Nederlands: Taalbeschouwing 3 deel 2 lexicale variatie
2. Belgisch-Nederlands
Theorie p. 7-18, + p. 54, 73, 75-77
Gallicisme (leenvertaling) = B-N woorden die letterlijk vertaald zijn uit het frans, terwijl
er een Nederlands alternatief is, en is normatief prescriptief
Purisme = woord dat wordt voorgesteld ter vervanging van een vreemd woord dat
eigenlijk al helemaal is ingeburgerd, bv. punaise i.p.v. duimspijker
Belgicisme/Belgisch Nederlands Nederlandse standaardtaal
Ruitenwasser Glazenwasser
Zonneklopper Zonaanbidder
Wegcode Verkeersreglement
Obus Granaat, explosief
Quoteren Een cijfer geven
Uitklaren Ophelderen
Tarmac Platform
Javel Bleekwater
Immosite Vastgoedsite
Nieuwjaarsbrief (omschrijven, geen alternatief voor)
Schachten Groentjes, eerstejaars (feut, NL)
Werkonbekwaam Arbeidsongeschikt
Fratsen Uitschuivers, missers, uitglijers
Niet komen opdagen Een kat sturen
Hof van assisen (geërfd van het Franse Officiële term gebruiken of omschrijven:
systeem) gerechtshof met jury
Bankkaart Betaalkaart (meest gebruikt), pinpas,
betaalpas (NL)
Overschrijven Geld overmaken
Springkasteel (geen label B-N, vooral VL) Opblaaskasteel, springkussen
Confituur Jam
Aanschuiven In de file staan
Lidgeld Contributie
Ziekenfonds (in BE: aparte verzekering bv. (zorgverzekering NL, is een normale
voor gehandicapte mensen te zorgverzekering)
ondersteunen)
Mutualiteit Ziekenfonds
Wachtzaal Wachtkamer
Frigo Koelkast, ijskast
Drugslabo Drugslab, drugslaboratorium
Schepen (de algemene officiële term BE) Wethouder (NL)
Twaalf stielen, dertien ongelukken Twaalf ambachten, dertien ongelukken
Garagist Garagehouder
Vluchtmisdrijf Doorrijden na een ongeval
Drinkbus Bidon (maar in VL denken ze sneller aan
een veldfles bij “bidon”)
Ergens onder steken Ergens onder terecht komen
Camion Vrachtwagen
Rond de pot draaien Eromheen draaien
Darts Vogelenpik (VL & NL)
Straffe uitspraak Sterke (negatief), brutale uitspraak
Sluikstorter Iemand die illegaal afval dumpt
Met iemands voeten spelen Iemand voor de gek houden/iemand