Samenvatting
samenvatting deel 1 ondernemingsrecht
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
heb een samenvatting gedaan van het eerste deel van de cursus, als je meer vragen hebt stuur maar.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING RECHTDeel 1 – Algemene inleiding tot het
recht
Hoofdstuk 1. Inleiding tot het recht: enkele
basisbegrippen
1. Wat is recht ?
1.1 Begripsomschrijving
1. Recht kan je niet definiëren met enkel 1 definitie.
2. Er zijn elementen die altijd terugkomen
3. Het recht kan je omschrijven als een geheel van regels die beogen
het menselijke samenleven te ordenen en die door een
(overheids)gezag worden afgedwongen.
Een geheel van regels:
een regel is een als voorschrift geformuleerde uitspraak.
Ze schrijven menselijke gedragingen voor en bevatten geboden
of verboden.
Het recht is een “geheel” van regels, in de zin dat het een
heleboel van dit soort voorschriften omvat.
Het recht beoogt het menselijk samenleven te ordenen:
De regels waarvan hiervoor sprake zijn erop gericht op het
samenleven tussen mensen in te grijpen en het zo “te ordenen”.
Voorschriften zijn aan de mens gericht, en vereisen de
aanwezigheid van minstens één andere mens om de vraag naar
de naleving ervan betekenis te geven.
Kan verschillen tov context
Ordenen:
Moet je formeer opvatten
Zegt niks over aard, de inhoud of de impact van ordening.
De regels van de samenleving worden vastgelegd, niet op welke
manier de samenleving hierdoor wordt georganiseerd of
“geordend”
Het recht wordt afgedwongen door de overheid:
Metafoor: met een rechtsregels staat op het einde van de rit altijd
een politieagent
De naleving van de regel wordt ultiem verzekerd via de
gewapende macht van de overheid, wat er een rechtsregel van
maakt.
, Sanctie en dwang is niet perse negatief, maar het maakt duidelijk
dat het komt van een overheidsfunctie (=overheidsgezag)
Is niet van toepassing bij beleefdheidsregels, religieuze zaken,
morele zaken. De “straffen” daarvoor zijn eerder moreel.
1.2 Enkele gerelateerde concepten
1.2.1 Objectief recht VS. Subjectief recht
4. objectief recht = omvat het geheel van rechtsregels die op een bepaald
ogenblik in een bepaalde samenleving gelden. Bekijkt het recht als het
ware van buitenaf.
5. subjectief recht = de concrete aanspraak of bevoegdheden die een
individu aan het objectief recht ontleent. Het gaat om de individualisering
en concretisering van een regel van objectief recht op het niveau van een
specifiek persoon, die op basis daarvan kan zeggen “op iets recht te
hebben”. Bekijkt het recht van binnuit.
1.2.2 Positief recht
6. positief recht = verwijst naar rechtsregels die op een bepaald ogenblik
in de samenleving gelden (= beetje synoniem met objectief recht). Het
recht zoals het is. Het is in een bepaalde samenleving op een bepaald
ogenblik een rechtsregel, dus een regel van geldend recht.
Ideëel recht = het recht zoals het volgens bepaalde mensen,
groeperingen, stromingen, levensbeschouwingen etc. “zou moeten zijn”.
Het recht zoals het (volgens sommigen) zou moeten zijn.
In een theocratie (een staatsvorm waarbij de politieke macht en de
religieuze macht samenvallen) vallen positief recht en ideëel recht
(namelijk het goddelijke recht van de godsdienst in kwestie) samen.
1.2.3 Dwingende en wilsaanvullend rechtsregels
8. dwingende rechtsregels = voorschriften die dwingend van toepassing
zijn, ongeacht de wil van de betrokkenen. Noemen dit ook “gebiedende en
verbiedende rechtsregels”, want bevatten een gebod (“doen” of “geven”)
of verbod (“laten”) dat dwingend van toepassing is wanneer de
toepassingsvoorwaarden van de rechtsregel vervuld zijn.
9. dwingende regels splitsen in “van openbare orde” en “van dwingende
recht” regels. Beide zijn dwingend, maar regels van openbare orde zijn
a.h.w. nog dwingender dan de regels van “gewoon” dwingend recht. De
rechter moet ze ambtshalve (= uit eigen beweging, ook als de partijen het
niet vragen) moet toepassen en dat ook degene die erdoor beschermd
wordt geen afstand kan doen van de bescherming die deze regels bieden.
