Taal kan 3 functies vervullen. → Kan je ook toepassen op schrijven:
1) Communicatieve functie = schrijft iets op om iemand die niet aanwezig is,
iets duidelijk te maken. (Communicatiemodel)
2) Conceptualiserende functie = schijft iets op om greep te krijgen op
werkelijkheid.
- Al schrijven je persoonlijkheid verder ontw.
- Gedachten, gevoelens, ervaringen onder woorden brengen.
- Greep krijgen op werkelijkheid.
3) Expressieve functie = gebruikt schriftelijke taal om te experimenteren, iet
te zeggen dat anderen nog niet eerder gezegd hebben, je emoties uit te
drukken.
Deze functies kun je nooit helemaal los van elkaar zien. Kinderen zullen alle
functies v.d. taal moeten leren: schrijven voor de ander, schrijven voor jezelf en
schrijven als middel om de taal te begrijpen en te ontwikkelen.
Volwassenen zullen deze functies verder blijven ontw.
2. Schrijfontwikkeling
Mondelinge vaardigheden zijn eerste vaardigheden die kind leert. → Ontw. zich
spontaan wanneer kind opgroeit tijdens eerste levensjaar.
Vb. luisteren en spreken
Schriftelijke vaardigheden worden op school aangeleerd. → Kinderen maken
actief leerproces door in verband met lezen en schrijven. Er wordt vertrokken v.d.
basis die kinderen al hebben opgebouwd rond mondelinge vaardigheden. →
Wordt uitgegaan van nauwe samenhang tss de vaardigheden.
1
,Vertellend schrijven of knowledge telling = als jonge kinderen (2e – 4e lj)
schrijven, sluit hun tekst sterk aan bij hoe ze het mondeling zouden vertellen
tegen iemand.
- Praten op papier.
- In één keer schrijven, geen afwegingsproces, geen planning, …
- Geen herwerking/ verbetering m.b.t. woordkeuze, spelling, interpunctie, …
- Weinig structuur
Denkend schrijven = (ongeveer 4e – 6e lj)
- Schrijfopdracht eerst analyseren, ideeën verzamelen en nadenken over
inhoud tekst.
- Analyserend vermogen noodzakelijk.
- Onderwerp is niet altijd meer louter afgaan op eigen ervaringen.
- Probleem oplossen via cognitieve processen: plannen, formuleren,
reviseren, controleren.
Wat maakt schrijven moeilijk?
Volgens Kris Van den Branden: wordt schrijven wel eens taaiste v.d. 4
vaardigheden genoemd.
Vb. Kinderen die een goed raadsel moeten opschrijven of studenten die een goede stagereflectie
moeten noteren vinden dat vaak moeilijk → omdat ze met heel wat zaken moeten rekening houden.
Schrijven =
- ideeën genereren
- die ideeën in begrijpelijke taal gieten
- daarbij rekening houden met de lezer
- en met conventies (= afspraken rond de tekstsoort, zinsbouw, spelling..)
Vb. Raadsels 2é lj:
- dit is een dier dat in een velt loopt het is ge streept en het is heel ge voorrlek.
- Kinderen vinden het heel leuk. En meestal is er veel eten bij. Chips en taart en cola.
- Je kan er op tv kijken. Je kan er op spelen. Je kan er op naar school.
- Het is half kaal. Het is slim en verstrooid. Het zit in de klas.
2
,3. Schrijven en communicatiemodel met 9 vragen
Communicatiemodel met 9 vragen helpt taalgebruikers om taalgebruik in zijn
context te zien en rekening te houden met alle factoren die bij elke
communicatie een beslissende rol kunnen spelen.
1) Wie?
2) Wat?
3) Waarover?
4) Aan wie?
5) Bedoeling? Hoe?
6) Langs welke weg en met welke middelen?
7) In welke omstandigheden?
8) Reactie, effect?
Vb. Wanneer lln in het 5e lj (wie) een e-mail (weg en middel) opstellen om te versturen naar hun
favoriete muziekgroep (aan wie) met de vraag of zij in hun school willen komen optreden (wat) op
het aankomende schoolfeest (waarover) is het schrijfdoel heel concreet voor de leerlingen en zijn
ze extra gemotiveerd. Ze zullen deze motivatie tonen in hun vraag (hoe) omdat ze zo meer kans
hebben op een positief antwoord (reactie).
4. Doelen voor schrijven
Eindtermen staat centraal: communicatieve functie.
Soorten doelen in stelonderwijs
Productdoelen = ligt de klemtoon op het eindproduct en wordt er gefocust op
de tekstsoorten en de tekstdoelen.
Vb. zijn de leerlingen in staat om een limerick te schrijven?
Procesdoelen = wordt er gekeken naar proces dat lln doormaakt om tot een
eindresultaat te komen. Focus ligt dan op de stelvaardigheden die een kind moet
toepassen tijdens het schrijven.
Vb. zijn de leerlingen in staat om de juiste informatie te selecteren, rekening houdend met hun
doelpubliek?
3
, 5. Een krachtige schrijfomgeving
Hoe leer je kinderen schrijven tips:
- Kies je schijftaken met zorg (betekenisvolle taken)
- Creëer voldoende ruimte voor een schrijftaak. (positief, rijk en
veilig klimaat)
- Zorg voor een goede ondersteuning (ondersteuning door
interactie)
5.1. Betekenisvolle schrijftaken
Betekenisvolle schrijftaken:
- Schrijven is functioneel: taal/schrijven als middel, er gebeurt iets echts met
de teksten v.d. lln.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper phebesmets. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.