12 bouwstenen voor e ectieve didactiek (fundamenten voor e ectieve les):
1) Activeer relevante voorkennis
2) Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie
3) Gebruik boorbeelden
4) Combineer woord en beeld
5) Laat leerstof actief verwerken
6) Zoek manieren om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft
7) Ondersteun bij moeilijke opdrachten
8) Spreid oefening met leerstof in de tijd
9) Zorg voor afwisseling in oefentypes
10) Gebruik toetsing als leer-en oefenstrategie
11) Geef feedback die leerlingen aan het denken zet
12) Leer je leerlingen e ectief leren
= gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar e ectief leren en e ectieve instructie
Advance organizer is het woordenboek van de cursus en het boek: ‘wijze lessen’
EdTech tips: educatieve technologie voorbeelden voor instructie en e ciënt leren
Wetenschappelijke basis
12 bouwstenen zijn gebaseerd op bevindingen van 2 wetenschapsvelden
E ectieve instructie = zodat lln duurzame kennis (permanente verandering in het lange termijn
geheugen) en vaardigheden opbouwen
Instructie = verzameling van bewuste methodieken of werkvormen
Bv. Iets uitleggen, demonstreren, vragen stellen, laten oefenen, …
Werkvormen gebruiken die werken voor grote groepen met een diversiteit aan kenmerken
Bv. Voorkennis, intelligentie, achtergrond, etniciteit, moedertaal, sociaal-economische
achtergrond, geslacht, …
En niet enkel instructie van persoon tot persoon
Experimenten om na te gaan onder welke omstandigheden lerenden optimaal kennis en
vaardigheden aanleren
ff ff ff ff ff ff ffi
ff
, Bv een experiment uit de cognitieve psychologie:
Testen aanpak (het spreiden van oefenmomenten) en kijken of het e ect heeft op leren op lange
termijn
(Resultaat wordt verder in het boek bekend gemaakt!)
Lerarene ectiviteitsstudies
Welke leraren hebben structureel de grootste impact op het leren van hun leerlingen?
Welk gedrag laten de meest e ectieve leraren zien in hun lessen?
Bv. Experiment lerarene ectiviteitsstudies:
Groep lln testen —> les van verschillende lk —> lln opnieuw testen
Bij resultaten lk indelen in 2 groepen: lk bij wie lln meeste vooruitgang boekte of net de minste
DIRECTE INSTRUCTIE ALS INSTRUCTIE, BEPAALD DOOR DE LERAAR, DIE DE GROOTSTE
LEERWINST BIEDT VOOR ELKE LEERLING
WANNEER LLN NIET LEERT —> NIETS VERKEERD MET LLN ZELF, WEL MET DE INSTRUCTIE
ff ff ff ff
,Minimale instructieles vergroot de prestatiekloof, want het heeft vooral invloed op de zwakke lln
Wat lln ervaren tijdens een minimale instructieles:
Inzichten uit de wetenschap
Inzicht 1: Het werkgeheugen heeft een beperkte capaciteit
Hoe leren lln?
—> We gebruiken voor leren 3 onderdelen v.h. geheugen:
• Sensorische/zintuigelijke geheugen
Kan info heel kort vasthouden
Niet alles dat we zien of horen verwerken we
Bij het besteden van aandacht aan zo’n prikkel gaat het verder naar volgende geheugen
• Werkgeheugen
= De plaats van denken en bewustzijn
Beperkt in opslagcapaciteit en tijdsduur
Kan 2 tot 6 nieuwe dingen verwerken
We houden ze minder dan 30s vast als we er niets mee doen
Werkgeheugen ontvangt sensorische prikkels uit omgeving + info uit langetermijngeheuge
Hoe meer info langetermijngeheugen, hoe makkelijker om er nieuwe info aan te verbinden
• Langetermijngeheugen
Onbeperkte capaciteit en duur
Bestaat uit kennisschema’s: structuren die kleine kennisdeeltjes met elkaar verbinden en
betekenis creëren
kennisschema’s worden opgebouwd door nieuwe stukjes info aan bestaande schema’s te
haken
, Om lln te doen leren moet je beperkingen kennen van het werkgeheugen:
Dit idee vormt basis voor de cognitieve belastingtheorie
!Je moet proberen van de maximale capaciteit van het werkgeheugen niet te overschrijden, want
dan stopt het leren!
De belastingtheorie heeft 2 soorten belasting
Intrinsieke belasting Extrinsieke belasting
= complexiteit van het te leren = belasting die NIET met inhoud v.d.
onderwerp zelf leerstof te maken heeft
Complexiteit is bepaald door: Bv. De instructie
- Aantal elementen dat geleerd moet Bv. Filmpje met veel a eidende
worden achtergrondgeluiden —> grote
- Samenhang tussen elementen (hoe extrinsieke belasting
meer samenhang hoe complexer)
- Voorkennis (langetermijngeheugen)
zorgt dat intrinsieke belasting verlaagd
• Cognitieve belasting te hoog —> belemmert leren + vertaling van geleerde naar nieuwe situaties
• Extrinsieke belasting kan best geminimaliseerd worden bv. Door didactische aanpakken
• Het gaat er NIET om van de belasting van het werkgeheugen te minimaliseren
• Het gaat om het optimaliseren van de cognitieve belasting en het maximaal gebruiken van de
bandbreedte (maximale capaciteit werkgeheugen)
Bouwstenen die cognitieve
belasting optimaliseren:
• Voortbouwen op voorkennis (1)
•Aanbieden van nieuwe leerstof in
gestructureerde en beheersbare
delen (2)
• Leren van voorbeelden (3)
•Combineren van woord en beeld
(4)
•Ondersteunen bij moeilijke
opdrachten (7)
fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celienlenaerts5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.