,Regels van dwingend recht zijn regels die zijn vastgelegd ter bescherming
van een partij die door de wet als zwakker wordt beschouwd. De rechter
moet die nietigheid niet ambtshalve inroepen en de partij die erdoor
beschermd wordt mag van die bescherming afstand doen zodra hij/zij in
de beschermde positie is.
10. er bestaan rechtsregels die enkel van toepassing zijn indien partijen
geen andere keuze hebben gemaakt. Onderscheiden van dwingende
rechtsregels doordat je er wel op voorhand kan van afwijken =
wilsaanvullende / suppletieve rechtsregels. Vullen de wil van de partijen
aan. Partijen zijn vrij de overeenkomst te sluiten die zij willen, maar als
hun overeenkomst op bepaalde punten geen afspraken bevat, dan is de
wilsaanvullende regel van toepassing. Het maakt niet uit of partijen er niet
aan gedacht hebben over dit specifieke punt afspraken te maken, dan wel
ze akkoord waren met de oplossing die de wilsaanvullende regel voorstelt:
in beide gevallen is de wilsaanvullende regel van toepassing. De
wilsaanvullende regel is een rechtsregel, een voorschrift dat desnoods met
sanctie en dwang door de overheid zal worden afgedwongen. Het is van
toepassing indien de toepassingsvoorwaarden vervuld zijn.
2 Indeling van het recht
2.1 Publiekrecht en privaatrecht
11. rechten fundamenteel delen (= “summa divisio”) tussen
“publiekrecht” en “privaatrecht”.
12. publiekrecht = regelt verhouding tussen burgers en overheid, alsook
de organisatie en werking van de overheid (inclusief de verhouding tussen
overheden, zowel tussen interne overheden als tussen staten), regels ter
regeling en bescherming van het algemeen belang, regels doorgaans van
openbare orde
Privaatrecht = regelt de verhouding tussen burgers onderling (incl de
organisatie en werking van privaatrechtelijke organisaties van burgers, vb
verenigingen, vennootschappen, …), regelt de private belangen van de
burgers, meer suppletieve regles
13. publiekrecht = verticaliteit, privaatrecht = horizontaliteit
Verticaliteit drukt uit dat de overheid juridisch gezien de regels maakt en
ze afdwingt.
14. onderscheid tussen de twee is niet zuiver te maken. De overheid
treedt meer regulerend op via dwingende regels in het privaatrecht, dit om
redenen van algemeen belang.
, Overheid gebruikt meer privaatrechtelijke technieken voor haar eigen
organisatie.
Sommige rechtstakken zijn ook hybride, ze tonen kenmerken van beide.
Vb economisch recht.
2.2 De indeling van het recht in rechtstakken
15. Objectief recht bestaat uit veel regels. Deze worden verdeeld in
rechtstakken voor organisatorische redenen. Rechtstak = een geheel van
regels die een welbepaald domein van het recht betreffen, met andere
woorden een groep regels met betrekking tot een welbepaald aspect van
de maatschappelijke ordening. De tabel hieronder heb ik de meest
courante takken opgelijst, ingedeeld volgens het onderscheid
publiekrecht-privaatrecht. Vergeet niet dat dit geen exhaustieve
opsomming is van alle rechtstakken, er zijn er nog vele anderen.
Publiek recht Privaat recht
Staatsrecht Burgerlijk recht
Wie mag er wetten maken? Personen- en familierecht
De basisregels met Met je kan trouwen, plichten
betrekking tot de indeling tov je kinderen, …
van de Staat zoals geregeld Zakenrecht
in de Grondwet Over relatie tussen mensen
en zaken, …
Verbintenissenrecht
Individuele vrijheid &
goederen, …
Regelt de basisverhouding
tussen de burgers onderling
op het vlak van hun private
relaties.
Bestuursrecht Ondernemingsrecht +
Vooral over administratie vennootschapsrecht
De uitvoerende macht op de De rechtsregels die
diverse overheidsniveaus ondernemingen regelen.
Strafrecht en strafprocesrecht Gerechtelijk (privaat)recht
Recht dat misdrijven bep, Regelt de privaatrechtelijke
wat is rol politie, …? gerechtelijke procedures.
Definieert wat strafbaar is Vertoont hybride aspecten,
en welke straffen daar dan door historische redenen
op staan. wordt het tot het
privaatrecht gekend
Fiscaal recht Internationaal privaatrecht
Welke belastingen je moet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninjaliza. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen