Samenvatting
Samenvatting H10 gynaecologie
Samenvatting van het boek met slides en notities van in de les
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
AnticonceptieNood voor anticonceptie:
• Biologische: betere hygi ne en nutritie, minder ziekten en hogere adipositeit —> vroegere menarche (12-13j) en meer ovulatoire cycli:
Veranderend gebruiksveld van anticonceptie ________________________________________________________________________________________________
Positieve evoluties Uitdagingen totaal aantal menstruele cycli tijdens reproductieve periode ~420
• Blijvende “unmet need”
• Kost: terugbetaling van pillen en IUD <21 (→25)
• AAP’s 17% van zwsch in 1990-4 → 21% in 2010-4
• Psycho-socio-economische
jaar
• Kost: beschikbaarheid van generische middelen
• Therapietrouw (“adherence”) matig en wschl. • Seksualiteit
Dalend
• Kost/comfort: beschikbaarheid van grote • Lage “persistence”: veel discontinuaties • Economische ontwikkeling: kleinere gezinnen, omv minder tijd en meer investeringskost per kind (endogene bevolkingsafname)
verpakkingen • Overbezorgdheid voor nevenwerkingen, vooral bij • Langere educatie bij vrouwen: uitstellen kinderen tijdens periode van optimale fertiliteit, en dus nood aan anticonceptie
• Comfort: beschikbaarheid van LARC-methoden tieners
• Terugval in aantal sterilisaties bij vrouwen <35 jaar • Minder bloedingvoorspelbaarheid met moderne AC
• Meer overgewicht/obesitas en bypass-operaties
• Voorschriftplicht voor “preventieve” anticonceptie
• Gebruiksters 12-≥55 jaar, soms zeer langdurig
gebruik
•►►Cumulatieve overdosage bij (hyper)correct
gebruik
ë
, Fear of complications and poor tolerability with contraceptives are much bigger
problems than issues like cost and availability!!
• The most common reason for discontinuing hormonal contraception is poor tolerability1
• Common tolerability issues associated with discontinuation include2:
– headache/migraine – mood changes
– fluid retention – (perceived/real) bodyweight gain
– breast tenderness – nausea, vomiting
– poor cycle control – hypertension
(bleeding irregularities)
3
1. Skouby 2004; 2. Rosenberg and Waugh 1998
Overzicht methoden van anticonceptie
Anticonceptieve keuzes anno 2021
__________________________________________________________ • Natuurlijke familieplanning (fertility-awareness-based contraception)
Er is een tendens om anticonceptiva in te delen vlg. hun gebruik eerder dan hun samenstelling: • Co tus interruptus (withdrawal)
• “User-based” methoden: natuurlijke familieplanning; barrièremethoden; pillen, pleister en
ring (PPR) met oestrogenen+progestagenen - “gecombineerd”); “progestagen-only pills”
(POPs)
• Barri remethoden:
• “Long-acting reversible contraception” (LARC) methoden:
▪ voor de man: condom
- koper of progestageen-bevattende IUCDs, voor 3-5 jaar; ▪ voor de vrouw:
- progestageenbevattend staafje (subdermaal implantaat), voor 3 jaar - vaginale spermiciden
• Driemaandelijkse injectie met progestageen (depot-medroxyprogesteronacetaat, - vrouwencondoom *
DMPA) - vaginaal diafragma*
• Definitieve anticonceptie: tubaire sterilisatie/salpingectomie; vasectomie - vaginale sponsjes of tampons*
• In de toekomst omschakeling naar biologicals: véél hindernissen !! - cervixkap*
• Intra-uteriene apparaten (IUCDs):
o Koperbevattende IUCDs**
o Progestageenbevattende IUCD**
• Hormonale anticonceptie
o Oestroprogestagenen: PPR-methoden
- gecombineerde orale oestroprogestagenen: 'de pil’
- gecombineerde transdermale oestroprogestagenen: de anticonceptieve pleister - gecombineerde vaginale
oestroprogestagenen: de anticonceptieve ring
o Progestagenen alleen:
ï è
, - parenterale progestagenen: 'de prikpil’
3 maandelijkse injectie = prikpil: geen userbased methode en geen LARC, en niet snel reversiebel omdat
depotpreparaat
- subcutaan ge mplanteerde progestagenen: 'het implantaat’**
- laaggedoseerde orale progestagenen: de POPs
• Definitieve anticonceptie of sterilisatie
▪ voor de man: vasectomie*
▪ voor de vrouw: tubasterilisatie
Salpingectomie als definitieve anticonceptie
Sterilisatie =/= castratie
• Postco tale anticonceptie: 'de noodpil’
• Abortus arte provocatus (AAP)
** long-actingreversible contraception (LARC)
LARC: verschillende jaren lang actief en snel reversiebel
User-based methode:
- Barrieren
- Pillen, pleisters en ringen; ong dezelfde methode: oestrogenen en progestagenen
- Pops: minipil (echte bestaat niet mee, omdat te veel zws), hoog gedoseerde vormen
Anticonceptieve werkzaamheid – methodologie
Betrouwbaarheid van anticonceptieve methoden o Pearl- index (PI)
• Pearl index (PI) = n concepties/ 100 vrouwen * 1 jaar = n concepties/~13(00?)cycli = aantal concepties/ 100 vrouwen- of blootstellingsjaren (100 seksueel actieve vrouwen die alleen deze methode gebruiken
- Perfect-use PI = bekomen in een klinische studie, komt in bijsluiter gedurende 1 jaar of 12 maanden of 13 cycli).
- Typical-use PI = bekomen in post-marketing klinische praktijk ▪ perfect use: klinische studie waarin onderzoekers vertrouwd met methode en gebruikers frequent opgevolgd
• Life-table analyse: ▪ typical use: PI meestal hoger o.w.v. factoren afh zorgverleners (correcte techniek en uitleg) en gebruikers (correct en
typical use over meerdere jaren (5-7 j) met wisselend n gebruikers, daalt consistent gebruik)
dikwijls met langer gebruik
o Life table analysis
= re le gebruikers longitudinaal opgevolgd gedurende zo lang mogelijke periode, waarbij zowel maandelijks, jaarlijks als
cumulatief conceptiepercentage wordt berekend (life table analysis)
‘Strengste’ is typical-use PI: meestal eerste jaar gebruik = risicoperiode
Life table analysis beter omdat ook variatie in de tijd aangeeft
Meeste problemen vaak in begin
Ontevreden mensen gaan nieuw middel proberen
ë ï ï
, Natuurlijke familieplanning (NFP)
• Kalendermethode
- minst betrouwbare vorm NFP
- alle falingen in begin cyclus bij korte folliculaire fase en/of spermatozoa- overleving van >4 dagen
• Mucus- of ovulatiemethode
Obv toename cervixcongestie en endocervicale mucussecretie in laat-folliculaire en preovulatoire fase o.i.v. stijgende
oestradiolspiegel
- mucorroe = vochtig gevoel t.h.v. vulva (‘the wet days’)
- Fertiele periode zodra cervixconsistentie en aanwezigheid van rekbaar slijm
laatste dag rekbaar slijm = ‘het peak mucus symptom’
Dan fertiele periode nog 4 dagen, 3 ‘droge’ dagen vooraleer co tus toegelaten
Conceptie bij te kort interval tussen begin mucorroe en ovulatie
CI: bij onregelmatige cycli, geen natte dagen, altijd veel afscheiding, infectieuze leucorroe, vaginale spoelingen toepast...
• Strenge temperatuurmethode
Obv cycliciteit BT: kleine daling bij preovulatoire oestrogenenpiek, 2-3D later stijging 0,3-0,5°C o.i.v. progesteron door CL
gesecreteerd
!! voldoende nachtrust (≥6 uur, liefst zonder opstaan), geen alcohol avond ervoor, geen griepale toestand, koorts/
koortswerende middelen, geen co tus totdat BT voor derde opeenvolgende dag manifest gestegen
!! onbruikbaar bij onregelmatige cycli (<26 of >32 dagen) of geen duidelijke BT-stijging waargenomen
• Symptothermische methode
= combinatie registratie cyclusgebonden symptomen, slijmdetectie en BT-meting
beste vorm NFP buiten BV
Voordelen:
o Niet-gebruik van potentieel schadelijke exogene middelen
o methode ‘omgekeerd’ te gebruiken bij zwangerschapswens – “fertility-awareness based contraception”
Nadelen:
o Matige typical-use PI
o Eerder lage continuatie
o Frequente combinatie met andere methoden (withdrawal, condooms)
o Onbruikbaarheid bij onregelmatige cycli
Conclusie: NFP alleen optie voor gemotiveerde en stabiele paren die typical-use PI a priori accepteren
Co tusgebonden methoden
• Co tus interruptus (withdrawal)
- matige typical-use PI + lage continuatie: geen aan te bevelen anticonceptiemethode
- !! Conceptie mogelijk indien zaadcellen aanwezig in opwindingsslijm klieren van Cowper (het voorzaad) (geen consistente
bevinding) of tijdens preovulatoire mucorroe met slijmdraden tot aan vulva
ï
ï ï
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jadetaillieu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen