Begrippenlijst van hoofdstuk 1 tot hoofdstuk 5 van de cursus 'functieleer deel 1' gedoceerd door Johan Wagemans. Handig voor extra verduidelijking doorheen de cursus.
begrippen H1
psychologie Psyche + logos = zielkunde/wetenschap van de geest
Dualisme geest en lichaam hebben andere wetten door vrije wil
Mind-body problem Probleem tussen interactie geest en lichaam
Monisme Geest en lichaam = 2 aspecten van 1 entiteit
Reductionisme Alles wordt tot 1 werkelijkheid herleid
Idealisme Werkelijkheid kennen door onze zintuigen en eigen denken
Solipsisme Geest heeft eigen leef- en betekeniswereld
Panpsychisme Alles in natuur heeft ziel
Psychofysica Exacte wetenschap van functionele relatie tussen lichaam en
geest
Pareidolia Zien van betekenisvolle voorwerpen in vormloze prikkels
Nomothetische benadering Zoeken naar algemene wetten (voor iedereen dezelfde)
Idiografische benadering Zoeken naar specifieke factoren (individueel verschillend)
Complexiteit psychologie - Rorschach inktvlekkentest
- Hawthorne onderzoek
- Betula Studie
Occam’s razor Geheel van gegevens zo eenvoudig mogelijk verklaren met zo
weinig mogelijk en zo eenvoudig mogelijke factoren
Natuurwetenschappen Verklaren van wetmatigheden in de natuur
Menswetenschappen Begrijpen van de mens en zijn geschiedenis
5 basisdomeinen psychologie - Methodenleer
- Functieleer
- Persoonlijkheidsleer
- Ontwikkelingsleer
- Gedragsleer
Methodenleer ‘Hoe moeten psychologische fenomenen wetenschappelijk
onderzocht worden?’
1) Normatieve methodenleer
2) Descriptieve methodenleer
3) Testpsychologie
- persoonlijkheidstheorieën
- psychologie van begaafdheden en
vaardigheden
Functieleer Studie van algemeen-menselijke functies of capaciteiten (bv
waarneming, denken, taal, ..)
1) Kind en jeugd
2) Volwassenheid
3) Ouderdom
Persoonlijkheidsleer Studie van datgene waarin het individu uniek is, de individuele
persoonlijkheidsleer , normaal en abnormaal
Ontwikkelingsleer Studie van ontwikkeling van de mens in al zijn aspecten
(geboorte dood)
Gedragsleer Studie van gehele mens in zijn wisselwerking met omgeving
(fysisch + sociaal)
1) Focus persoon deel situatie
2) Focus persoon relatie tot anderen
3) Focus persoon en zijn groepering
4) Communicatie
, Hub science Psychologie die een veelgebruikte schakel is vanuit andere
disciplines
Rationalisme Kennis komt voort uit verstand
Empirisme Kennis komt voort uit zintuiglijke ervaringen
Tabula rasa = onbeschreven blad, visie John Locke op de mens
Esse est principe = zijn is waargenomen worden, uitspraak George Berkeley
Zintuiglijke zenuwbanen = afferente banen
Zintuigen centraal zenuwstelsel
aanvoer zintuiglijke prikkels naar hersenen
Motorische zenuwbanen = efferente banen
Centraal zenuwstelsel spieren
Afvoer bevelen naar spieren
Frenologie Methode om iemands persoonlijkheid en vaardigheden af te
lezen van de knobbels van iemand scheden
Substractiemethode Identificeren van mentale basisprocessen door vergelijking van
condities die maar op 1 component van elkaar verschillen
Mentale chronometrie Meting van tijdsduur van mentale basisprocessen
Nativisme Tijd + ruimte = essentieel voor alle waarnemingen
Intentionaliteit Elk mentaal fenomeen heeft inhoud en is gericht op object.
Zingevende betrokkenheid van subject op object.
Aktpsychologie Psychische fenomenen zijn geen inhouden maar activiteiten of
functies + inherent subjectief
Introspectie in zichzelf kijken om inhouden van bewustzijn te analyseren
Apperceptie Een activiteit van onze geest die van binnenuit werkt (vgl met
aandachtsfunctie)
Arm chair psychologie Synoniem voor descriptieve psychologie met negatieve
connotatie
Structuralisme Psychologische gehelen zijn samengesteld uit elementair
delen.
Stimulusfout Introspectieve beschrijvingen moeten beperkt worden tot de
analyse van de inhouden van bewuste ervaringen en mogen
niet beïnvloed worden door de kennis van de aard van de
stimulus.
Functionalisme Het bewustzijn is geen passief orgaan om ervaringen op te
vangen, maar als toolbox van functies om adaptief te reageren
op nieuwe situaties.
Trial and error Onsuccesvolle responsen worden geleidelijk geëlimineerd en
de succesvolle responsen worden versterkt
Law of effect Responsen gevolgd door beloning worden versterkt,
responsen gevolgd door straf worden geëlimineerd
Sui generis Bv gestalt is een opzich zelf staand geheel, een eigen entiteit
met eigen ontologische status, niet gebaseerd op elementaire
bouwstenen.
Object of thought Dingen die je kan denken maar die niet echt, fysisch bestaan.
Phi motion Snel flikkerende prikkels die zichzelf zo organiseren dat je
onverwachts, spontaan maar wel dwingend een nieuwe
gestalt waarneemt
, One-sided dependency Relatie tussen de delen bepalen het geheel
Two-sided dependency Zeer sterke gehele die de waarneming van de delen
beïnvloeden
Aha-Erlebniss Vorm van probleemoplossend denken. Cognitief inzicht in een
probleem dat vaak plots en als 1 geheel uit het niets lijkt op te
duiken.
Synesthesie Speciale neurologische conditie waarbij men sterke
associaties ervaart tussen verschillende betekenisdomeinen
bv:cijfers en kleuren, muzieknoten en kleuren, ..)
Seriële reproductie Een proefpersoon probeert een prikkel uit zijn geheugen te
reproduceren, het resultaat daarvan gaat naar de volgende
proefpersoon, die eveneens probeert om deze nieuwe prikkel
uit zijn geheugen te reproduceren
Behaviorisme Stroming gekenmerkt door exclusieve focus op stimuli en
responsen als enige objectief waarneembare feiten, en de
connecties of associaties ertussen.
Psychic reflex Aangeleerde of geconditioneerde stimulus-respons-associatie
Klassieke conditionering Een nieuwe associatie aanleren, door een eerdere spontane
(ongeconditioneerde) respons te koppelen aan een nieuwe
(geconditioneerde) prikkel
Operante conditionering Een gedrag wordt versterkt door positieve bekrachtiging
(beloning) en afgezwakt door negatieve bekrachtiging (straf)
Tes-Operate-Test-Exit (TOTE) = feedback loop en een basisoperatielus
Mechanistische implementatie van een plan of doel
begrippen H2
Visiovoren Visuele waarneming neemt een zeer belangrijke plaats in: 1/3 van
onze hersenen is actief bij het verwerken van visuele waarneming
Cones Kegeltjes, lichtgevoelige receptoren geconcentreerd in de fovea
Rods Staafjes, lichtgevoelige receptoren minder goed voor details
Blinde vlek Geen receptoren in het netvlies op de plaats waar optische zenuw
vanuit het oog naar hersenen vertrekt
Oogbewegingen Syn. Oogsprongen, saccades
Fixatie Stilstaan van het oog tussen de saccades
Smearing Uitvagen van het beeld tijdens beweging
Saccadische suppressie Onderdrukken dat ‘smearing’ niet storend werkt
Snapshots Voortdurend wisselende, arme gewaarwordingen
Sensaties Onderscheid elementaire gewaarwordingen
Perceptie Uiteindelijke waarneming
Gewaarwordingen Prikkels zoals ze geregistreerd worden door de zintuig
Waarneming Verwerking van de interpretatie
Proximale stimuli Nabije prikkels, zoals ze geregistreerd worden t.h.v. het eigen
lichaam
Distale stimuli Externe oorzaken van prikkels in de buitenwereld, zoals ze
geïnterpreteerd worden tijdens de waarneming
Sensoriële psychofysica Wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met meting van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liencnapelinckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
