1. Anatomie en fysiologische voortplanting
1.1. Herhaling
1.2. Embryonale ontwikkeling
,2. Preconceptie
= geheel van maatregelen ter voorbereiding van een zwangerschap (is heel persoonlijk)
Ideale situatie, is natuurlijk niet altijd mogelijk
2.1. Preconceptiezorg
Bestaande medische aandoeningen opvolgen door specialist
Aangeboren familiale aandoeningen – genetica:
Koppel laten nadenken over mogelijke genetische aandoeningen in familie en
weerslag op hun kinderwens
Bij problemen en wens koppel: doorsturen naar centrum menselijke erfelijkheid
Onder- overgewicht:
Zijn beide een risicofactor (zwsdiabetes, laag geboortegewicht, voedingsdefficiëntie..)
1.1. Gebruik van alcohol / tabak / drugs
Tabak
Risico op: overlijden, vroeggeboorte, aangeboren afwijkingen, te laag
geboortegewicht, verminderde gezondheid op lange termijn, zws-complicaties,
verminderde vruchtbaarheid
Later ook: miskraam, wiegendood, luchtweginfecties, astma
Ook passief roken heeft nadelige effecten (idem elektronische sigaret)
Alcohol
Verminderde vruchtbaarheid bij man en vrouw
Schadelijk vanaf prille begin zws
Risico: miskraam, vroeggeboorte, gezondheidsproblemen kind
Er bestaat gen veilige dosis
FAS / foetaal alcohol syndroom:
Alcohol passeert de placenta barrière, schadelijk voor hersenen en CZS dat
ontwikkelt, meer kans op miskraam en vroeggeboorte
Foetus is klein en heeft laag gewicht, minder weerstand, afwijkingen in gezicht en
geestelijke achterstand
, Drugs
Heeft effect op vruchtbaarheid, verloop zws en kind
Sociale omstandigheden
NAS / neonaat abstinentiesyndroom
Geeft afkickverschijnselen bij neonaat
CZS: prikkelbaarheid, hypertonie, hyperreflexie, hoog huilen, gestoord drinken en
slapen, convulsies
Gastro-intestinaal: zeer gulzig drinken, verslikken, spugen, diarree, onvoldoende groei
Respiratoir: tachpnoe, apnoe, cyanose
Overige: geeuwen, niezen, transpireren en instabiele t°
1.1. Medicatie
Softenon: slaap- en kalmeringsmiddel, goed tegen misselijkheid; afwijkingen DES:
voorgeschreven bij bloedverlies baarmoederkanker bij moeders + afwijkingen
geslachtsorganen en baarmoederkanker bij kinderen
Altijd zeer bedachtzaam zijn met medicatie en vitaminen
Verwijs door naar arts om veilige medicatie op te zoeken
Paracetamol = eerste keuze bij pijn
1.1. Seksueel gedrag
Overbrenging op kind voor of tijdens geboorte
1.1. Risico’s op het werk
Contact gevaarlijke stoffen
Infectiegevaar
Stress
Lichamelijk belastend werk
Ioniserende straling (altijd navragen of zws mogelijk is)
1.1. Vaccinatiestatus
Bloedonderzoek om antistoffen na te gaan:
Rubella, toxoplasmose, hepatitis B en C, syfilis, HIV, varicella
Indien nodig vaccinatie preconceptioneel
Vaccinatie in zws:
Vaccin op basis van een levend afgezwakt virus: NIET veilig
Vaccin op basis van niet levend virus = WEL veilig
1.1. Reizen en zwangerschap