Samenvatting
samenvatting overzicht van de historische kritiek
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
volledige samenvatting ppt + notities + te kennen delen boek + artikel digital history geslaagd in eerste zit
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
1 : Overzicht van de historische kritiekAlgemene Inleiding
Waar binnen (opleiding) criminologie?
Criminologie
== studie van criminaliteit, oorzaken, gevolgen, reacties
--> brede waaier aan methodes, datatypes en –bronnen
Interviews, focusgroepen, survey, documenten (tekstueel, visueel), observaties, online data
(sociale media),…
Datacollectie en –analyse
--> evaluatie en kennis (type) informatiebron essentieel
--> combinatie bronnen en data : toetsbaarheid en bewijskracht
Wat is historische kritiek ?
Systematische kritische reflectie bij verzamelen, evalueren en verwerken van informatie
Essentiële academische vaardigheid
Wezenlijke vaardigheid om als kritisch burger in hedendaagse samenleving te navigeren
--> feiten van opinies, waarheid van leugens onderscheiden (post-truth, fake news)
--> vaststellen contradicties
Set wetenschappelijk vastgelegde regels
--> vroegere focus op historische bronnen, maar blijvend actueel
Herstellingskritiek
--> orginele bron of kopie?
Oorsprongskritiek
--> waar, wanneer, door wie?
Ontlenings- of oorspronkelijkheidskritiek
--> in welke mate ontleend uit andere bron?
Interpretatiekritiek
--> primaire en secundaire betekenis van de tekst?
Gezagskritiek
--> auteur het gezag van een ooggetuige?
Bevoegdheidskritiek
--> nauwkeurigheid en begrijpen van de waarneming en (on)geloof
Rechtzinnigheidskritiek
--> (on)opzettelijke verdraaiingen feiten
Criminologisch onderzoek
o Voornamelijk gericht op het heden en de toekomst
--> inzicht krijgen in fenomeen : gebruik (informatie)bronnen van een heel diverse aard (context
en achtergrond respondenten, beleidsdocumenten,…)
o Eigen invalshoek, accenten en keuzes in onderzoek : bewustwording noodzakelijk
o Evaluatie en kennis (type) informatiebron essentieel
--> Wie, wat, hoe, waarom?
--> tussenschakel-boodschapper =/= onschuldig
--> vergelijking verschillende bronnen
,2 : Overzicht van de historische kritiek
Informatiebron
Specifieke kenmerken/verschillende aard
--> krantenartikel, parlementaire tekst, interview, afbeelding, film, audio opname, sociale media, tweet,…
--> publiek, privaat
--> uit eigen naam, uit naam van organisatie
--> allerhande thema’s
Ontstaanscontext en eigen kenmerken
Formele regels
Eigen taalgebruik
Kennis noodzakelijk over bron en haar kenmerken
--> kritisch en correct naar waarde schatten (informatie)bron
--> autoriteit, betrouwbaarheid, juistheid, objectiviteit, controleerbaarheid
Opgelet : betekent niet het omgekeerde
--> alle informatie verwerpen onder het mom van ‘kritisch’
Actuele relevantie
Massamedia, informatieoorlogen
Manipulatie informatie
--> deepfake, AI
--> geen nieuw, fenomeen (cf. propaganda), maar toename in schaal en snelheid
--> misleiding, uitdragen agenda, bekomen rechten, legitimering daden, onbestraft blijven schendingen
grondrechten,…
Belang ‘oude’ principes historische kritiek (interne en externe kritiek, vergelijken bronnen en informatie,
op systematische wijze)
--> wetenschappelijk instrument versus buikgevoel
Tekstuele analyse
o Visuele manipulaties – literaire regels
o Waar nadruk op gelegd, wat verzwegen, met welke reden?
o Belang terminologie (vb. COVID-19 : ‘antivaxers’, ‘complotdenkers’, ‘vrijheidsstrijders’, ‘demonstranten’)
o Belang medium informatie : bepaalt informatie (vb. tweet (X))
o ‘systematische twijfel’
Waarom ‘historische’ kritiek?
