Samenvatting dieetleer 1
1. DIËTISTISCH CONSULT
1.1 INLEIDING
1.1.1 DIEET
1.1.1.1 DEFINITIE
Grieks ‘diaita’ leefregel, leefgewoonte
Engels ‘diet’ enkel voeding (normal diet, therapeutic diet)
Nederlands ‘dieet’ een voeding die om medische redenen aan specifieke eisen
moet voldoen ten behoeve van een individu
Voeding samenspel voedingsstoffen
Individu individuele behoeften
Medische redenen noodzakelijk om voedings- en gezondheidstoestand te
verbeteren/handhaven
Specifieke eisen beperking, eliminatie of verrijking
1.1.1.2 INDELING DIËTEN
Specifieke eisen
o Chemische samenstelling
Beperking, verrijking, eliminatie & constant houding
o Fysische samenstelling
Toedieningsweg, consistentie
Samenstelling
o Enkelvoudige diëten
1 specifieke eis, hoofdkenmerk basis voor de benaming
o Samengestelde diëten
Meerdere eisen, hoofdkenmerken
Genoemd naar ziektebeeld
1.2 HOE KOMT EEN DIEETBEHANDELING TOT STAND?
Methodisch handelen effectief en efficiënt mogelijke behandeling
1. Aanmelding
2. Diëtistisch onderzoek
3. Diëtistische diagnose
4. Behandelplan & behandeling
5. Evaluatie
pag. 1
, 6. Afsluiting
1.2.1 DIËTISTISCH ONDERZOEK
1.2.1.1 SCREENING
Patiënt op eigen initiatief naar diëtist goed
screenen, kijken of een behandeling zinvol &
veilig is
1.2.1.2 DIËTISTISCHE ANAMNESE
Wel een doorverwijzing van arts (screening
overslaan)
Arts bepaald of dieet nodig is & maakt
dieetvoorschrift
Diëtist vertaalt dieetvoorschrift in dieetadvies
Voor het opstellen dieetadvies
o Gegevens verzamelen (anamnese)
o Analyse gegevens + probleemstelling
o Opstellen behandelingsplan
o Uitvoeren & evalueren behandelingsplan:
dieetadvies + begeleiding
o Doorverwijzing, nazorg, informeren verwijzer,…
1.2.1.3 DIEETVOORSCHRIFT
Communicatiemiddel tussen arts en diëtist
Inhoud:
o Naam dieet + specifieke eisen
o Persoonlijke en medische gegevens:
Naam, geboortedatum en adres patiënt
Diagnose (vb. hypertensie)
Medische gegevens en labo uitslagen die relevant zijn (vb. hoge BD,…)
Indien relevant: verwachte tijdsduur
Handtekening opdrachtgever
1.2.1.4 AFNEMEN VAN EEN DIËTISTISCHE ANAMNESE
pag. 2
, Voor het opstellen behandelingsplan beeld krijgen over de patiënt en hulpvraag
Doel is dus gegevens verzamelen
Hulpvraag vb. wat brengt u hier, wat is uw motivatie, welke klachten zijn er,…
Aanvullende medische gegevens vb. medicatie (cholesterolverlagende,
bloeddrukverlagende, schildklier,…), roken, familiale zaken,…
Andere gegevens vb. andere artsen: psycholoog voor achterhalen eetstoornissen,…
Stadium gedragsverandering vb. motivatie achterhalen, proberen motiveren als er
geen motivatie is, of ze bewust zijn van het probleem,…
Leefomgeving vb. getrouwd, kinderen, beroep, kookervaring,…
Fysieke activiteit vb. hobby’s, sporten, sedentair gedrag,…
Antropometrische gegevens vb. L en G voor bepaling BMI, huidplooimetingen,
lichaamssamenstelling bekijken
Samenstelling voeding vb. Kijken wat patiënt allemaal eet of niet eet, zo kijken wat
wel en niet aangepast kan worden aan de voeding
Alles goed registreren (ICF)
1.2.1.5 VOEDINGSANAMNESE
Gegevens over voeding diëtistische diagnose stellen (met andere gegevens)
Belangrijk zodat er dieetadvies op maat gegeven kan worden, o.b.v. de betsaande
eetgewoonten
Verschillende methodieken, hebben wel verschillende doelen (dietary history, 24-
recall, schriftelijke voedselfrequentie anamnese of eetdagboekje)
1.2.1.6 DIETARY HISTORY
Vaak gebruikt globale indruk over voedingsgewoonten (wat & hoeveel)
“wat eet en drink je normaal gezien als ontbijt/tussendoor/lunch en avondmaal
let op variaties en weekend!!!!!
Controlevragen voor nagaan fouten, doorvragen naar specifieke dingen (vb. sauzen,
alcohol, suiker, vetstof,…)
Zeer nauwkeurig portie, soorten, merken, frequentie ALLES IN
HUISHOUDMATEN (dun/dik, groot/klein, eetlepel/koffielepel,…)
Na elk eetmoment samenvatting (soms meer antwoorden hierna omdat ze dingen
vergeten te vermelden)
Registratie in formulier
Zie dia 42-43
1.2.1.7 24-RECALL
pag. 3
, Gemakkelijk bij grote groepen
Voeding vorige dag bevragen (elk maaltijdmoment, wat & hoeveel gegeten en
gedronken)
Geen globaal beeld want is een momentopname
Knelpunten & structuur in maaltijden eventueel blootleggen
1.2.1.8 EEN- OF MEERDAAGSE VOEDINGSDAGBOEK
Vaak gebruikt als aanvullende methode (combinatie met dietary history)
Patiënt noteert wat hij dagelijks eet & drinkt (soms ook waar, met wie, welke
emoties,…)
Vaak 2 weekdagen en een weekenddag
Huishoudmaten, alles afwegen, merken, hoeveelheden,…
1.2.1.9 SCHRIFTELIJKE VOEDSELFREQUENTIEVRAGENLIJST
Eenvoudig en weinig tijdrovende manier
Inname 1 of meerdere voedingsstoffen nagaan (vb. Ca, voedingsvezels,…)
Hoe vaak worden voedingsmiddelen die belangrijke bron zijn van voedingsstof
geconsumeerd?
Mondeling of schriftelijk
pag. 4