Samenvatting filosofie examen juni
H2: Bewustzijn
Het vraagstuk v. bewustzijn:
Deel I: Dualisme vs. Monisme
Methodische twijfel v. Descartes en de eerste zekerheid:
o Kennisleer/epistemologie = discipline v.d. filosofie die zich bezighoudt met
kennis en waarheid
Enkel wat alle twijfel overleeft = zekere kennis
3 argumenten om aan alles te twijfelen:
o Argument v.d. zintuigen: optische illusies tonen aan dat je niet 100% kan
vertrouwen op je zintuigen. Drm kan je niet meer op je zintuigen bouwen
om tot kennis te komen en kan je enkel beroep doen op de rede
o Onderscheid tussen rationalisme en empirisme binnen de filosofie:
Rationalisten = filosofen wiens argumenten enkel op de rede
berusten
Empiristen = filosofen wiens argumenten enkel op de zintuigen
berusten
o Argument v.d. droom: het zou kunnen dat alles zich afspeelt in je dromen
o Argument v.d. demon: een onzichtbare kwaadaardige demon die de kracht
heeft om jou te laten denken wat hij wil dat je denkt. Alles wat hij je
influistert beschouw jij als je eigen gedachten. Zelf kun je niet weten of de
demon bestaat waardoor je niet in de gaten hebt dat dit jouw eigen
gedachten niet zijn
Methodische twijfel = een zoektocht naar de zekerheid door systematisch aan
alles te twijfelen
Hij kan twijfelen over het feit dat hij twijfelt en dat hij twijfelt over het feit dat
hij twijfelt
1e zekerheid = cogito ergo sum ik twijfel, dus ik denk, dus ik ben = ware
fundament v. alle kennis
Descartes = zeker dat hij twijfelt twijfelen = noodzakelijk om te denken er
moet dus iets zijn dat denkt
Manier waarop de zekerheid v.d. twijfel leidt tot de zekerheid v.h. bestaan v.
een denkend ding
Dualisme v. Descartes:
Centrale vraag = ‘wat is hij?’
Besef dat hij kan doen alsof hij geen lichaam heeft of alsof hij nergens is,
maar doen alsof hij niet bestaat dat kan hij niet
Conclusie: de geest kan geen materie zijn zoals het lichaam
1
, Je kan het materiële wegdenken, maar niet het denken zelf
Grote splitsing v. Descartes:
o De ziel/geest = het immateriële
o Het lichaam = het materiële
2 verschillende substanties
Substantie = soorten v. bestaan, volgen beide aparte wetten
o Lichaam: wetten v.d. natuurkunde, en werkt op een mechanische manier
o Geest: volgt deze wetten niet en werkt drm niet mechanisch
Visie v. Descartes = substantie dualsime
Denkend ding = de geest
Je bent een geest en je hebt een lichaam, maar je bent je lichaam niet
2 termen:
o Res cogitas:
Het denkende zelf
Immaterieel
Zelfbewust (bewust v. eigen denkproces)
Onafh. v.d. fysieke wereld (kan blijven bestaan als de fysieke
wereld dat niet doet)
o Res extensa:
De fysieke substantie die ruimte inneemt
Materieel
Onderworpen aan natuurwetten
Gebonden aan ruimte
De wereld is volgens hem zoals de res extensas wereld (bv. tafel) kan niet
denken op zichzelf
Interactie tussen de geest en h. lichaam = via de pijnappelklier
Interactief dualisme/interactionisme = de geest, een niet-fysieke, denkende
entiteit en het lichaam, een materiële, uitgebreide entiteit waren 2 aspecten v.d.
menselijke ervaring en waren gescheiden volgens Descartes. Maar ze kwamen
wel samen in de pijnappelklier waar de elkaar beïnvloedden
Kritiek:
o Prinses Elizabeth:
Kritiek op het punt v.d. interactie tussen de 2 substanties
Als de geest immaterieel is kan het niets materieel (het lichaam)
aanraken. Maar aangezien de geest dat wel kan, kan die niet
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maaikeclaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.