Negentiende-eeuwse historici
--> eerste handboeken over historische kritiek
Historisch bronnenmateriaal (vs. hedendaagse bronnen)
--> geen directe observatie
--> geen productie van data
--> wel sporen uit verleden (bronnen)
Bevatten niet zomaar het werkelijke verleden (vs. begindagen geschiedenis)
Toegangspoort én grens
Nauwgezette analyse en beoordeling (vorm en inhoud)
Besef verleden =/= geschiedschrijving
Selectie werkelijkheid
--> constructie op basis van sporen (bronnenschaarste – digitalisering)
--> eigen taal, achtergrond, kennis, terminologie…
Zo ook voor sociale wetenschapper en studie hedendaagse fenomenen
--> niet één objectieve, waar te nemen en kenbaar te maken realiteit binnen sociaalwetenschappelijk onderzoek
--> gevolgen kennisproductie
--> samengaan (en vergelijken) van verschillende bronnen
,3 : Overzicht van de historische kritiek
Kernprobleem : relatie feit-verhaal
1. De bron (vb. ooggetuige) geeft reeds interpretatie van feiten
2. De onderzoeker evalueert & interpreteert deze bron opnieuw
3. De onderzoeker bouwt een brede interpretatie tot rapport
Feiten vs. uitspraken over feiten
Vroegere opvattingen : empirisme
--> via directe zintuigelijke waarneming tot waarachtige kennis komen
Maar : waarneming berust op detectie- en identificatieprocessen
--> aangeleerd via leefmilieu, opvoeding, taal, culturele constellatie,…
--> elk informatiesysteem, ook de mens, kan wereld slechts benaderen vanuit eigen referentiekaders > kan
slechts die aspecten van wereld als “feiten” onderscheiden waarop zijn referentiekader meest is ingesteld
--> bewust en onbewust proces
geen waarneming zonder interpretatie
geen “objectieve” toegang tot feiten
getuigenissen geven geen feiten, maar uitspraken over feiten
De illusie van “objectieve waarneming”
Elke weergave van feiten = selectief
Elke waarneming = interpretatie = subjectief
--> observatie gebeurt niet passief, maar actief via begrippen, taal en culturele codes
Geen principieel verschil tussen waarneming van feiten en interpreteren van feiten
--> verloopt gelijktijdig
Opgelet voor naïeve interpretatie subjectief-objectief
--> subjectiviteit van waarneming duidelijker aan de orde bij controversiële (aspecten van)
feiten/contrasterende waarnemingen
--> “objectieve feiten” = algemeen geaccepteerde interpretaties
, 4 : Overzicht van de historische kritiek
Typologie, bewaring en toegang tot de bronnen
1. De notie bron
Bronnen
== elk spoor van menselijke activiteit waaruit men bewijzen put voor wat men beweert
Specifiek in het wetenschappelijk veld : bron = bouwsteen waarop een onderzoek wordt
opgebouwd, waaruit een onderzoek uit bestaat (ruwe data waarmee je het onderzoek uitbouwt)
--> Serie ‘1985’ : casus privé-milities
o Privémilitie
== elke organisatie die oogt om taken van politie/militairen over te nemen ==> verboden
--> Wat zijn historische bronnen ?
Artefacten (materiële overblijfselen door de mens gemaakt), natuurlijke overblijfselen, landschap,
teksten, visuele bronnen (abeeldingen, schilderijen, foto’s, film)
o Overblijfselen
== sporen die ‘uit’ het verleden tot ons gekomen zijn
--> materiële voorwerpen die alleen al door hun bestaan aan de onderzoeker een spoort van het
verleden opleveren
--> domein van archeologie
o Overleveringen/getuigenissen
== sporen ‘over’ het verleden
--> mondelinge getuigenissen of geschreven teksten ‘over’ het verleden (vb. dagboek, oorkonde)
--> domein van geschiedenis
overlap – beide laten zich als historische wetenschappen met het verleden in en hebben er alle
baat bij maximaal met elkaar te combineren
--> selectiviteit en betrouwbaarheid
o Overblijfsel betrouwbaarder
--> onbewust overgebleven
--> Er kan ook fraude bij zijn dus is niet altijd zo !
o Getuige minder betrouwbaar
--> bewust gemaakt (indien analyse gemaakt wordt, wordt er een mening over gevormd)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper criminologiestudent06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen