Energie uit balans: obesitas
= complex gezondheidsprobleem: samenspel van verschillende factoren:
metabolisme, gedrag, omgeving, socio-culturele en economische factoren,
genetische factoren
Verschillende focussen voor preventie en behandeling
1. Oorzaken
1.1 Fysiologie
Oorspronkelijk: geen betrouwbare toevoer van voeding
geen mechanisme (nodig) om gewichtstoename tegen te gaan
zwakke fysiologische regeling van metabolisme bedoeld om te beschermen
tegen honger ↔ huidige omgeving
1.2 Omgeving
Fysieke omgeving
Ontwikkeling steden, dorpen, parken, gebouwen stimuleert niet altijd fysieke
activiteit bv. roltrappen, geen fiets- of voetpaden
Commerciële omgeving
Publiciteit voor voeding is overal, samenstelling automaten
Ongezonde voeding vaak goedkoper, meer beschikbaarheid en betere smaak,
kleine porties met hoge energiedensiteit
Sociale en culturele omgeving
Sociale rol: samen lunchen
Cultureel: feestmaal voor feestdagen
Peer pressure
Publieke omgeving
Voedselgeletterdheid
Omgaan met overvloed aan info via food media
Interne omgeving
= darmflora
2. Behandeling
2.1 Dieet en fysieke beweging
Moeilijk vol te houden: motivatie
Doelstelling: voorkomen verdere gewichtstoename
Intra-abdominaal vetgehalte doen dalen, kan zonder gewichtsverlies
31
, Conservatieve methode
Voeding
o Very low calorie diet: 400-800 kcal
o Low calorie diet: 800-1200 kcal
o Weight management healthy diet: 500-1000 kcal/dag minder
Minstens 3 maaltijden met gevarieerde voeding
Regelmatige lichaamsbeweging
Fysieke activiteit: 30 min/dag
Psychologische begeleiding: gedragstherapie
Zorgen voor initieel snel verlies: motiverend
Optimaal cardiometabool profiel bereiken focussen op gezondheid en
gewichtsbehoud lange termijn
Samenstelling van maaltijd (binnen ADH van kcal) doet er weinig toe (vet- vs KH-
arm) ↔ vetarm beter bij hoge cholesterol
Intermittent fasting geeft geen betere resulaten
2.2 Bariatrische chirurgie
Doelen: oppervlakte restrictie, verminderde absorptie dmv sleeve gastrectomie of
roux-en-y gastric bypass
Nutritionele complicaties: eiwitdeficiëntie (verlies spiermassa), verlies
botmineralisatie (osteoporose), Fe en vit B12 tekort (anemie), neurologische
complicaties
Voedingspatroon aanpassen
3. Preventie
Primaire preventie voor algemene populatie: promoten van gezonde levensstijl
Food labelling (bv. nutriscore)
Food provision: bevordering beschikbaarheid van gezonde voeding,
kleinere porties
Food price: food taks
!! Vooral voelbaar bij sociaal lagere klasse, best gepaard met subsidies
voor gezonde voeding
Food policies: beperken reclame minder gezonde voeding, borstvoeding
stimuleren, kwaliteit van schoolmaaltijden
Community-based intervention programs (CBI) = acties binnen bepaalde
setting (bv. school)
bewustmaking
32