Hoofdstuk 1: Inleiding
a. Definitie
- natuurlijk voorkomen (niet gemaakt door de mens)
- homogeen (in alle punten identiek en dezelfde samenstelling) heterogeen
- vaste stof (alle atomen t.o.v. elkaar op vaste plaats + zowel vaste vorm als een vast volume) gas, vloeibaar
- welbepaalde (maar niet vaste) chemische samenstelling: vaste oplossing zuivere stof
- kristallijn (geordende atoomstructuur, long-range order) amorf, mineraloïden
- anorganisch (niet gemaakt door organisme) biomineralen
b. Belang van mineralen voor economie & maatschappij
- grote economische waarde
- esthetische waarde
- bouwelementen van gesteenten
- belangrijke rol in systemen die optreden op aarde
- belangrijke rol voor milieu en maatschappij
c. Classificatie en naamgeving
klasse: o.b.v. chemische samenstelling (vnl. o.b.v. anionen)
↓
familie: o.b.v. chemische types
↓
(sub-)groep: structurele gelijkenis: o.b.v. inwendige structuur (kristalstructuur)
↓
species + series: = structuur, ≠ chemie
soort: welbepaalde kristalstructuur + kenmerkende chemische samenstelling
polymorfisme = mogelijkheid van vaste stof om in meer dan 1 kristalstructuur voor te komen
↓
chemische variëteit: = algemene chemische samenstelling + inwendige structuur
≠ chemische samenstelling, specifieke vorm en/of kleur of bij andere factoren
mineraal met ongewoon hoge concentratie van een bepaalde chemische component adj.
= aanrijking van bepaalde chemische component
d. Hoeveel mineralen?
mineralen: chemische verbindingen = combinatie van chemische elementen
e. Plaats in de natuurwetenschappen
- beschrijvende mineralogie – fysische mineralogie: fysische eigenschappen identificatie
- kristallografie: klassieke geometrische kristalkunde, optische kristallografie, X-stralen kristallografie
- kristalchemie – chemische mineralogie: chemische samenstelling
- systematische mineralogie (mineraalclassificatie) : indelen en groeperen
- studie van het geologisch voorkomen der mineralen
- biomineralogie
, Hoofdstuk 2: Beginselen van kristalchemie
1. Chemische binding in mineralen
- fundamentele bouwstenen mineralen zijn atomen bepalen chemische eig.’en en geometrische organisatie
- atomen zijn gerangschikt in 3D-roosters; kristalstructuur
≠ types chemische bindingen invloed op mineraalstructuur en -eigenschappen
b. Bindingskrachten in kristallen: ionisch, metallisch, covalent, Van der Waals, waterstof
c. Atomaire en ionenradius (varieert i.f.v. coördinatiegetal (RE) en lading ion (kation kleiner, anion
groter))
d. Coördinatie van ionen
e. Coördinatiegetal (CN) = aantal ionen/atomen dat direct een atoom/ion van interesse omgeeft (o.b.v.
Rkation/Ranion)
f. Dichtste bolstapelingen
alle atomen/ionen hebben dezelfde grootte: CN = 12 (in contact met 3+6+3 atomen) metalen
hexagonaal kubisch
h. Pauling’s regels
a. Het coördinatieprincipe
rondom een coördinerend kation wordt een polyeder van anionen gevormd,
waarbij de kation-anion afstand bepaald is door de som der radii en door het CN
b. Elektrostatisch valentie principe
sterkte ionische (elektrostatische) binding (EV) tussen kation en anion = lading ion / CN
isodesmisch = bindingen in alle richtingen van gelijke sterkte sterk symmetrische kristalstructuren
( anisodesmisch)
c. Gemeenschappelijke elementen polyeders I
gemeenschappelijke ribben/vlakken tussen coördinatiepolyeders verminderen de structuurstabiliteit
de kationen komen dichter bij elkaar te liggen
d. Gemeenschappelijke elementen polyeders II
- in een kristal met verschillende kationen,
hebben deze met hoge valentie en een klein CN niet de neiging polyedrische elementen te delen
- lager geladen kationen hebben meer de neiging om 2 of meer anionen te delen op hoeken/vlakken
dan sterk geladen kationen
e. Soberheidsprincipe
- aantal verschillende structurele sites in een kristal beperkt
- in een mineraal met complexe chemische samenstelling zullen sommige ionen dezelfde sites innemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annadeckmyn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.