Samenvatting
Samenvatting - Inleiding petrologie (C003060)
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting inleiding petrologie
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
ALGEMENE INLEIDINGPETROLOGIE: leer/studie van de gesteenten PETROGRAFIE: beschrijving en classificatie gesteenten
- mineralogische samenstelling
- chemische samenstelling
- structuur/textuur
- voorkomen
- oorsprong/vorming
PETROGENESE
- ontstaanswijze
- onderling verband
LITHOLOGIE: studie gesteenten handstuk/terrein
losse of verharde aggregaten van: - mineralen
- organisch materiaal
- andere natuurlijke vaste stoffen
vaak heterogeen verdeeld
,MAGMATISCHE GESTEENTEN of STOLLINGSGESTEENTEN
1.1. INLEIDING
stollen/solidificeren of kristalliseren uit een MAGMA
(meestal) silicaatmagma = hete vloeistof met silicaatsamenstelling
magma = smelt + kristallen + opgeloste gassen
door partieel opsmelten t.h.v. boven mantel en/of onder korst
Δρ → stijgen van magma → stollen aan oppervlakte of in hogere delen van de korst
T(magma) ≥ stollingsT bij gegeven P (meestal weinig of geen oververhitte magma’s)
“mafische” (lage SiO2) magmas zoals basalt ≈ 1100-1200°C
“felsische” (hoge SiO2) magmas zoals rhyoliet ≈ 750-900°C
oplossen H2O: verlaging smeltpunt!
T mineralen kristalliseren uit (mineraalspecifieke T)
specifieke chemische samenstelling ≠ bulksamenstelling smelt (bij evenwicht samenstelling gesteente =)
1.2. CHEMISCHE SAMENSTELLING
hoofdelementen wt% > 2%
classificatie en naamgeving
nevenelementen 0,1 – 2%
sporenelementen >0,1% of >1000 ppm ontstaan en oorsprong: genese (ook met isotopen)
O belangrijkste element chemische samenstelling uitgedrukt als oxiden
zgn. eenvoudige of elementaire oxiden
magmatische gesteenten doorgaans 40% > SiO2 > 75% en 12% > Al2O3 > 18%
-(OH) groepen in mica’s en amfibolen
magma’s kunnen een aanzienlijke hoeveelheid opgeloste gassen bevatten
oplosbaarheid neemt toe met: T en P
explosieve erupties
externe of atmosferische gassen: H2O, N2, O2 en Ar
actieve gassen van zuivere magmatische oorsprong: CO2, NH3, HCl; HF, H2S, SO2
belangrijk voor fysische eigenschappen van het magma: viscositeit, smeltpunt, kristallisatiegedrag
fumarole, solfatara
, 1.3. MINERALOGISCHE SAMENSTELLING
glas
ook viscositeit speelt rol bv. SiO2 rijke magma’s zijn viskeus; taaier kristalliseren moeilijker uit
1.3.1. DEFINITIES
primaire mineralen: kristalliseren rechtstreeks uit magma
hoofdmineralen: >5% essentiële mineralen: vnl. silicaten → naamgeving
nevenmineralen: 1-5%
accessorische mineralen: <1%
secundaire mineralen: latere processen (gassen, hydrothermale fluïda, verwering…)
felsische gesteenten: bevatten veel felsische mineralen (feldspar + silica)
→ lichter van kleur en lichter qua massa (Al, Si vs. Mg, Fe)
mafische gesteenten: bevatten veel mafische mineralen (magnesium en ijzer Fe) → ferromagnetische mineralen
1.3.2. FELSISCHE MINERALEN
1.2.2.1. Silicamineralen = SiO2
1.2.2.2. Veldspaten: belangrijkste felsische mineraal in magmatische gesteenten
→ aluminosiliciaten van K, Na, Ca met tectosilicaatstructuur; vormen vaste oplossingen
a. Plagioklaas
b. Alkaliveldspaat: T: sanidien → orthoklaas → microklien
ontmenging
pertitische textuur en anti-pertitisch
microperthiet
c. Veldspaatvervangers (veldspatoïden = foïden)
→ aluminosilicaten van K, Na, Ca verwant met veldspaten MAAR minder SiO2 in rooster
→ SiO2 arme, Al-rijke gesteenten met meer alkalimetalen
→ komen dus NIET voor samen met silicamineralen zoals Qz
“bolvormige” kristallen
1.3.3. MAFISCHE MINERALEN
1.3.3.1. Pyroxenen: belangrijkste mafische mineralen in magmatische gesteenten
inosilicaten → (enkelvoudige) ketensilicaten: X1-pY1+pZ2O6
X = Ca, Na p ≈ 1: Opx
Y = Mg, Fe(II), (Mn) p < 1: Cpx
Z = Si (Al)
1.3.3.2. Amfibolen
inosilicaten → (dubbele) ketensilicaten – lintsilicaten met (OH-)groepen: W0-1X2Y5Z8O22(OH)2
meer complexe samenstelling!
hoornblende
1.3.3.3. Mica’s of glimmers
fyllosilicaten met (OH-)groepen
perfecte splijting op c-as: bladerig/plaatvormig
“witte” mica = muscoviet
“donkere” = biotiet
1.3.3.4. Olivijn
isomorfe reeks tussen Fo → Fa (rombisch)
1.3.3.5. Fe- en Ti-oxiden (opaak, accessorisch)
1.3.4. GLAS: snel afgekoelde gesteenten → glas in de grondmassa (SiO2 rijke gesteenten)
= obsidiaan (peksteen is waterrijke variëteit 5-8% H2O)
puimsteen
tachyliet of sideromelaan = basaltisch glas
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annadeckmyn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen