternatieve mechanismen geschillenbeslechting

3. Geen uitgewerkt stelsel rechtshandhaving en rechtsafdwinging
 VN-Veiligheidsraad is geen wereldpolitieagent

,3

 Sancties (voornamelijk unilateraal van aard): van vreedzame middelen
(retorsies, represailles) tot het gebruik van geweld; collectieve handhaving
d.m.v. Veiligheidsraad
 Andere prikkels die staten ertoe bewegen om in meeste gevallen hun int.
Verplichtingen te respecteren
o Bv. zij houden zich meestal aan regels inzake voorrechten en
immuniteiten van diplomatieke en consulaire ambtenaren (voor
eigenbelang)
 Geen verbod van eigenrichting (“self-help”) (maar zie EU-recht en WTO-
recht)  artikel 2, §3 en §4 HVN)
 Internationaal recht = gedecentraliseerd en horizontaal rechtssysteem
(vgl. nat. Rechtsorde)

4. Sterke afhankelijkheid van nationale rechtsorde voor
tenuitvoerlegging en van hun nat. rechtsorde
 Belang band int. En nat. Recht
 Uitzonderlijke rol HvJ EU  bv.:
o Van Gend & Loos
o Costa v ENEL

5. Uiterst gedifferentieerd recht – fragmentatie  int. Recht vormt
een uiterst gedifferentieerd recht:
 Zowel wat betreft de toepassingssfeer ratione materiae: omvat zowat alle
mogelijke rechtsdomeinen, van mensenrechten tot economisch recht,
straf- en milieurecht
 Als de werkingssfeer ratione territorii van het internationaal recht:
onderscheid:
o Algemeen/ universeel int. Recht: geldt voor de gehele
statengemeenschap of althans een groot deel ervan op basis van
int. Gewoonterecht, jus cogens of multilaterale verdragen
o “Regionaal” internationaal recht: geldt enkel voor bepaalde groepen
staten  kan zowel uit een verdrag als uit de zgn. regionaal int.
Gewoonterecht voortvloeien
 Bv. recht van de EU
o “Bijzonder” internationaal recht: int. Regels die enkel gelden tussen
2/ een anderszins beperkt aantal staten (bv. een
investeringsverdrag tussen 2 landen)
 De belangrijkste expansie en ontwikkeling van int. Recht in tal van
subtakken – zowel op mondiaal als regionaal vlak – houdt het gevaar van
fragmentatie van int. Rechtsorde in, waarbij er conflicten kunnen
ontstaan tussen normen die tot verscheidene int. Rechtsinstrumenten
behoren en/ of binnen verscheidene (mondiale of regionale) int.
Organisaties tot stand zijn gekomen

Zie dia 14: structuur

Samenvatting Internationaal Recht – hoorcollege 9

Bronnen van het internationaal recht – verdragen

Bronnen van het internationaal recht

, 4

 Men bedoelt formele rechtsbronnen – de in het int. Recht erkende wijzen
van totstandkoming van volkenrechtelijke normen – het gaat om de
rechtsvormingsprocessen
 Artikel 38 Stat. IGH
 Onvolledig: eenzijdige rechtshandelingen? Handelingen internationale
organisaties? Jus cogens? Soft law?
 Geen hiërarchie: onderlinge relatie bronnen?

Verdragsrecht
 Belangrijkste formele bron
o > 60.000 VN (> 9.000 België̈)
o Vervangt steeds vaker gewoonterecht (leidt tot grotere
rechtszekerheid) door codificatie
 Consensualisme (“consent to be bound”)  staten zijn er enkel door
gebonden voor zover zij hun “instemming om gebonden te zijn” hebben
geuit
 Belangrijkste codificatie verdragsrecht
o Weens Verdragenverdrag inzake het verdragenrecht 1969 (“WVV”)
= (grotendeels) gewoonterecht en dus ook op andere staten van
toepassing
o Verdrag van wenen inzake het verdragenrecht tussen staten en int.
Organisaties of tussen int. Organisaties van 21 maart 1986  nog
niet inwerking getreden
o Verdrag van Wenen inzake statenopvolging m.b.t. verdragen va 23
augustus 1978

Gewoonterechtelijke definitie
 Elk akkoord (d.w.z. een overeenkomst van wilsuitingen)
 Gesloten tussen twee of meer subjecten v.h. volkenrecht
 Met de bedoeling rechtsgevolgen teweeg te brengen en
 Beheerst door het volkenrecht

Verdragsrechtelijke definitie: artikel 2, § 1, sub a WVV (voor toepassing van
verdrag)
1) Een internationale overeenkomst
2) In geschrifte
3) Tussen Staten gesloten en
4) Beheerst door het volkenrecht
5) Hetzij neergelegd in een enkele akte, hetzij in twee of meer
samenhangende akten en
6) Ongeacht haar bijzondere benaming

Artikel 2, li 1, sub a WVV: niet-exhaustieve definitie
1. Moet gaan om een internationale overeenkomst/ akkoord
o In de zin dat partijen rechtsgevolgen beogen
2. In geschrifte – vereiste van een geschrift = geen intrinsieke vereiste voor
hoedanigheid van een verdrag (bevestigd in artikel 3 WVV)
o Niet inherent: zie art 3 WVV mondelingen overeenkomsten kunnen
bindende kracht hebben
3. Tussen staten gesloten – OE moet gesloten zijn tussen volkenrechtelijke
rechtssubjecten
o Andere volkenrechtelijke subjecten? Zie art 3 WVV

Definitie

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alessiar00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,06. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66902 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Summary Internationaal recht in kort bestek - internationaal en europees recht

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Geschreven voor

Verkoper

Voorbeeld van de inhoud