Dit hoofdstuk behandelt het ontstaan en verloop van de Koude Oorlog, waarin spanningen tussen de VS en de Sovjet-Unie centraal staan. Het hoofdstuk beschrijft de verdeling van Europa na WO2, de oprichting van NAVO en Warschaupact, en de impact van de Truman Doctrine en het Marshallplan. Ook worden ...
Het ontstaan van de Koude Oorlog 1
De situatie na WO2 1
De verdeling van Europa door de grootmachten 2
De Truman Doctrine 2
Het Marshallplan: containment in de praktijk 3
De moeilijke situatie van Duitsland en Berlijn 3
Verdeling Duitsland in bezettingszones 3
Berlijnse blokkade 3
De Berlijnse muur 4
De NAVO en Warschaupact 4
De middelen 4
Het verzamelen van bondgenoten 4
De wapenwedloop 4
De Space Race 5
Spionage en verdachtmakingen 5
Sport en cultuur 5
De Koude Oorlog als warme oorlog: front 5
Koreaanse oorlog 5
Vietnam oorlog 6
Naar het einde van de Sovjet-Unie en de Koude Oorlog 7
Dooi onder Chroesjtsjov 7
Stagnatie vanaf Brezjnev 7
Falen van planeconomie 7
Praagse Lente 7
Gorbatsjov 8
Glasnost 8
Perestrojka 8
Nieuwe denken ten opzichte van buitenland 8
Het ontstaan van de Koude Oorlog
De situatie na WO2
- Na WO2 2 grootmachten: USA en SU → hadden tijdens oorlog samengewerkt, maar
na oorlog weer spanningen → tijd van spanningen: Koude Oorlog → periode van
vijandschap, maar geen directe oorlog → werd snel al wereldwijd conflict
- Beide partijen vreesden dat andere invloedssfeer aan het vergroten was →
wantrouwen blijft stijgen en er was angst voor tegenpartij
, - Voor WO2 hadden verschillende visies op maatschappij ook al voor
spanningen en wantrouwen gezorgd
- Kapitalistisch Amerika: winst maken groot belang, weinig inmenging
staat economie, grote ongelijkheid tussen rijk en arm, blank en zwart
- Communistische Sovjet-Unie: geen privébezit, alles geregeld door
staat (productie goederen, verdeling, …) → geloofden dat
kapitalistisch land niet zou werken omdat arbeiders en boeren
uitgebuit zouden worden en in opstand zouden komen
- Wereld helemaal veranderd na WO2 → gehele situatie waarin Europa geen
leidende rol meer speelde:
- Duitsland: verwoest, ontredderd (wanorde) en bezet, snel herstel,
maar verdeeld - Frankrijk: uitgespeeld als grote mogendheid -
Engeland: financieel en economisch afhankelijk van VS na WO2,
vanaf jaren 60 einde British Empire
- Sovjet-Unie: veel doden en schade door WO2, bezetter Oost-Europa
- VS: weinig schade WO2, economische grootmacht door WO2,
strategisch voordeel atoombom en nieuwe supermogendheid
De verdeling van Europa door de grootmachten
- Tijdens WO werden conferenties georganiseerd tussen overwinnaars van Hitler om
toekomst Europa te bespreken → naoorlogse verhoudingen zichtbaar → gesproken
over afbakening verschillende invloedssferen uit Westen en Sovjet-Unie
- Stalin wou strategische positie EU niet opgeven → bezetting Oost-Europa
- Afspraken wie wat zou krijgen → Percentages agreement → kladpapier
- Muur tussen 2 invloedssferen → Ijzeren Gordijn, later fysieke grens
Waarom gaven westerse gealieerde grote delen van Oost-Europa
aan Sovjet-Unie?
- Hadden Sovjet-Unie nog nodig in strijd tegen Japan
- Sovjet-Unie wilde bevriende bufferstaten tussen USSR en
Duitsland (toekomstige agressie)
- SU wou geen lid worden van pas opgerichte VN → als deal
kregen ze invloed in enkele Oost-Europese landen
- Verdeling Europa had eigenlijk 2 oorzaken:
- Veranderende machtsverhouding na WO2
- Continent werd meegesleept in strategisch spel tussen VS en SU
- Strategisch: probeerde hun invloedssfeer zo veel mogelijk uit
te breiden over wereld
De Truman Doctrine
- Spanningen tussen VS en SU liepen op na WO2 → probeerde beide invloed te
krijgen in parlementen van Europese landen → men had schrik dat in west Europa,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper erikvdweyer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
