College aantekeningen
Inleiding tot de taal- en tekststructuren_les 8 (tot pagina 58)
Uitgebreide notities van het vak 'Inleiding tot de taal- en tekststructuren' (boek en notities)
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 20 pagina's
Voorbeeld 1 van de 20 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
26/04 Tekst- en taalstructuren WillemsWe hebben de twee eerste principes van de opbouw van de tekst al besproken en
geïllustreerd aan de hand van voorbeelden. De twee eerste coherentie en cohesie zijn
ongetwijfeld heel belangrijk, volgens de literatuur de belangrijkste principes, maar zijn
niet de enige die we vanuit een tekstlinguïstisch standpunt moeten bespreken. Er komen
er nog 3 bij.
Hij had reeds uitgelegd, dat coherentie een inhoudelijke categorie is. Het feit, dat er een
inhoudelijke samenhang in teksten is, waarbij op microtekst niveau die samenhang heel
beperkt kan zijn, omdat een microtekst kan heel kort zijn, bv. een begroeting. Terwijl als
het over uitvoerige teksten gaat kan de coherentie onder meer blijken uit wat men
noemt het principe van isotopie. Het feit dat het een thematische eenheid is ten opzichte
een zekere hoogte. Het is natuurlijk een relatief begrip. Een thematische eenheid, die
een tekst als het ware samenhoudt. Cohesie is dan het fenomeen waarbij je vormelijke
samenhang of vormelijk coherentie hebt. Het feit dat er samenhang is, doordat er qua
gebruik van taalkundige vormen een samenhang wordt gecreëerd. Hij beklemtoonde dan
het belang van coreferentie. De coreferentie is een heel belangrijk onderdeel van dit deel
van de cursus. Het kunnen analyseren van coreferentiele vormen in een relatie met
referentiele vormen is iets wat men als taalkundige heel goed moet kunnen. Uiteraard
ook als gewoon taalgebruiker en bv. ook als taalverwerver. In die zin dat bv. in de
kindertaal- of moedertaalverwerving men telkens weer vaststelt, dat het beheersen van
die corferentiele regels iets is waar kinderen relatief veel tijd voor nodig hebben. Meer
dan voor andere zaken en het hele coreferentiele systeem van anaforen en cataforen is
meestal pas verworven in een wat latere fase in die taalverwervingsfase. Meer bepaald in
de voltooiingsfase.
We hebben ook gezien, dat coherentie en cohesie vaak met elkaar samengaan maar niet
noodzakelijker wijze met elkaar samengaan. Je hebt cohesieve teksten, die weinig
coherentie vertonen, dus vaak geïntendeerd. Terwijl je perfect ook coherentie kunt
bewerkstelligen met een minimum aan cohesie. De eerste twee principes zijn vaak co-
extensief en dat betekent dat ze vaak met elkaar voorkomen, maar dat is niet
noodzakelijkerwijze zo. Als er geen cohesie is, maar toch coherentie. Bepaalde cognitieve
structuren vaak voorkomen. Hij heeft gewezen op causale inferentie. Het feit dat er
oorzakelijke verbanden worden gelegd bij opeenvolgende zinnen ook al worden die niet
uitgedrukt. Er kunnen ook complexere … structuren zijn, dan causale maar we stellen
toch vast dat een zekere vorm van causaliteit vaak geprojecteerd wordt in teksten met
opeenvolgende zinnen. Ondanks het feit, dat er geen expliciete vermelding is van
causaliteit.
Het derde principe is informativiteit. De term zegt het zelf natuurlijk al wat. Het feit dat
teksten informatief zijn. Informativiteit is een ruim concept. Hier in deze
tekstlinguïstische benadering wilt hij meer vanuit een taalkundige visie, dit nog was
preciseren en voorzien van voorbeelden, omdat informativiteit vanuit taalkundig steeds
meer aan belang toeneemt en dat is de term informatie structuur. Informatie structuur.
Dat is een notie, die we al op het vlak van zinnen kunnen vaststellen. De achterliggende
gedachte is de volgende. Een tekst is meestal een vrij evenwichtige combinatie van
bekende en nieuwe informatie. Een tekst schrijft zich in een teksttraditie, maar ook in
een bepaalde context. We gaan de term nog uitvoeriger zien. Zodanig dat als een tekst
wordt gecreëerd, een schriftelijke of mondelinge tekst, men altijd beroep doet op wat
men reeds weet, bv. uit voorgaande teksten, en zinnen en opeenvolgende zinnen
proberen een evenwicht te bewerkstelligen van wat we reeds bekend is en wat daaraan
aan nieuwe informatie wordt toegevoegd. Dat is het basisidee van informativiteit als
constitutief principe van een tekst.
Je ziet daar belangrijke termen bovenaan pagina 54, die je moet onthouden. Dat nieuwe
en of nog niet bekende probeert men af te bakenen met het reeds bekende door termen
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ed70. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen